یخزده (فیلم ۲۰۱۳)
یخزده[5][6] (به انگلیسی: Frozen) یک پویانمایی آمریکایی،ساخته والت دیزنی پیکچرز است.[7] این فیلم بر پایه رمان ملکه برفی اثر نویسنده مشهور، هانس کریستیان آندرسن، ساخته شدهاست. انیمیشن یخ زده پنجاه و سومین انیمیشن کلاسیک والت دیزنی است و بازیگران مطرحی نظیر: کریستن بل، ایدینا منزل و جاناتان گروف در آن به صداپیشگی پرداختهاند.
یخزده Frozen | |
---|---|
کارگردان | کریس باک جنیفر لی |
تهیهکننده | پیتر دل وچو |
فیلمنامهنویس | جنیفر لی |
داستان | کریس باک جنیفر لی شین موریس |
بازیگران | کریستن بل ایدینا منزل جاناتان گروف جاش گد سانتینو فونتانا |
موسیقی | کریستوف بک رابرت لوپز کریستن اندرسون-لوپز |
فیلمبردار | اسکات بیتی موهیت كالیانپور |
تدوینگر | جف درهایم |
شرکت تولید | |
توزیعکننده | استودیو سینمایی والت دیزنی |
تاریخهای انتشار |
|
مدت زمان | ۱۰۲ دقیقه [2] |
کشور | ایالات متحده |
زبان | انگلیسی |
هزینهٔ فیلم | ۱۵۰ میلیون دلار [3][4] |
فروش گیشه | ۱٫۲۸ میلیارد دلار [4] |
اخبار و عناوین
یخزده در تاریخ ۲۷ نوامبر اکران رسمی شد.[8] بدون توجه به نرخ تورم این فیلم در مدت کوتاهی توانست به عنوان پرفروشترین پویانمایی تاریخ تبدیل شود و در رتبه پانزدهم پرفروشترین فیلمهای تاریخ قرار بگیرد. از ۱٫۲۷۶ میلیارد دلار فروش این فیلم نزدیک به ۴۰۰ میلیون دلار آن در آمریکای شمالی بدست آمدهاست.[9] همچنین این فیلم با تحسین گسترده منتقدان مواجه شد و از دیدگاه برخی، بهترین صحنههای موزیکال فیلمهای ساخت دیزنی را در خود داشت.[10][11] منجمد موفق به دریافت دو جایزه اسکار برای بهترین پویانمایی و بهترین ترانه اورجینال برای ترانه «رهاش کن»،[12] جایزه بهترین پویانمایی گلدن گلوب،[13] بفتا[14] پنج جایزه آنی (شامل بهترین پویانمایی)[15][16] و چند جایزه دیگر شد.
در این انیمیشن شخصیتهای دیگر دیزنی (راپونزل، فلین رایدر (از گیسوکمند)، تیانا (از شاهدخت و قورباغه)، ارورا (از زیبای خفته)و سیندرلا (از سیندرلا) در لحظههای خیلی کوتاه حضور دارند.
همچنین در سال ۲۰۱۵ میلادی فیلم کوتاهی به نام تب یخ زده و در سال ۲۰۱۷ میلادی ماجراجویی منجمد اولاف برای این فیلم ساخته شدهاست. قسمت دوم این فیلم (منجمد ۲) در تاریخ ۶ آذر ۱۳۹۸(۲۷ نوامبر ۲۰۱۹) اکران شد.
