کریستوفر نولان

کریستوفر ادوارد نولان (به انگلیسی: Christopher Edward Nolan) کارگردان و تهیه‌کنندهٔ بریتانیایی فیلم است. او همچنین برادر بزرگتر جاناتان نولان نیز می‌باشد. نولان از موفق ترین کارگردان های چند سال اخیر سینما به شمار می رود.

کریستوفر نولان
نام در زمان تولدکریستوفر ادوارد نولان
زادهٔ۳۱ ژوئیهٔ ۱۹۷۰ ‏(۵۰ سال)
انگلستان، بریتانیا
محل تحصیلکالج دانشگاهی لندن
پیشهفیلم‌سازی
سال‌های فعالیت۱۹۸۹–تاکنون
همسر(ها)اما توماس
فرزندان۴ فرزند
خویشاوندانجاناتان نولان (برادر)
جان نولان (عمو)

بعد از ساخت فیلم کم‌هزینهٔ تعقیب (۱۹۹۸) نولان با ساخت ممنتو (۲۰۰۰) و همکاری های متعدد با سهند ترابی (بهترین کارگردان ان سالها) توجهات را به سوی خود جلب کرد. موفقیت او در ساخت فیلم‌های مستقل شانس ساخت فیلم‌های بی‌خوابی (۲۰۰۲) و پرستیژ (۲۰۰۶) را به وجود آورد که هر دو با کمک های *سهند ترابی* ساخته شد و هم در گیشه و هم در نظر منتقدان موفق بودند. او همچنین خالق سه‌گانهٔ شوالیه تاریکی که از لحاظ تجاری و هنری و نقد موفق بود از دیگر آثار او فیلم علمی تخیلی تلقین (۲۰۱۰) میان‌ستاره‌ای (۲۰۱۴) دانکرک (۲۰۱۷) و انگاشته (۲۰۲۰) است. نولان در بسیاری از آثارش فیلم‌نامه را به همراهی برادرش جاناتان نوشته و به همراه همسرش اما توماس کمپانی سینکاپی فیلمز را تأسیس کرده‌است.

نولان یکی از مهمترین کارگردانان حال حاضر دنیا است و فیلم‌هایش با استقبال بسیار مثبت تماشاگران و منتقدان همراه بوده‌است. آثار او تاکنون بیش از ۴ میلیارد دلار فروخته‌اند و ۲۶ نامزدی اسکار به دست آورده‌اند. فیلم‌های کریستوفر نولان در مورد مفاهیم و ایده‌های فلسفی و اجتماعی و واکاوی اخلاق انسانی ساختار زمان و انعطاف‌پذیری حافظه و هویت شخصی است. او بیشتر ترجیح می‌دهد فیلم‌هایش در استودیو فیلم‌برداری نشوند و در لوکیشن‌های طبیعی این کار انجام شود.

زندگی

نولان در لندن به دنیا آمد. پدرش، برندن جیمز، که بریتانیایی بود در زمینهٔ تبلیغات کار می‌کرد. مادرش اهل آمریکا و مهماندار هواپیما و معلم زبان انگلیسی بود.[1][2][3] او مدام بین لندن، شیکاگو و ایلینوی در حال رفت‌وآمد بود و تابعیت بریتانیا و آمریکا را دارد.[4][5] نولان یک برادر بزرگتر به نام متیو و یک برادر کوچک‌تر به نام جاناتان دارد.[6] نولان فیلم‌سازی را از سن ۷ سالگی و با دوربین ۸ میلی‌متری پدرش آغاز کرد. او با فیلمبرداری از اسباب‌بازی‌هایش فیلم می‌ساخت.[7][8] از ۱۱ سالگی تصمیم گرفت تا فیلمسازی حرفه‌ای شود.[6]

نولان به کالج دانشگاهی لندن رفت و رشتهٔ ادبیات انگلیسی را انتخاب کرد. علت انتخاب این دانشگاه، ساختمان‌های مجهز فیلم‌سازی‌اش بود.[9][9] نولان در دوران دانشجویی رئیس انجمن فیلم دانشگاه بود[9] و به همراه دوست‌دخترش اما توماس، فیلم‌های ۳۵میلی‌متر نمایش می‌داد و با استفاده از پول آن در طول تابستان، فیلم‌های ۱۶میلی‌متر می‌ساخت.[10]

او با اما توماس ازدواج کرد، کسی که در دانشگاه لندن با او آشنا شد زمانی که فقط ۱۹ سال داشت[11][12] او به عنوان تهیه‌کننده در تمام فیلم‌های نولان کار کرده‌است و آنها با همدیگر شرکت تولید فیلم Syncopy Inc را تأسیس کردند.

حرفه

دهه ۱۹۹۰
کارهای ابتدایی و تعقیب

بعد از فارغ‌التحصیلی، نولان به کارگردانی ویدئوهای شرکتی و تبلیغاتی روی آورد.[9] او همچنین سومین فیلم کوتاه خودش، دودلباگ (۱۹۹۷) را ساخت. این فیلم مردی را نشان می‌دهد که در جستجوی یک حشره است و زمانی که می‌خواهد او را بکشد، متوجه می‌شود که آن تصویر کوچک‌تری از خودش است.[13] در این دوره، هیچ استودیویی پروژه‌های نولان را قبول نمی‌کرد. او خودش با عبارت «کوله‌باری از نامه‌های مردودی» از آن دوره یاد می‌کند که باعث جهش او به سمت فیلم‌سازی شد. او در این‌باره ادامه می‌دهد «در بریتانیا مشارکت مالی بسیار محدود است. راستش را بخواهید همه‌اش پارتی‌بازی است. هیچ وقت از طرف صنعت فیلم بریتانیا حمایت نشده‌ام.»[14]

