پیمان راروتونگا

پیمان راروتونگا نام معمول پیمان منطقهٔ عاری از سلاح هسته‌ای اقیانوس آرام جنوبی است. این پیمان هر گونه استفاده، آزمایش و در اختیار داشتن جنگ‌افزار هسته‌ای را در محدودهٔ کشورهای اقیانوس آرام منع می‌کند.[1][2]

مختصات: ۲۱°۱۳′۴۲٫۸″ جنوبی ۱۵۹°۴۶′۳۵٫۵″ غربی
پیمان راروتونگا
  منطقه‌های بدون جنگ‌افزار هسته‌ای

  ۵ کشور صاحب قدرت هسته‌ای

  کشورهایی که از طریق ناتو به جنگ‌افزار هسته‌ای دسترسی دارند (بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه)

  کشورهای عضو پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای
امضا شده۶ آگوست ۱۹۸۵
مکان جزایر کوک، راروتونگا
اجرا۱۹۸۶
گروه‌ها۱۳

این پیمان در شهر راروتونگا پایتخت کشور جزایر کوک در ۶ آگوست ۱۹۸۵ به امضای ۱۳ کشور منطقه رسید و پس از آنکه در ۱۹۸۶، ۸ عضو این پیمان، آن را در داخل کشور خود تصویب کردند به اجرا در آمد. تا به امروز تمام کشورهای امضاکننده، پیمان راروتونگا را تصویب کرده‌اند.

ایالات فدرال میکرونزی، جزایر مارشال و پالائو عضو این پیمان نیستند. اما تمایل خود را برای عضویت اعلام کرده‌اند که باید در آینده دربارهٔ آن‌ها تصمیم گرفته شود.

پروتکل‌های الزام‌آور برای دیگر کشورها
  کشورهای امضا و تصویب‌کنندهٔ پیمان رارتونگا

۳ پروتکل برای این پیمان وجود دارند که توسط ۵ کشور دارندهٔ سلاح هسته‌ای امضا شده‌اند. به غیر از پروتکل ۱ برای چین و روسیه که هیچ قلمرو در منطقه ندارند. این ۳ پروتکل شامل موارد زیر هستند:

۱. هر گونه ساخت، برپایی یا آزمایش از سوی کشورهای دارندهٔ سلاح هسته‌ای در قلمروهای آن‌ها ممنوع است.

۲. استفاده از سلاح هسته‌ای از سوی اعضا علیه دیگر اعضا یا اعضا علیه قلمروهای مشمول پروتکل ۱ ممنوع است.

۳. آزمایش سلاح هسته‌ای در تمام منطقه اقیانوس آرام ممنوع است.

در ۱۹۹۶ فرانسه و بریتانیا هر ۳ پروتکل را امضا و تصویب کردند. آمریکا هر ۳ پروتکل را در همان سال امضا کرد. ولی تاکنون آن را در داخل کشور خود تصویب نکرده‌است. چین پروتکل‌های ۲ و ۳ را در ۱۹۸۷ امضا و تصویب کرد. در ۱۹۸۸ روسیه پروتکل‌های ۲ و ۳ را با حفظ حقوق، امضا و تصویب کرد.[3]

دامنهٔ کاربرد
نقشهٔ آب‌های آزاد به رنگ آبی تیره

مفاد مختلف پیمان، کاربردهای متفاوتی در مورد منطقه، سرزمین‌های تابعه یا کل جهان دارند.

نواحی که شامل «منطقهٔ عاری از سلاح هسته‌ای اقیانوس آرام» می‌شوند عبارتند از:

به همراه ۳ منطقه در شمال خط استوا شامل پاپوآ گینه نو، نائورو و کیریباتی و آب‌های اطراف آن‌ها، به غیر از آب‌های شمال غرب استرالیا و نزدیک اندونزی (منطقهٔ کشورهای عضو پیمان بانکوک)

بسیاری از جزیره‌های اقیانوس هند متعلق به استرالیا هستند. بنابراین این پیمان در آن مکان‌ها نیز اجرا می‌شوند.

منظور از از «قلمرو» یعنی آب‌های داخلی، آب‌های سرزمینی، آب‌های مجمع‌الجزایری، بستر دریا، خاک زیر آن، خاک خود سرزمین و مرز هوایی بالای آن است. بنابراین شامل آب‌های آزاد نمی‌شود. مادهٔ ۲ پیمان عنوان می‌کند که: بر اساس حقوق بین‌الملل با توجه به اصل آزادی دریاها، هیچ چیز در این پیمان پیش‌داوری نخواهد شد یا الزامات حقوقی یا اجرای آن را در مورد هیچ کشوری تحت تأثیر قرار نمی‌دهد.