داستان
فیلم با تعدادی یخشکن که در حال جمعآوری یخ از روی یک دریاچه منجمد در نقاط سردسیر نروژ در آرندال هستند آغاز میشود. در میان آنان یک پسر بچّه ۸ ساله که «کریستوف» نام دارد به همراه گوزن شمالی کم سّن خود «اسون»، سعی در جمعآوری یخ دارد و تا آنجایی که میتواند برای این کار تلاش میکند. یخ شکنان پس از جمعآوری یخ کافی به سوی شهر حکومتی «ارندل» حرکت میکنند. درست در همان زمان در کاخ ارندل دو شاهزاده خردسال زندگی میکنند. پرنسس «آنا» خواهر بزرگتر خود «السا» را دیر وقت از خواب بیدار میکند تا با او برف بازی کند. زیرا السا دارای قدرتی جادویی است که میتواند به وسیلهٔ آن برف و یخ تولید کند. در ابتدا السا راضی به بازی با آنا نمیشود امّا وقتی که آنا به او پیشنهاد ساخت آدمبرفی را میدهد، قبول میکند. آن دو به یکی از سالنهای بزرگ کاخ میروند و شروع به بازی میکنند. السا یک زمین یخی بزرگ درست میکند و همه سالن را پر از برف و یخ میکند. دو خواهر یک آدمبرفی درست میکنند و نام او را «اولاف» میگذارند که به گفته السا، آغوشهای گرم را دوست دارد. در حین بازی، وقتی السا میخواهد از سقوط (حادثه) آنا جلوگیری کند بهطور اتفاقی با یکی از پرتوهای یخی خود به سر آنا ضربه میزند و باعث میشود که او بی هوش شود و رشته کوچکی از موهایش به رنگ سفید در آید. السا، مادر و پدرش را صدا میکند. پادشاه و همسرش به همراه السا و آنا بیهوش برای حل این مشکل، شبانه به سوی «درّه سنگ زنده»، جایی که ترولها که موجودات سنگی و کوچکی هستند با قدرتهای خاص خود در آنجا سکونت دارند، حرکت میکنند و …
صداپیشگان
نام صداپیشه | نام صدا پیشه | نام شخصیت به انگلیسی | نام شخصیت فارسی |
---|---|---|---|
Kristen Bell | کریستن بل | Princess Anna | پرنسس آنا |
Idina Menzel | ایدینا منزل | Queen Elsa | ملکه السا |
Jonathan Groff | جاناتان گروف | Kristoff | کریستوف |
Josh Gad | جاش گَد | Olaf | اولاف |
Santino Fontana | سَنتینو فونتانا | Prince Hans | پرنس هانس |
Ciarán Hinds | سیاران هیندز | Grand Pabbie | پبی بزرگ |
Alan Tudyk | آلن تودیک | The Duke of Weselton | دوکِ وسلتون |
Livvy Stubenrauch | لیوی اِستابنرائوک | (five-year-old Anna (speaking | آنا پنج ساله (صحبت کردن) |
Katie Lopez | کَیتی لوپز | (five-year-old Anna (singing | آنا پنج ساله (آواز خواندن) |
Agatha Lee Monn | آگاتا لی مون | nine-year-old Anna | آنا نه ساله |
Eva Bella | اِوا بلّا | eight-year-old Elsa | السا هشت ساله |
Spencer Lacey Ganus | اِسپنسر لَسی گِینس | twelve-year-old Elsa | السا دوازده ساله |
Chris Williams | کریس ویلیامز | Oaken | اوکِن |
Maia Wilson | مایا ویلسون | Bulda | بولدا |
Paul Briggs | پائول بریگز | Marshmallow | مارشملو |
Maurice LaMarche | ماریس لامرک | The King | پادشاه |
Jennifer Lee | جنیفر لی | The Queen | ملکه |
Jack Whitehall | جک وایتهال | Gothi the Troll Priest | گوتی ترول کشیش |
Stephen J. Anderson | استفن جی. اندرسون | Kai | کای (یکی از خدمه کاخ) |
Edie McClurg | اِدی مک کلارگ | Gerda | گردا (یکی از خدمه کاخ) |
Annie Lopez | اَنی لوپز | Baby Troll | یکی از بچه ترولها |
Robert Pine | رابرت پاین | Bishop of Arendelle | اسقف آرندال |