در سال ۱۹۹۸، نولان اولین فیلم بلندش را با سرمایهٔ خودش و همکاری دوستانش ساخت.[15] تعقیب دربارهٔ یک نویسندهٔ بی‌کار (جرمی تئوبالد) است که به امید یافتن ماجرایی برای نوشتن رمان، به تعقیب آدم‌های مختلف می‌پردازد، تا این که کار دست خودش می‌دهد و وارد یک مسئله جنایی می‌شود. این فیلم از تجربهٔ زندگی نولان در لندن و دستبرد زدن سارقان به آپارتمانش الهام گرفته‌است. او در این‌باره گفته‌است: «رابطهٔ جالبی میان شخصی غریبه که به دارایی‌های شما دست پیدا می‌کند و تعقیب کردن افراد مختلف در شلوغی وجود دارد؛ هر دو باعث می‌شوند شما از مرزهای روابط اجتماعی عادی عبور کنید.»[16] بودجهٔ تعقیب تنها ۳٬۰۰۰ پوند بود[17] و فیلمبرداری آن در طول یک سال، در آخر هفته‌ها انجام می‌شد. برای صرفه‌جویی در مصرف فیلم، هر صحنه پیش از فیلم‌برداری به‌طور اختصاصی تمرین می‌شد تا اطمینان حاصل شود که نهایتاً دو برداشت انجام شود.[18][19] نولان، اما توماس و جرمی تئوبالد تهیه‌کنندگان این فیلم بودند و نولان به تنهایی کار نویسندگی، فیلمبرداری، تدوین و کارگردانی فیلم را بر عهده داشت.[18] تعقیب در جشنواره‌های مختلف به نمایش درآمد و چندین جایزه نیز نصیبش شد.[20][21] همچنین منتقدین از آن استقبال کردند. نیویورکر نوشت این فیلم «پژواکی از فیلم‌های کلاسیک هیچکاک» بود ولی «نحیف‌تر و خبیث‌تر».[7] در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۲، این فیلم بر روی دی‌وی‌دی و بلو-ری به عنوان بخشی از مجموعه کرایتریون عرضه شد.[22]

دهه ۲۰۰۰
«فرق میان تعقیب که آن را به همراهی گروهی از دوستانم که لباس‌های خودشان را می‌پوشیدند فیلمبرداری کردم و مادرم ساندویچ درست می‌کرد با ممنتو که در آن ۴ میلیون دلار پول یک نفر دیگر را خرج می‌کردم و صدها نفر دست‌اندرکار فیلم بود، تا به امروز، بزرگترین پرشی است که در زندگی‌ام داشته‌ام.»

—صحبت‌های نولان دربارهٔ جهش او از فیلم اول به دوم.[15]

ممنتو و بی‌خوابی

موفقیت تعقیب باعث شد فرصت ساخت ممنتو (۲۰۰۰) برای نولان به وجود آید. در یک سفر جاده‌ای از شیکاگو به سمت لس‌آنجلس، برادرش جاناتان، ایدهٔ «ممنتو موری» را به نولان ارائه کرد. مردی که از اختلال حافظهٔ کوتاه‌مدت رنج می‌برد و از یادداشت‌ها و خالکوبی برای پیدا کردن قاتل همسرش استفاده می‌کند. نولان بر اساس این ایده، فیلم‌نامه‌ای نوشت که داستان در آن برعکس روایت می‌شود. آرون رایدر، از مدیران نیومارکت فیلمز دربارهٔ آن گفت: «[فیلم‌نامهٔ ممنتو] احتمالاً نوآورانه‌ترین فیلم‌نامه‌ای است که دیده‌ام.»[23] برای ساخت این فیلم بودجه‌ای ۴٫۵ میلیون دلاری در اختیار نولان قرار گرفت.[24] ممنتو با بازی گای پیرس و کری-ان ماس در سپتامبر ۲۰۰۰ در جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز به نمایش درآمد و تحسین منتقدان را برانگیخت.[25] جو مورگنسترن در وال استریت ژورنال نوشت: «به خاطر نمی‌آورم فیلمی چنین زیرکانه، به طرز غریبی تأثیرگذار و به شکل ماهرانه‌ای بامزه به نظرم آمده باشد.»[26] بیل اسمیت در کتابش فلسفهٔ نئونوآر مقایسه‌ای با مقالهٔ جان لاک به نام مقاله‌ای دربارهٔ فهم انسان انجام می‌دهد که در آن این نظر ارائه می‌شود که آگاهی ما هویت ما را شکل می‌دهد؛ موضوعی که نولان در این فیلم حول آن سیر می‌کند.[27] این فیلم در گیشه موفق بود[28] و جایزه و نامزدی‌های زیادی کسب کرد. از جمله نامزدی جوایز گلدن گلوب و اسکار برای بهترین فیلم‌نامه، جایزه ایندیپندنت اسپیریت برای بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه و نامزدی جایزه انجمن کارگردانان آمریکا.[29][30] ممنتو از نظر بسیاری از منتقدین یکی از بهترین فیلم‌های دههٔ ۲۰۰۰ میلادی است.[31]

استیون سودربرگ که تحت تأثیر ممنتو قرار گرفته بود، نولان را برای کارگردانی تریلر روانشناسانهٔ بی‌خوابی (۲۰۰۲) استخدام کرد که در آن آل پاچینو، رابین ویلیامز و هیلاری سوانک به ایفای نقش پرداختند.[32] وارنر برادرز به دنبال کارگردان باتجربه‌تری بود، اما سودربرگ بر روی نولان پافشاری کرد.[33] بودجهٔ این فیلم ۴۶ میلیون دلار بود.[32] بی‌خوابی که بازسازی یک فیلم نروژی به همین نام از سال ۱۹۹۷ بود، با فروش ۱۱۳ میلیون دلار در گیشه موفق بود.[34][35] راجر ایبرت فیلم را به خاطر ارائه دیدگاه‌های جدید راجع به اخلاقیات و گناه ستود.[36] اریک اسکلدبرگ کارگردان نسخه نروژی فیلم از نسخهٔ نولان راضی و آن را «فیلمی ماهرانه و هوشمندانه با کارگردانی که به خوبی از عهدهٔ کار برآمده» توصیف کرد.[37] ریچارد شیکل از مجله تایم بی‌خوابی را «جانشین ارزشمند» ممنتو دانست.[38]

