گروه پلاتین

محل گروه پلاتین در جدول تناوبی
H He
LiBe BCNOFNe
NaMg AlSiPSClAr
KCaScTiVCrMnFeCoNiCuZnGaGeAsSeBrKr
RbSrYZrNbMoTcRuRhPdAgCdInSnSbTeIXe
CsBa*HfTaWReOsIrPtAuHgTlPbBiPoAtRn
FrRa**RfDbSgBhHsMtDsRgCnUutFlUupLvUusUuo
 *LaCePrNdPmSmEuGdTbDyHoErTmYb
**AcThPaUNpPuAmCmBkCfEsFmMdNo
   فلزات گروه پلاتین

فلزات گروه پلاتین یا خانواده پلاتین شامل ۶ عنصر فلزی ِ پلاتین، پالادیم، رودیم، روتنیوم، ایریدیوم و اوسمیوم می‌شود. همگی آن‌ها از فلزات واسطه هستند که در بلوک دی جدول تناوبی جای می‌گیرند. این فلزات خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشابهی دارند و معمولاً ذخایر معدنی مشابهی دارند. البته فلزات گروه پلاتین را می‌توان با توجه به رفتار آن‌ها در سامانه‌های زمین‌شناسی به دو زیرگروه؛ گروه ایریدیوم شامل اوسمیوم، ایریدیوم و روتنیوم و گروه پالادیم شامل پلاتین، پالادیم و رودیم تقسیم کرد.

فلزات گروه پلاتین از کمیاب‌ترین و گران‌بهاترین فلزات هستند. اوسمیوم، ایریدیوم و رودیم به ترتیب کمیابترین عناصر در پوسته زمین در بین تمامی عناصر به شمار می‌روند. تمامی آن‌ها به‌جز پالادیم وزن مخصوص بسیار بالایی دارند و ارزش آن‌ها به دلیل خصوصیاتی چون مقاومت بسیار بالا در مقابل خوردگی و تیرگی، مقاومت در مقابل ترکیبات شیمیایی، تحمل حرارتی فوق‌العاده و مشخصات الکتریکی پایدار است.

مصارف فلزات گروه پلاتین با توجه به قیمت بالا و کمیابی فقط به استفاده‌هایی منحصر می‌شود که جایگزین دیگری برای آن‌ها وجود نداشته باشد. مهمترین استفاده این فلزات به دلیل خصوصیات کاتالیزوری آنهاست. بخش عمده مصرف پالادیم، پلاتین و رودیم در زمینه ساخت مبدل کاتالیست خودروها برای تصفیه گازهای سمی است. ساخت اتصال‌های الکتریکی و الکترودها، ابزارهای پزشکی و دندان‌پزشکی، و تجهیزات آزمایشگاهی مختلف از دیگر کاربردهای این فلزات است. پلاتین تا حدی کاربرد تزئینی برای ساخت جواهرات نیز دارد و رودیم نیز برای روکش طلای سفید و جواهرات بدلی استفاده می‌شود.

منابع

    پیوند به بیرون

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.