Jesse Corti | جس کارتی | Spanish Dignitary | سفیر اسپانیولی |
Jeffrey Marcus | جفری مارکوس | German Dignitary | سفیر آلمانی |
Tucker Gilmore | تِکِر گیلمور | Irish Dignitary | سفیر ایرلندی |
تولید انیمیشن
صداپیشگی برای دوشخصیّت عمده انیمیشن
صدا پیشگی برای آنا: کریستن بل (Kristen Bell) هنرپیشه زن، در ۵ ماه مارس سال ۲۰۱۲ صداپیشگی شخصیت «آنا» را به عهده گرفت. جنیفر لی (Jennifer Lee) اظهار کرد که وقتی فیلمسازان به ترانهها و قطعات موسیقی فیلم «پری دریایی کوچولو» و مخصوصاً ترانه تکهای از دنیای تو (Part of Your World) که توسط بل و درهنگام جوانیش خوانده بود، گوش دادند، صداپیشگی بل قطعی شد. بل هنگامی که حامله بود جلسات ضبط صدا را به پایان رساند؛ امّا بعضی از قطعات ضبط صدا را دوباره بعد از زایمان خود اجرا کرد زیرا بعد از فارغ شدن بل صدای او کمی عمیقتر شده بود. بل اظهار داشت که درهنگام ضبط مجدد قطعات، این جلسات ضبط حدود ۲۰ دفعه تکرار شدند که از نظر او برای یک شخصیّت که نقش مربوط به آن هنوز هم در حال تکامل است بسیار طبیعی است. با توجه به این که بل برای این نقش هیجان زده بود اضافه کرد که از سن ۴ سالگی همیشه آرزوی حضور در یک انیمیشن دیزنی را داشتهاست. او همچنین افزود: «من همیشه انیمیشنهای دیزنی را دوست داشتم، امّا دربارهٔ زنان در آنان انیمیشنها چیزی بود که برای من دست نیافتنی بود؛ حالت زنان در آن انیمیشنها همیشه با شخصیّت و سنگین بود و همچنین آنان با کلامی متین صحبت میکردند و من همیشه احساس میکنم که این دختر (آنا) را بسیار رکتر، عجیبتر، ستیزهجوتر، شادتر و خامکارتر به نمایش درآوردهام. من واقعاً به این افتخار میکنم.»
صدا پیشگی برای السا: ایدینا منزل (Idina Menzel) در ۳۲ ژوئن سال ۲۰۱۲ صدا پیشه شخصیّت السا شد. مِنزل دربرداشت خود از انیمیشن منجمد میگوید: «برای دیزنی کمی فمنیستی است. من واقعاً به آن افتخار میکنم. آن فیلم همه چیز دارد امّا ضرورتاً دربارهٔ خواهری است. من فکر میکنم آن دو زن خیلی با یک دیگر کشمکش دارند امّا همیشه سعی دارند از یکدیگر محافظت کنند -- خواهرها واقعاً پیچیدهاند. خیلی عالیست که همچین رابطهای در این فیلم داریم، مخصوصاً برای بچههای کوچک.» منزل یک هنرپیشه، هنرمند و خوانندهای کارکشته از برادوی(Broadway) در نیویورک است. در ابتدا منزل برای نقشی در انیمیشن گیسوکمند در نظر گرفته شده بود، امّا در آن فیلم وارد نشد. امّا "جیمی اسپارر رابرتز"(Jamie Sparer Roberts) که مدیر تهیه صدا پیشه برای انیمیشن گیسو کمند بود و از آنجایی که او یکی از ترانههای منزل را در تلفن همراه خود داشت از او تقاضا کرد که به همراه کریسن بل در انیمیشن منجمد حاضر شود. قبل از این که حضور بل و منزل در این فیلم قطعی شود آن دو با خواندن ترانه باد درون بالهای من (Wind Beneath My Wings) آن هم با صدای بلند، شدیداً کارگردان را تحت تأثیر قرار دادند و این درحالی بود که هنوز ترانهای برای انیمیشن منجمد سراییده نشده بود، این پیشنهاد کریستن بل در وقتی بود که او برای تمرین صداپیشگی به خانهٔ ایدینا منزل در [[کالیفرنیا]] رفته بود. لی بعدها اعلام کرد :"آن دو درست مانند دو خواهر میخواندند و بعد از اجرای آنان، حتی یک چشم بدون اشک هم باقی نمانده بود." و در بین دسامبر ۲۰۱۲ و ژوئن ۲۰۱۳، صداپیشگان کریستوف، دوک وسلتون، هانس و اولاف هم وارد انیمیشن شدند.