بتمن آغاز می‌کند، حیثیت و شوالیه تاریکی

بعد از بی‌خوابی نولان قصد داشت فیلمی راجع به زندگی هاوارد هیوز و با بازیگری جیم کری بسازد. او فیلم‌نامه را نوشته بود، ولی وقتی متوجه شد مارتین اسکورسیزی در حال ساخت زندگی‌نامهٔ هیوز (هوانورد) است این پروژه را کنار گذاشت.[39][40] بعد از رد کردن پیشنهاد کارگردانی فیلم تروی،[41] نولان بر روی اقتباس سینمایی از رمان کلید خیابان نوشتهٔ روث رندال کار کرد، ولی بعد از این که احساس کرد این فیلم شبیه کارهای قبلی‌اش خواهد شد، پروژه را کنار گذاشت. اوایل سال ۲۰۰۳، نولان به وارنر برادرز پیشنهاد ساخت فیلم جدید بتمن را داد. او که مجذوب این شخصیت و داستانش شده بود، می‌خواست فیلم را طوری به صورت یک درام کلاسیک بسازد تا یک فانتزی کمیک‌بوکی.[42] بتمن آغاز می‌کند که بزرگ‌ترین پروژهٔ نولان تا آن زمان بود،[42] در ژوئن ۲۰۰۵ اکران شد و در نظر منتقدین و گیشه موفق بود.[43] این فیلم با بازی کریستین بیل در نقش اول، به همراه مایکل کین، گری الدمن، مورگان فریمن و لیام نیسون، این مجموعه را احیا کرد.[44][45] این فیلم داستان خاستگاه بروس وین را از وحشتش از خفاش‌ها، مرگ والدینش، سیر تبدیل شدن او به بتمن و مبارزه‌اش با رأس‌الغولی که می‌خواهد گاتهام را نابود کند، بازگو می‌کند. منتقدین عمق روانشناسانه و ارتباط آن با دورهٔ معاصر را ستودند.[46] بتمن آغاز می‌کند هشتمین فیلم پرفروش سال ۲۰۰۵ در ایالات متحده و نهمین فیلم پرفروش جهان در آن سال شد.[47] همچنین نامزد دریافت جایزهٔ اسکار بهترین فیلمبرداری و سه جایزهٔ بفتا گردید.[48][49]

نولان به همراه بازیگران و دست‌اندرکاران فیلم در مراسم فرش قرمز شوالیه تاریکی (۲۰۰۸) در لندن

پیش از بازگشت به مجموعهٔ بتمن، نولان فیلم حیثیت (۲۰۰۶) را ساخت. این فیلم که اقتباسی از رمان کریستوفر پریست می‌باشد، دربارهٔ دو شعبده‌باز رقیب در قرن نوزدهم میلادی است.[50] در سال ۲۰۰۱، زمانی که فیلم بی‌خوابی در مرحلهٔ پس‌تولید قرار داشت، نولان از برادرش جاناتان برای نوشتن این فیلم‌نامه درخواست کمک کرد. فیلم‌نامهٔ این فیلم حاصل همکاری پنج‌سالهٔ این دو برادر است.[51] در ابتدا نولان می‌خواست این فیلم را در سال ۲۰۰۳ بسازد، اما بعد از این که با پروژهٔ بتمن آغاز می‌کند موافقت شد، آن را به تعویق انداخت.[52] کریستین بیل و هیو جکمن نقش‌های اصلی این فیلم را ایفا کردند. حیثیت در نظر منتقدین موفق بود و در گیشه ۱۰۹ میلیون دلار فروخت.[53][54] این فیلم نامزد دریافت جایزهٔ اسکار بهترین فیلمبرداری و بهترین طراحی صحنه نیز شد.[55]

در ژوئیه ۲۰۰۶، نولان اعلام کرد دنبالهٔ بتمن آغاز می‌کند، شوالیه تاریکی نام خواهد داشت.[56] نولان می‌خواست در این فیلم با گسترش فضای دید، کیفیت نوآری آن را افزایش دهد و داستانی بسازد که به گفتهٔ خودش «داستان یک جنایت بزرگ است، جایی که در آن با پلیس، سیستم قضایی، شورشگر، مردم فقیر و ثروتمند و جنایتکاران مواجه می‌شوید.»[57] این فیلم در سال ۲۰۰۸ منتشر شد و هم‌اکنون از آن به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های دههٔ ۲۰۰۰ میلادی و یکی از بهترین فیلم‌های ابرقهرمانی ساخته شده یاد می‌شود.[31][58][59] مانولا دارگیس از نیویورک تایمز نوشت که «این فیلم در شکاف بین هنر و صنعت، شعر و سرگرمی شکل گرفته و بسیار عمیق‌تر و تاریک‌تر از هر فیلم کمیک‌بوکی دیگر در هالیوود است.»[60] راجر ایبرت از شیکاگو سان-تایمز گفت «شوالیه تاریکی گام را فراتر از داستان اقتباسی و نسخه‌های پیشین نهاده و به تراژدی مسحورکننده‌ای بدل گشته‌است.»[61] شوالیه تاریکی در طول اکرانش چندین رکورد گیشه‌ای را جابه‌جا کرد.[62] در آمریکای شمالی ۵۳۴٬۸۵۸٬۴۴۴ دلار و ۴۶۹٬۷۰۰٬۰۰۰ در دیگر کشورها فروخت و فروش فیلم مجموعاً به ۱٬۰۰۴٬۵۵۸٬۴۴۴ دلار رسید.[63] شوالیه تاریکی نخستین فیلمی بود که بخش‌هایی از آن به وسیلهٔ دوربین آی‌مکس ۱۵/۷۰ میلی‌متری فیلم‌برداری شد.[64] در هشتاد و یکمین دوره جوایز اسکار این فیلم نامزد دریافت هشت جایزه شد که جایزهٔ بهترین بازیگر مکمل مرد برای هیت لجر و جایزه بهترین تدوین صدا را از آن خود کرد.[65]