این پیمان، توافقی میان دولت-ملت‌ها است و در مورد کشورهایی که آن را امضا نکرده‌اند کاربرد ندارد. مانند چهار کشوری که عضو پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیستند و همگی جنگ‌افزار هسته‌ای دارند.

کشورها و قلمروهای عضو پیمان
  • تنها کشوری که در شمال خط استوا عضو این پیمان است کیریباتی است.
  • به غیر از کیریباتی، ایالات فدرال میکرونزی در بیرون از منطقه است.
  • به غیر از اندونزی که عضو پیمان بانکوک است ملانزی جزء مناطق عضو این است.
  • به غیر از جزیره ایستر که عضو پیمان تلاتلولکو است پلی‌نزی جزء مناطق عضو این پیمان است.[4]
کشور تاریخ امضا تاریخ اجرا
 استرالیا ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۶−۱۲−۱۱ ۱۱ دسامبر ۱۹۸۶
 جزایر کوک ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۵−۱۰−۲۸ ۲۸ اکتبر ۱۹۸۵
 فیجی ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۵−۱۰−۰۴ ۴ اکتبر ۱۹۸۵
 کیریباتی ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۵−۱۰−۲۸ ۲۸ اکتبر ۱۹۸۵
 نائورو ۰۱۹۸۶−۰۷−۱۷ ۱۷ ژوئیه ۱۹۸۶ ۰۱۹۸۷−۰۵−۱۳ ۱۳ مه ۱۹۸۷
 نیوزیلند ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۶−۱۱−۱۳ ۱۳ نوامبر ۱۹۸۶
 نیووی ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۶−۰۵−۱۲ ۱۲ مه ۱۹۸۶
 پاپوآ گینه نو ۰۱۹۸۵−۰۹−۱۶ ۱۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۹−۰۹−۱۵ ۱۵ سپتامبر ۱۹۸۹
 ساموآ ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۶−۱۰−۲۰ ۲۰ اکتبر ۱۹۸۶
 جزایر سلیمان ۰۱۹۸۷−۰۵−۲۹ ۲۹ مه ۱۹۸۷ ۰۱۹۸۹−۰۱−۲۷ ۲۷ ژانویه ۱۹۸۹
 تونگا ۰۱۹۹۶−۰۷−۰۲ ۲ ژوئیه ۱۹۹۶ ۰۲۰۰۰−۱۲−۱۸ ۱۸ دسامبر ۲۰۰۰
 تووالو ۰۱۹۸۵−۰۹−۰۶ ۶ سپتامبر ۱۹۸۵ ۰۱۹۸۶−۰۱−۱۶ ۱۶ ژانویه ۱۹۸۶
 وانواتو ۰۱۹۹۵−۰۹−۱۶ ۱۶ سپتامبر ۱۹۹۵ ۰۱۹۹۶−۰۲−۰۹ ۹ فوریه ۱۹۹۶
قلمرو کشور
 جزیره کریسمس  استرالیا
 جزایر کوکوس  استرالیا
 جزیره هرد و جزایر مک‌دونالد  استرالیا
 جزیره نورفولک  استرالیا
 توکلائو  نیوزیلند
 پلی‌نزی فرانسه  فرانسه
 کالدونیای جدید  فرانسه
 والیس و فوتونا  فرانسه
 جزایر پیت‌کرن  بریتانیای کبیر
 ساموای آمریکا  ایالات متحده آمریکا

پانویس
  1. "South Pacific Nuclear-Free Zone Treaty (Treaty of Rarotonga)" (PDF). Archived from the original (PDF) on 18 August 2011. Retrieved 26 December 2012.
  2. "South Pacific Nuclear-Free Zone (SPNFZ) Treaty of Rarotonga | Treaties & Regimes | NTI". www.nti.org. Nuclear Threat Initiative | NTI. Retrieved 2016-11-05.
  3. "Ratifications" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 March 2016.
  4. "Disarmament Treaties Database: Treaty of Rarotonga". disarmament.un.org. UNODA – United Nations Office of Disarmament Affairs.

منابع
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.