کارگردانی
به دنبال گرفتاریهای بسیار جنیفر لی (Jennifer Lee) برای فرایند ساختن و پیشرفت انیمیشن منجمد و همکاری نزدیک او با کارگردان فیلم کریس باک و زوج آهنگسرای انیمیشن لوپز و اندرسون-لوپز باعث شد که مدیران استودیو، «لستر» (Lasseter) و «کامل» (Catmull)، لی را در ماه اوت ۲۰۱۲ به درجه کارگردان دوم انیمیشن نائل کنند که به همراه کارگردان اول یعنی باک کار کند. همکاری لی با باک به عنوان کارگردانی دیگر در ۲۹ نوامبر سال ۲۰۱۲ به رسمیّت اعلان شد. جنیفر لی اولین زنی بود که یک انیمیشن سینمایی بلند مدّت و متحرک از والت دیزنی انیمیشن استودیوز را کارگردانی میکرد. لی در ابتدای کار خود بر روی داستان تمرکز میکرد و این مسئله به باک این فرصت را میداد تا بر روی انیمیشن تمرکز مند، لی بعدها اظهار کرد که توسط کارهایی کریس باک بر روی انیمیشن به عمل آورده بود بسیار تحت تأثیر قرار گرفتهاست و این راهم اضافه کرد که هردوی آنان از یک جهت مشترک به داستان مینگریستند و دارای درک و احساسی مشترک نسبت به فیلم بودند.
بر طبق گفتههای دلو چو (Del Vecho) در اواخر فوریه سال ۲۰۱۲ کاملاً برای همه روشن شد که این انیمیشن دیگر عمل نمیکند و این هم باعث عقب انداختن فیلم و نوشتن دوباره صحنهها و سراییدن دوباره ترانهها و غیره شد که از فوریه تا آخر ژوئن ۲۰۱۲ به طول انجامید. وچو توضیح داد: «ما آهنگها را دوباره سراییدیم، شخصیّتهای انیمیشن را حذف کردیم و همه چیز را تغییر دادیم و ناگهان انیمیشن شفته و دلمه شد امّا نه کاملاً بلکه نزدیک بود اینطور شود. در تصور، این قضیه مانند تکّهای کیک کوچک است ولی در طی انجام کار واقعاً یک پیشرفت خوب بهشمار میرود.» در ژوئن سال ۲۰۱۲، کمپانی دیزنی یک تست از انیمیشن نصف و نیمهٔ منجمد گرفت و از آن یک تریلر ساخت که توسط لستر و کامل در فینیکس واقع در ایالات آریزونا، پشتیبانی میشد. لی اضافه کرد که در آن هنگام متوجه شده بود که واقعاً چیزی مطلوب را برای ارائه دادن داشتند، زیرا واکنشها نسبت به آن زیاد بود. کتمل که در ابتدا برای آموزش انجام کار به لی منتخب بود، بعدها به او گفت که کارش را خوب انجام دادهاست.
جانبخشی و طراحی
درست همانند گیسوکمند، یخزده هم دارای سبکی منحصر به فرد و هنرمندانه است که از ترکیب انیمیشنهای سه بعدی ساخت کامپیوتر و انیمیشنهای کلاسیک کشیده شده توسط دست ساخته شدهاست. از همان ابتدا، باک میدانست که مایک جیایمو (Mike Giaimo) بهترین داوطلب برای ایجاد و پردازش تصاویر است، زیرا او کسی بود که بهترین انیمیشنهای کلاسیک دهه ۱۹۵۰ را به تصویر کشیده بود. باک از او دعوت کرد تا به دیزنی بازگردد و به عنوان کارگردان هنری انیمیشن منجمد کار کند. باک، لستر و جیایمو همگی دوستانی قدیمی بودند که در «بنیانگاه هنری کالیفرنیا»(CalArts) نیز حضور داشتند.