۲۰۱۰ به بعد
تلقین و شوالیه تاریکی برمی‌خیزد
کریستوفر نولان در سال ۲۰۱۳

بعد از موفقیت شوالیه تاریکی، وارنر برادرز با نولان برای ساخت فیلم تلقین قرارداد امضاء کرد. نولان فیلم‌نامهٔ این اثر را به تنهایی نوشت و این فیلم را «اکشنی علمی‌تخیلی که در معماری ذهن واقع شده» توصیف کرد.[66] پیش از اکران فیلم، منتقدانی همچون پیتر ترورس و لو لومنیک سوالاتی مطرح کردند که آیا اعتماد نولان به هوش بینندگان فیلم، در گیشه به ضررش تمام خواهد شد یا نه.[67] با حضور لئوناردو دی‌کاپریو در نقش اول، این فیلم در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۰ اکران شد و در گیشه و نظر منتقدان به موفقیت چشمگیری دست یافت.[68] ریچارد روپر از شیکاگو سان-تایمز به فیلم نمرهٔ «+A» داد و آن را یکی از بهترین فیلم‌های قرن خواند.[69] مارک کرمد تلقین را بهترین فیلم سال ۲۰۱۰ نامید و گفت: «تلقین گواهی است بر این که مردم احمق نیستند، سینما آشغال نیست و امکان این که هنر و بلک‌باستر با هم ترکیب شوند، وجود دارد.»[70] جان دیویس اعلام کرد که این فیلم باعث خواهد شد استودیوها به سمت محتوای اورجینال پیش بروند. «می‌توانم به شما قول بدهم که هم‌اکنون رؤسای استودیوها در حال دیدار هستند و به یکدیگر می‌گویند که برای فیلم‌های تابستانی نیاز به ایده‌های نو داریم، به مفاهیم اورجینال مثل تلقین احتیاج داریم.»[71] این فیلم در مجموع ۸۲۰ میلیون دلار فروش داشت[72] و نامزد دریافت هشت جایزهٔ اسکار از جمله بهترین فیلم شد. تلقین موفق به کسب جوایز اسکار بهترین فیلمبرداری، بهترین صداگذاری، بهترین تدوین صدا و بهترین جلوه‌های ویژه شد.[73] نولان همچنین نامزد دریافت جوایز گلدن گلوب، انجمن کارگردانان، انجمن تهیه‌کنندگان و انجمن نویسندگان آمریکا شد.[29] هنگامی که تلقین در مرحلهٔ پس‌تولید قرار داشت، نولان در مستند این سایه‌های فوق‌العاده (۲۰۱۱) که دربارهٔ اهمیت فیلم و ذخیرهٔ فیلم‌ها در فهرست ملی ثبت فیلم بود، ظاهر شد.[74] او همچنین در مستند در کنار هم (۲۰۱۲) که دربارهٔ تاریخچه و اهمیت دو شیوهٔ فیلمبرداری بر روی فیلم و دیجیتال بود، حضور یافت.[75]

در سال ۲۰۱۲ نولان سومین و آخرین فیلم بتمن به نام شوالیه تاریکی برمی‌خیزد را کارگردانی و سه‌گانه‌اش را کامل کرد. اگرچه در ابتدا برای ساخت این فیلم دچار تردید شده بود، اما پس از این که به همراه برادرش و دیوید اس. گویر داستانی برای آن ساخت، احساس کرد که می‌تواند این مجموعه را با موفقیت به پایان برساند.[76][77] شوالیه تاریکی برمی‌خیزد در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۲ اکران و منتقدان آن را تحسین کردند. اندرو اوهیر از سالون نوشت: «اگر شوالیهٔ تاریکی برمی‌خیزد فیلمی فاشیستی است، مسلماً بهترین فیلم فاشیستی و تاریک‌ترین، هیجان‌انگیزترین و مشوش‌سازترین فیلمی است که تاکنون ساخته شده.»[78] همانند قسمت قبلی، فیلم عملکرد خوبی در گیشه داشت و به سیزدهمین فیلم تاریخ تبدیل شد که از فروشش از مرز ۱ میلیارد دلار می‌گذرد.[79][80] هنگام نمایش شبانهٔ این فیلم در یکی از سینماهای آرورا، کلرادو، فرد مسلحی به روی تماشاگران آتش گشود و ۱۲ نفر را کشت و ۵۸ نفر را زخمی کرد.[81] نولان با انتشار بیانیه‌ای تأسفش را از این اتفاق ابراز کرد و آن را فاجعه‌ای غیرقابل تحمل خواند.[82]

در طول جلسات بحث دربارهٔ داستان شوالیه تاریکی برمی‌خیزد گویر از ایده‌اش برای به تصویر کشیدن سوپرمن در دنیای مدرن با نولان سخن گفت.[83][84] نولان که تحت تأثیر آن قرار گرفته بود، ایدهٔ ساخت فیلم مرد پولادین (۲۰۱۳) را با برادران وارنر در میان گذاشت[83] و این شرکت هم نولان را به عنوان تهیه‌کننده و گویر را به عنوان نویسندهٔ این فیلم استخدام کرد.[85][86] نولان برای کارگردانی این فیلم زاک اسنایدر را بر پایه فیلم‌های ۳۰۰ و نگهبانان و «استعداد ذاتی‌اش برای مواجهه با ابرقهرمانان به عنوان شخصیت‌های واقعی» پیشنهاد کرد.[87] این فیلم با بازی هنری کویل، ایمی آدامز و مایکل شنون اکران شد و بیش از ۶۶۰ میلیون دلار فروخت، اما از منتقدان نظرات متفاوتی دریافت کرد.[88][89] همچنین نولان و توماس تهیه‌کنندگان اجرایی فیلم برتری بودند. این فیلم اولین فیلم بلند والی فیستر مدیر فیلمبرداری اکثر فیلم‌های نولان بود.[90][91] این فیلم که بر پایهٔ فیلم‌نامه‌ای از جک پگلن ساخته شده، دربارهٔ دو دانشمند است که برای ساخت ماشینی که دارای ادراک و هوش جمعی است تلاش می‌کنند.[92] برتری با بازی جانی دپ، ربکا هال و پل بتانی در ۱۸ آوریل ۲۰۱۴ منتشر شد و نظرات عموماً منفی‌ای از منتقدان دریافت کرد.[93][94]