برای خلق ظاهر انیمیشن پیش از تولید آن، جیایمو شروع به یک مطالعهٔ وسیع دربارهٔ کل منطقه اسکاندیناوی کرد و او از شهر دانمارکینشین سولوانگ در نزدیکی لس آنجلس بازدید کرد امّا در نهایت او بر روی کشور «نروژ» انگشت گذاشت، زیرا ۸۰ درصد از اَشکال بصری که او را به خود مجذوب میکرد از نروژ بود. دیزنی هم در نهایت ۳ سفر علمی و کوتاه را تدارک دید. انیماتورها و متخصصین جلوههای ویژه انیمیشن در آن سفر به منطقه «جکسون هول»(Jackson Hole) در ایالات وایومینگ واقع در آمریکا اعزام شدند تا قدم زدن، دویدن و سقوط در برف عمیق را با انواع لباسها و جامههای مختلف تجربه کنند و آن لباسهای مختلف شامل دامنهای بلند نیز بود که تمامی پرسنل، مرد و زن، آنان را امتحان کردند. در این حین گروه نورپردازی و تیم هنری به یک هتل تماماً یخی در شهر کبک واقع در کشور کانادا رفتند تا شکست و بازتاب نور بر روی یخ و برف را مطالعه کنند. سرانجام جیایمو و چندین هنرمند به نروژ سفر کردند تا طرحهایی از کوهستانها، آبدرهها، بناها، معماری و فرهنگ آنجا را به تصویر بکشند. پیتر دل وچو اظهار داشت: «ما برنامه و زمانی بسیار کوتاه را برای این انیمیشن داشتیم برای همین هم تمرکز اصلی ما بر روی سروسامان دان به داستان انیمیشن بود ولی ما این را هم میدانستیم که جان لستر بر روی خلق اجسام و دنیای درون فیلم، آن هم به حالتی بسیار واقع گرایانه و بسیار باور پذیر، مشتاق و پافشار بود امّا باز هم این دلیل نمیشود که ما یک دنیای کاملاً واقعی را ایجاد کنیم امّا باید یک دنیای نسبتاً واقعی و نسبتاً باورپذیر را ایجاد کنیم. این خیلی مهم بود که طبیعت و نماهایی از نروژ را از نزدیک ببینیم و برای انیماتورها هم مهم بود که بدانند جایی را که میخواهند خلق کنند چه شکلی است.»
در طی سال ۲۰۱۲، درحالی که جامو، انیماتورها و هنرمندان در حال توسعه و تکمیل مقدمات ظاهر کلی انیمیشن بودند، تیم تهیه و تولید هنوز درگیر توسعه و تکمیل نمایشنامه و داستان فیلم بود. این مشکل تا نوامبر سال ۲۰۱۲ بهطور نسبی حل شد ولی باز هم نیاز به اصلاح و ویرایشهای زیادی در فیلمنامه بود. یکی از دلهره آورترین چالشها در تولید انیمیشن منجمد، این بود که تیم انیمیشن زمانی کمتر از ۱۲ ماه را برای درآوردن فیلمنامه و داستان جنیفر لی (که هنوز هم در حال تکامل و ویرایش بود) به شکل یک فیلم داشت. البته انیمیشنهای دیگری مانند داستان اسباب بازی ۲ حتی زمانی کمتر از انیمیشن منجمد داشتند ولی به موقع تکمیل شده و بسیار موفقیّت آمیز و محبوب شدند. ناگفته نماند که فیلمها موفقیّت آمیز آن هم در زمانی بسیار کوتاه به معنی «بیداری کشیدنهای فراوان تا دیروقتها، اضافه کاری و اضطراب» برای تولید کنندگانشان است. جنیفر لی تمام تیمها و پرسنلی را که برای انیمیشن منجمد به کار گرفته شده بودند را چیزی حدود ۶۰۰ الی ۶۵۰ نفر تخمین زد که تعدادی از آنان شامل ۷۰ نفر تیم نور پردازی به علاوه ۷۰ انیماتور و پانزده تا ۲۰ نفر برای استوری بورد فیلم بودند.