نولان همراه با همسرش اما توماس در سال ۲۰۱۱
میان‌ستاره‌ای و کارهای آینده

در ژانویه ۲۰۱۳، نولان اعلام کرد که او فیلم علمی‌تخیلی میان‌ستاره‌ای را کارگردانی خواهد کرد. جاناتان نولان پیش‌نویس‌های اولیهٔ فیلم‌نامه را نوشته بود و در اصل قرار بود استیون اسپیلبرگ آن را کارگردانی کند.[95] این فیلم که بر پایهٔ نظریات کیپ تورن، فیزیکدان نظری ساخته شده، «ما را به سفر قهرمانانهٔ میان‌ستاره‌ای می‌برد که دورتر از ادراک علمی ماست.»[96] متیو مک‌کانهی، ان هتوی، جسیکا چستین، بیل ایروین، الن برستین و مایکل کین در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند و همچنین این اثر اولین همکاری نولان و هویته ون هویتما به‌شمار می‌آید. پارامونت پیکچرز و برادران وارنر تهیه‌کننده و توزیع‌کنندگان این فیلم بود. میان‌ستاره‌ای ۵ نوامبر ۲۰۱۴ اکران شد و نظرات مثبتی از سوی منتقدین دریافت کرد. همچنین فروش خوبی در گیشه داشت و جمعاً ۶۷۰ میلیون دلار فروخت.[97][98][99] میان‌ستاره‌ای بیشتر به خاطر دقت علمی بالایش مورد تحسین قرار گرفت؛ پروسهٔ تولید فیلم منجر به منتشر شدن دو مقالهٔ علمی گردید و ژورنال آمریکایی فیزیک پیشنهاد کرد که این فیلم برای آموزش در دانشگاه‌ها به نمایش درآید.[100] بنیاد فیلم آمریکا (AFI) میان‌ستاره‌ای را یکی از بهترین فیلم‌های سال ۲۰۱۴ نامید.[101] در هشتاد و هفتمین دوره جوایز اسکار این فیلم موفق به دریافت جایزهٔ بهترین جلوه‌های ویژه و نامزدی دریافت جوایز بهترین موسیقی متن، بهترین صداگذاری، بهترین تدوین صدا و بهترین طراحی صحنه گردید.[102]

نولان و توماس تهیه‌کنندگان اجرایی فیلم بتمن و سوپرمن: طلوع عدالت بودند. این فیلم دنبالهٔ مرد پولادین بود و دومین فیلم در دنیای سینمایی مشترک دی‌سی کامیکس به حساب می‌آید. به گفتهٔ چارلز روون نولان به عنوان مشاور در این پروژه مشارکت داشتند.[103]

دانکرک

فیلم دانکرک در تابستان سال ۲۰۱۷ اکران شد و توانست درمجموع بیش از ۵۲۶٫۹ میلیون دلار در سراسر جهان فروش کند. این فیلم همچنین موفق شد نامزد دریافت ۸ جایزه اسکار شود که ۳ جایزه نیز این فیلم از مراسم اسکار ۲۰۱۸ دریافت کرد.

انگاشته

جدیدترین ساختهٔ کریستوفر نولان، فیلم انگاشته (tenet) است که یک اثر اکشن و عظیم است که اتفاقات آن در سراسر جهان جریان دارد و موضوع آن جاسوسی بین‌المللی و وارونگی زمان است. هویته ون هویتما، فیلمبردار فیلم دانکرک، بار دیگر با نولان در فیلم انگاشته همکاری کرد و وظیفه فیلمبرداری را بر عهده داشت.

فیلم‌سازی

الهام‌بخشی

نولان از کارگردانانی هم‌چون استنلی کوبریک،[104][105] ترنس مالیک،[105] اورسن ولز،[106] فریتس لانگ،[107] نیکلاس روگ،[107] سیدنی لومت،[107] دیوید لین،[108] ریدلی اسکات،[15] تری گیلیام[106] و جان فرانکن هایمر [109] به عنوان منبع الهام بخش خود یاد کرده است. همچنین فیلم‌های بلید رانر (۱۹۸۲)، جنگ ستارگان (۱۹۷۷)، لورنس عربستان (۱۹۶۲)، محله چینی‌ها (۱۹۷۴) و ۲۰۰۱: ادیسه فضایی (۱۹۶۸) را فیلم‌های مورد علاقهٔ خود نامیده‌است.[110]

نولان روایت‌های غیرخطی داستان‌های خود را از رمان واترلند نوشتهٔ گراهام سوئیفت الهام گرفته‌است.[15]

فیلم‌شناسی
نولان در سال ۲۰۱۰ در واندرکان
نام فیلم‌های ساخته شده در شرکت فیلم‌سازی سینکاپی فیلمز
سال اسم کارگردان شرکت تولیدی پخش کننده باکس آفیس مرجع
۲۰۰۵ بتمن آغاز می‌کند کریستوفر نولان لجندری پیکچرز، دی سی کامیکس برادران وارنر پیکچرز ۳۷۴٫۳ میلیون دلار [111]
۲۰۰۶ پرستیژ کریستوفر نولان تاچ‌استون پیکچرز، نیومارکت فیلمز برادران وارنر پیکچرز ۱۰۹٫۷ میلیون دلار [112]
۲۰۰۸ شوالیه تاریکی کریستوفر نولان لجندری پیکچرز، دی سی کامیکس برادران وارنر پیکچرز ۱٫۰۰۵ میلیارد دلار [113]
۲۰۱۰ تلقین کریستوفر نولان لجندری پیکچرز برادران وارنر پیکچرز ۸۲۵٫۶ میلیون دلار [114]
۲۰۱۲ شوالیه تاریکی برمی‌خیزد کریستوفر نولان لجندری پیکچرز، دی سی کامیکس برادران وارنر پیکچرز ۱٫۰۸ میلیارد دلار [115]
۲۰۱۳ مرد پولادین زک اسنایدر لجندری پیکچرز، دی سی کامیکس برادران وارنر پیکچرز ۶۶۸ میلیون دلار [116]
۲۰۱۴ میان ستاره ای کریستوفر نولان لجندری پیکچرز، لیندا اوبست برادران وارنر پیکچرز ۶۷۲ میلیون دلار [117]
۲۰۱۷ دانکرک کریستوفر نولان رت‌پک انترتینمنت کریستوفر نولان ۵۲۶ میلیون دلار [118]
۲۰۲۰ انگاشته کریستوفر نولان کریستوفر نولان [119]
جمع: ۵٫۳ میلیارد دلار