پیتر دلو چو توضیح داد که چگونه تیم انیمیشن برای فیلم منجمد تشکیل شد: «ما در این فیلم انیماتور و طراحان کاراکتر داشتیم و انیماتورهای ناظری که بر روی چگونگی طراحی کاراکترهای خاص و مطرح فیلم نظارت میکردند. شاید انیماتورها بشخصه و تنهایی بر روی کاراکترهای زیادی نظارت داشته باشند امّا تمامی اینها تحت یک نظارت واحد است. به عنوان مثال من فکر میکنم که خیلی با انیمیشن گیسوکمند متفاوت بود، مثلاً ما یک نفر را میخواستیم که تمامی کاراکترهای متعلق به خودش را درک کرده و فقط آن را توسعه بدهد و سپس عضو دست اند در کاران فیلم شود. انیماتور کاراکتر اولاف، «هایرم آسموند» (Hyrum Osmond) نام داشت و او ساکت امّا پرنمک و بذله گو بود و شخصیّت و رفتاری حواسپرت نیز داشت، برای همین هم ما میدانستیم که او مقدار زیادی مزه و کمدی به اولاف میدهد. انیماتور کاراکتر آنا، «بکی بررسی» (Becky Bresee) بود و برای اولین بار او بود که یک کاراکتر را طراحی و انیماتوری میکرد و ما هم میخواستیم که او کاراکتر آنا را طراحی کند.»
وارنر لافلین (Warner Loughlin) یک مربی بود که آورده شده بود تا انیماتورها بدانند چه چیزی را خلق میکنند، البته بعضی انیماتورها برای تطبیق دادن وضع و حالت هر صحنه با کاراکترها، روشهای خود را اجرا کردند. ناظر انیمیشنی «ربکا ویلسون بررسی» (Rebecca Wilson Bresee) اظهار داشت: «در واقع من برای به اجرا درآوردن کاراکتر در هر صحنه، خودم نقش آن صحنه را بازی میکردم، از نظر خودم این کار واقعاً اثر میکند.» و این روشی بود که او برای نزدیک کردن صحنه انیمیشن به واقعیت به کار میبرد. «وِین آنتن» (Wayne Unten) ناظر انیماتوری برای کاراکتر السا بود و او خودش این وظیفه را به عهده گرفت زیرا شیفتهٔ شخصیّت پیچیدهٔ السا شده بود. آنتن با دقت فراوان توانست کاراکتر السا را تکمیل کند و ترس درون او را در مقابل آنا ی نترس بر روی صورت السا پدیدار کند. آنتن حتی به تحقیق زیادی بر روی ویدیوهای ضبط شده از «ایدینا منزل» پرداخت تا بتواند حالت نفس کشیدن السا را با نفس کشیدن ایدینا منزل تطبیق دهد.
جوایز
جشنواره اسکار ۲۰۱۴
- برنده جایزه اسکار بهترین فیلم پویانمایی برای کریس باک و جنیفر لی
- برنده جایزه اسکار بهترین ترانه برای کریستن اندرسون-لوپز و رابرت لوپز برای ترانه رهایش کن با اجرای ایدینا منزل
دوبله در ایران
این انیمیشن در ایران توسط ۴ تیم گروه فرهنگی هنری سورن، تیم دوبلاژ آواژه، گلوری اینترتیمنت (گلوری) و کوالیما دوبله شدهاست.
دوبله گروه سورن: انیمیشن منجمد در این گروه به سرپرستی (ساناز غلامی) انجام شد. ساناز غلامی مدیر دوبلاژ این کار که خود گویندگی شخصیت آنا را عهدهدار بود. مینا مؤمنی گوینده نقش السا است.
دوبله گروه انجمن صنفی گویندگان جوان گلوری اینترتیمنت (گلوری): دوبله این گروه به مدیریت مهرداد رئیسی انجام شدهاست. مهرداد رئیسی سعی کردهاست در این انیمیشن به گونهای دیالوگها را تنظیم کند که به زندگی و فرهنگ زبان فارسی نزدیک باشد. وی در این انیمیشن گویندگی شخصیت کریستوف را بر عهده داشت. ثمین مظفری گوینده نقش آنا. سوده فکری گوینده نقش السا. هومن خیاط گویندگی نقش شاهزاده هانس و محمد کمال معتضدی گویندگی نقش اولاف را بر عهده داشت. یک ویژگی دوبله این گروه این بود که تمام ترانههای این انیمیشن را نیز دوبله کردهاست که کار آهنگسازی و ترانهسرایی این کار را آرش حسینی و ترجمه این اثر را علی کاسزاده بر عهده داشت.
پانویس
- "Disney's Frozen to Open Five Days Early at the El Capitan Theatre". Coming Soon. October 7, 2013. Archived from the original on February 22, 2014. Retrieved February 6, 2014.
- "Frozen". Ontario Film Review Board. November 12, 2013. Archived from the original on January 16, 2014. Retrieved January 15, 2014.
- Smith, Grady (November 27, 2013). "Box office preview: "Frozen" ready to storm the chart, but it won't beat "Catching Fire"". Entertainment Weekly. Archived from the original on November 28, 2013. Retrieved November 29, 2013.
- "Frozen". باکس آفیس موجو. بانک اطلاعات اینترنتی فیلمها. Archived from the original on January 26, 2021. Retrieved January 26, 2021.
- «یخ زده؛ فانتزی شیرین رویاها». همشهری آنلاین. ۲۰۱۴-۰۳-۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۶.
- «˝یخ زده˝ رکورد انیمیشنهای دیزنی را شکست». خبرگزاری هنر ایران. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۶.
- "Disneyland Resort Debuts 'World of Color -- Winter Dreams,' a Merry New Spectacular for 2013 Holiday Season". PR Newswire. July 27, 2013. Retrieved July 27, 2013.
from the upcoming Walt Disney Pictures animated feature "Frozen,"
- Liu, Meng (November 19, 2013). "Disney's "Frozen" Premiere Turns L.A. Into a Winter Wonderland". The Hollywood Reporter. Retrieved November 20, 2013.
- McClintock, Pamela (30 March 2014). "Box Office Milestone: 'Frozen' Becomes No. 1 Animated Film of All Time". The Hollywood Reporter. Retrieved 30 March 2014.
- Barnes, Brooks (1 December 2013). "Boys Don't Run Away From These Princesses". The New York Times. Retrieved 2 December 2013.
- Zuckerman, Esther (November 4, 2013). "Is "Frozen" a New, Bona Fide Disney Classic?". The Atlantic Wire. Archived from the original on 5 November 2013. Retrieved November 4, 2013.
- Staff (January 16, 2014). "2013 Academy Awards Nominations and Winners by Category". Box Office Mojo. Retrieved 16 January 2014.
- "Golden Globes 2014: And the winners are..." USA Today. 12 January 2014. Retrieved 16 January 2014.
- "Film in 2014". BAFTA. Retrieved January 8, 2014.
- Times staff writers (February 1, 2014). "Annie Awards 2014: Complete list of winners and nominees". Los Angeles Times. Retrieved 5 February 2014.
- King, Susan (February 1, 2014). ""Frozen" wins Annie Award for best animated film, several others". Los Angeles Times. Retrieved 5 February 2014.