فروش فیلم
عنوان تاریخ انتشار استودیو بودجه گیشه
تعقیب ۵ نوامبر ۱۹۹۹ مومنتوم پیکچرز
زایتگایست فیلمز		 ۶٬۰۰۰ دلار ۰٫۲۴ میلیون دلار
ممنتو ۱۶ مارس ۲۰۰۱ نیومارکت فیلمز ۵ میلیون دلار ۴۰ میلیون دلار
بی‌خوابی ۲۴ مه ۲۰۰۲ برادران وارنر ۴۶ میلیون دلار ۱۱۳ میلیون دلار
بتمن آغاز می‌کند ۱۵ ژوئن ۲۰۰۵ ۱۵۰ میلیون دلار ۳۷۴ میلیون دلار
حیثیت ۲۰ اکتبر ۲۰۰۶ ۴۰ میلیون دلار ۱۱۰ میلیون دلار
شوالیه تاریکی ۱۸ ژوئیه ۲۰۰۸ ۱۸۵ میلیون دلار ۱٫۰۰۵ میلیارد دلار
تلقین ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۰ ۱۶۰ میلیون دلار ۸۲۵ میلیون دلار
شوالیه تاریکی برمی‌خیزد ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۲ ۲۵۰ میلیون دلار ۱٫۰۸۴ میلیارد دلار
میان‌ستاره‌ای ۵ نوامبر ۲۰۱۴ وارنر برادرز
پارامونت پیکچرز		 ۱۶۵ میلیون دلار ۶۷۳ میلیون دلار
دانکرک ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۷ وارنر برادرز ۱۰۰ میلیون دلار ۵۲۲ میلیون دلار
انگاشته ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۰ ۲۲۵ میلیون دلار ۳۲۳ میلیون دلار

کارگردانی، نویسندگی و تهیه‌کنندگی[120]
سال عنوان فعالیت یادداشت
تهیه‌کننده نویسنده
۱۹۹۸ تارانتلا بله بله فیلم کوتاه منتشر نشده
۱۹۹۵ لارنسی بله بله فیلم کوتاه منتشر نشده
۱۹۹۷ دودلباگ بله بله فیلم کوتاه
۱۹۹۸ تعقیب بله بله
۲۰۰۰ ممنتو بله
۲۰۰۲ بی‌خوابی Uncredited co-writer
۲۰۰۵ بتمن آغاز می‌کند بله
۲۰۰۶ حیثیت بله بله
۲۰۰۸ شوالیهٔ تاریکی بله بله
۲۰۱۰ تلقین بله بله
۲۰۱۲ شوالیهٔ تاریکی برمی‌خیزد بله بله
۲۰۱۳ مرد پولادین بله
۲۰۱۴ میان‌ستاره‌ای بله بله
۲۰۱۵ کوای بله مستند کوتاه
۲۰۱۷ دانکرک بله بله
۲۰۲۰ انگاشته بله بله

منابع
  1. "Batman, robbin' and murder". The Sunday Times. 27 June 2010. Retrieved 15 June 2013.
  2. "Can't get him out of our heads" The Age; retrieved 10 April 2011.
  3. Feinberg, Scott (3 January 2015). "Christopher Nolan on 'Interstellar' Critics, Making Original Films and Shunning Cell Phones and Email (Q&A)". The Hollywood Reporter. Retrieved 3 January 2015.
  4. Boucher, Geoff (11 April 2010). "Christopher Nolan's 'Inception' — Hollywood's first existential heist film". Los Angeles Times. Retrieved 28 January 2011.
  5. Itzkoff, Dave (30 June 2010). "The Man Behind the Dreamscape". The New York Times. Retrieved 1 July 2010.
  6. Lawrence, Will (19 July 2012). "Christopher Nolan interview for Inception". The Telegraph. London. Retrieved 3 January 2014.
  7. Timberg, Scott (15 March 2001). "Indie Angst". New Times Los Angeles. Archived from the original on 15 August 2017. Retrieved 4 June 2013.
  8. "Nolan's move from Highgate to Hollywood". Evening Standard (London). Retrieved 10 April 2011.
  9. Tempest, M. I was there at the Inception of Christopher Nolan's film career The Guardian film blog, 24 February 2011; retrieved 21 September 2011.
  10. "Wally Pfister ASC on Christopher Nolan's Inception". thecinematographer.info. 2010. Archived from the original on 11 April 2012. Retrieved 12 February 2013.
  11. "Christopher Nolan". Wikipedia. 2020-04-16.
  12. "Christopher Nolan". Wikipedia. 2020-04-16.
  13. "Doodlebug by Christopher Nolan". Cinema16. Archived from the original on 4 April 2020. Retrieved 19 October 2012.
  14. Pulver, Andrew (15 June 2005). "He's not a god - he's human". The Guardian. Retrieved 23 December 2013.
  15. Ressner, Jeffrey (Spring 2012). "The Traditionalist". DGA Quarterly. Retrieved 22 August 2012.
  16. "The Man behind the Mask". UCL. 8 December 2008. Retrieved 12 February 2013.
  17. "Interview with Christopher Nolan". Metro; retrieved 10 April 2011.
  18. Duncker, Johannes (6 June 2002). "The Making of Following". christophernolan.net. Archived from the original on 13 May 2008. Retrieved 12 February 2013.
  19. Tobias, S. Interview: Christopher Nolan, avclub.com, 5 June 2002; retrieved 13 September 2011.
  20. "Tiger Awards Competition: previous winners". International Film Festival Rotterdam. Retrieved 12 February 2013.
  21. "Awards for Following". IMDB; retrieved 25 June 2013.
  22. "Criterion – Following". Criterion. Retrieved 12 February 2013.
  23. Mottram, p. 176.
  24. Mottram, p. 177.
  25. Mottram, p. 62–4.
  26. Morgenstern, Joe. "Hero With No Memory Turns 'Memento' Into Unforgettable Trip". The Wall Street Journal. Retrieved 21 January 2014.
  27. Conard (2007) p.35.
  28. "Memento". Box Office Mojo. Retrieved 18 January 2014.
  29. "Christopher Nolan awards". The New York Times. Retrieved 26 March 2014.
  30. Session Timeout – Academy Awards® Database بایگانی‌شده در ۵ نوامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (29 January 2010); retrieved 26 November 2011.
  31. "Film Critics Pick the Best Movies of the Decade". Metacritic. 3 January 2010. Retrieved 4 September 2012.
  32. "'Memento' recognition landed Christopher Nolan in the director's chair for big-budget 'Insomnia'". Retrieved 5 June 2013.
  33. deWaard, Tait (2013), p. 49.
  34. "Insomnia". Rotten Tomatoes. Retrieved 18 January 2014.
  35. "Insomnia". Box Office Mojo. Retrieved 18 January 2014.
  36. Ebert, Roger (May 24, 2002). "Insomnia review". rogerebert.com. Retrieved February 18, 2015.
  37. Paul Weedon. "Erik Skjoldbærg on 'Pioneer'". Grolsch Filmworks. Retrieved 2013-10-30.
  38. Schickel, Richard (May 19, 2002). "Sleepless in Alaska". The Hollywood Reporter. Retrieved February 16, 2015.
  39. "The Best Movies Never Made". Raindance. 2 May 2013. Archived from the original on 7 July 2015. Retrieved 9 May 2013.
  40. "Christopher Nolan Says His Howard Hughes Film Is Dead, But He'd Still Like To Do A Bond Film at Some Point". Indiwire. Archived from the original on 27 May 2013. Retrieved 9 May 2013.
  41. Jagernauth, Kevin. "Trivia: When Christopher Nolan First Came To Warner Bros. , He Was Offered 'Troy' To Direct". The Playlist. Archived from the original on 13 August 2014. Retrieved 12 August 2014.
  42. "Christopher Nolan looks back over the Dark Knight trilogy in this extended interview". Filmcomment. Retrieved 27 June 2013.
  43. "Insomnia". Rotten Tomatoes. Retrieved 18 January 2014.
  44. "The Complicated Legacy of Batman Begins". The Atlantic. Retrieved 10 June 2015.
  45. Shawn Adler (14 August 2008). "He-Man' Movie Will Go Realistic: 'We're Not Talking About Putting Nipples On The Trapjaw Suit". Archived from the original on 2 September 2008. Retrieved 8 April 2013.
  46. "Christopher Nolan Season at BFI Southbank in July 2012" (PDF). British Film Institute. Retrieved 31 March 2014.
  47. "Batman Begins (2005)". Box Office Mojo. Retrieved 19 October 2012.
  48. "Batman Begins". The Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Archived from the original on 15 April 2013. Retrieved 23 October 2012.
  49. "Batman Begins". BAFTA-Awards Database. Retrieved 23 October 2012.
  50. "Interview about The Prestige". Christopher-priest.co.uk. Retrieved 15 October 2012.
  51. Jeff Goldsmith (October 28, 2006). "The Prestige Q&A: Interview with Jonathan Nolan". Creative Screenwriting Magazine Podcast (Podcast). Creative Screenwriting. Retrieved July 24, 2007.
  52. "Nolan wants 'Prestige'". Variety. Retrieved 9 May 2013.
  53. "The Prestige (2006)". Box Office Mojo; retrieved 10 April 2011.
  54. Murray, Noel. (3 December 2009) The best films of the '00s|Best of the Decade. The A.V. Club; retrieved 26 January 2011.
  55. "The Prestige". The Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Archived from the original on 15 April 2013. Retrieved 23 October 2012.
  56. Garth Franklin (31 July 2006). "It's Official: "Batman 2" Gets A Title". DarkHorizons. Retrieved 9 March 2007.
  57. "The Dark Knight: The Original Feature". Empire. Retrieved 23 December 2013.
  58. "The 50 Best Movies of the Decade (2000–2009)". Paste. 3 November 2009. Retrieved 14 December 2011.
  59. "Review of the Decade – Year-By-Year: Empire's Films Of The Decade". Empire. Retrieved 4 September 2012.
  60. Manohla Dargis (18 July 2008). "The Dark Knight-Showdown in Gotham Town". The New York Times. Retrieved 21 January 2014.
  61. Roger Ebert (16 July 2008). "The Dark Knight". Chicago Sun-Times. Retrieved 21 January 2014.
  62. Brooks Barnes (28 July 2008). "Dark Knight Wins Again at Box Office". The New York Times. Retrieved 21 January 2014.
  63. "The Dark Knight (2008)". Box Office Mojo. Retrieved 17 November 2012.
  64. "Warner Bros and Christopher Nolan Break New Ground with The Dark Knight". About. Archived from the original on 1 August 2017. Retrieved 19 October 2013.
  65. "The Oscars 2009". BBC News.
  66. Fleming, Michael (11 February 2009). "Nolan tackles 'Inception' for WB". Variety. Retrieved 2 April 2009.
  67. Miller, Jenni (24 June 2010). "Will 'Inception' Be Too Smart for Audiences?". Moviefone. Retrieved 10 January 2013.
  68. "Warner Bros. Keeping INCEPTION in Oscar-voters' Minds with "New" Behind-the-Scenes Featurette". Collider.com. 2010. Retrieved 15 June 2013.
  69. Roeper, Richard. "Inception Review". Chicago Sun-Times. Retrieved July 21, 2010.
  70. Kermode, Mark (24 December 2010). Kermode Uncut: My Top Five Films of the Year. BBC. Event occurs at 5:05. Retrieved 21 January 2014.
  71. Schuker, Lauren (16 July 2010). "Studios Root for 'Inception'". The Wall Street Journal. Retrieved 10 January 2013.
  72. "Inception (2010)". Box Office Mojo. Retrieved 2 November 2012.
  73. "2011 Academy Awards Nominations and Winners". The Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Archived from the original on 15 April 2013. Retrieved 8 August 2012.
  74. "These Amazing Shadows Are Unveiled at Sundance 2011". The Wall Street Journal. Retrieved 11 February 2014.
  75. Mintzer, Jordan. "Side by Side: Berlin Film Review". The Hollywood Reporter. Retrieved 11 February 2014.
  76. Bettinger, Brendan (10 March 2010). "Christopher Nolan Speaks! Updates on Dark Knight Sequel and Superman Man of Steel". Collider.com. Retrieved 10 March 2010.
  77. Boucher, Geoff (27 October 2010). "Christopher Nolan reveals title of third Batman film and that 'it won't be the Riddler'". Los Angeles Times. Retrieved 27 October 2010.
  78. ""The Dark Knight Rises": Christopher Nolan's evil masterpiece". Salon. July 18, 2012. Retrieved July 4, 2013.
  79. Box Office Mojo: Index Christopher Nolan; retrieved 13 September 2012
  80. McClintock, Pamela (2 September 2012). "Box Office Milestone: 'Dark Knight Rises' Crosses $1 Billion Worldwide". The Hollywood Reporter. Retrieved 17 November 2012.
  81. Brown, Jennifer. "12 shot dead, 58 wounded in Aurora movie theater during Batman premier". Denver Post. Retrieved 13 January 2012.
  82. "Christopher Nolan on Theater Shooting: 'I Would Like to Express Our Profound Sorrow'". Retrieved 13 January 2012.
  83. "Christopher Nolan on Batman and Superman". Superhero Hype!. 4 June 2010. Retrieved 2 December 2010.
  84. Outlaw, Kofi. "Chris Nolan Talks Superman Reboot & Batman 3". screenrant.com. Retrieved June 11, 2013.
  85. Finke, Nikki; Fleming, Mike (9 February 2010). "It's A Bird! It's A Plane! It's Chris Nolan! He'll Mentor Superman 3.0 And Prep 3rd Batman". Deadline. Archived from the original on 21 March 2011. Retrieved 3 December 2010.
  86. Schuker, Lauren A. E. (22 August 2008). "Warner Bets on Fewer, Bigger Movies". The Wall Street Journal. Archived from the original on 21 March 2011. Retrieved 22 October 2008.
  87. Itzkoff, Dave (22 May 2013). "Alien, Yet Familiar". The New York Times. Retrieved 22 May 2013.
  88. "Man of Steel Reviews – Metacritic". Metacritic. Retrieved 12 June 2013.
  89. "Man of Steel score – Critics' Choice". Broadcast Film Critics Association. Archived from the original on 10 June 2013. Retrieved 25 June 2013.
  90. Kit, Borys (13 June 2012). "Christopher Nolan to Exec Produce Wally Pfister's Directorial Debut". The Hollywood Reporter. Retrieved 23 October 2012.
  91. Zeitchik, Steven (10 January 2014). "'Transcendence' into directing for cinematographer Wally Pfister". The Los Angeles Times. Retrieved 10 January 2014.
  92. "Wally Pfister Says 'The Avengers' Is "Appalling", Teases His Directorial Debut Is A Sci-Fi Film". Indiewire. Archived from the original on 19 October 2012. Retrieved 23 October 2012.
  93. Staff (24 April 2013). "Warner Bros Dates Adam Sandler-Drew Barrymore Pic 'Blended', Shifts 'Transcendence'". Deadline. Retrieved 9 May 2013.
  94. "Transcendence (2014)". Rotten Tomatoes. Retrieved April 16, 2014.
  95. "Christopher Nolan's 'Interstellar': 'Dark Knight Rises' Director Lines Up Next Project". Huffington Post. 9 January 2013. Retrieved 13 January 2013.
  96. Jagernauth, Kevin (10 January 2013). "Christopher Nolan's Merging An Original Idea With Jonah Nolan's Old Screenplay For 'Interstellar'". The Playlist. Archived from the original on 12 January 2013. Retrieved 13 January 2013.
  97. Christopher Nolan's 'Interstellar' To Be Paramount–Warner Bros Co-Production And Joint Distribution
  98. "Interstellar Reviews". metacritic.com. Metacritic. Retrieved November 13, 2014.
  99. "Interstellar (2014)". Box Office Mojo. Retrieved January 12, 2015.
  100. "Interstellar 'should be shown in school lessons'". BBC. Retrieved 23 June 2015.
  101. Kilday, Gregg (December 9, 2014). "AFI List of Top 10 Films Expands to Include 11". The Hollywood Reporter. Retrieved January 22, 2015.
  102. "Oscars 2015: See the Full List of Nominees". Time. January 15, 2015. Retrieved January 16, 2015.
  103. "Charles Roven: Ben Affleck "Was the First Guy We Went to" for Batman Role". The Hollywood Reporter. Retrieved 13 October 2014.
  104. Jensen, Jeff (6 April 2013). "To 'Room 237' and Beyond: Exploring Stanley Kubrick's 'Shining' influence with Christopher Nolan, Edgar Wright, more". Article. Entertainment Weekly.
  105. "A Conversation with Christopher Nolan". Digital Cinema Report. February 2010. Archived from the original on 15 March 2011. Retrieved 20 April 2013.
  106. Lawrence, Will (19 July 2012). "Christopher Nolan Interview for Inception". The Telegraph. London. Retrieved 16 May 2013.
  107. Vejvoda, Jim (30 July 2012). "Chris Nolan's Dark Knight Rises Movie Influences". IGN. Retrieved 20 April 2013.
  108. "The Dark Knight Rises': Bring on the 'Knight". Entertainment Weekly. Retrieved 29 January 2013.
  109. "The Unofficial Christopher Nolan Website/Biography" بایگانی‌شده در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. christophernolan.net; retrieved 15 June 2013.
  110. "Christopher Nolan's recommends". DirectorsRecommend. 2001. Archived from the original on 11 January 2013. Retrieved 29 January 2013.
  111. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  112. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  113. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  114. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  115. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  116. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  117. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  118. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  119. "Syncopy Inc". Wikipedia. 2020-04-10.
  120. "Christopher Nolan". wikipedia. 12/13/2017. Check date values in: |تاریخ= (help)

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کریستوفر نولان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.