نان و کوچه
نان و کوچه فیلمی ساخته عباس کیارستمی در سال ۱۳۴۹ خورشیدی است. کیارستمی این فیلم را بر اساس طرحی از برادرش تقی نوشت. نان و کوچه در زمان ساخت با استقبال فراوان مخاطبان رو به رو شد. منتقدان مطبوعاتی نیز به این فیلم بسیار توجه نشان دادند، چنان‌که روزنامه کیهان در مقاله‌ای آن را فیلمی فوق‌العاده از ایران لقب داد.∗
| نان و کوچه | |
|---|---|
| کارگردان | عباس کیارستمی |
| نویسنده | تقی کیارستمی |
| فیلم‌بردار | مهرداد فخیمی |
| توزیع‌کننده | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان |
تاریخ‌های انتشار | ۱۳۴۹ |
مدت زمان | ۱۰ دقیقه |
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
خلاصه داستان
فیلم با آهنگی شاد شروع می‌شود و پسربچه‌ای را نشان می‌دهد که با نان سنگکی در زیر بغل در حال رفتن به خانه است؛ در حالی که شئ‌ای مانند توپ را شوت می‌کند. ناگهان در کوچه‌ای حضور یک سگ مانع از عبور او می‌شود. آهنگ قطع می‌شود و پسرک از ترس فرار می‌کند و کوچه را برمی‌گردد. پسرک که از سگ فاصله گرفته‌است، منتظر می‌ماند تا سگ کنار برود. در همین زمان جوانی سوار بر الاغ و پس از آن یک دوچرخه‌سوار از آن‌جا به راحتی و به سرعت عبور می‌کنند و پسرک چون پیاده است نمی‌تواند همراه آنان از کوچه بگذرد. پسرک با این‌که از انتظار خسته شده‌است؛ ولی جرأت عبور از کوچه را ندارد. پس از مدتی پیرمردی با سمعکی در گوش از کنار او می‌گذرد. پسر از فرصت استفاده می‌کند و در سایه پیرمرد و با ترس به راه خود ادامه می‌دهد. در میانه راه پیرمرد وارد خانه خود می‌شود و پسربچه به ناچار ادامه مسیر را به تنهایی طی می‌کند. او وقتی به سگ می‌رسد از ترس شروع به دویدن می‌کند. سگ به طرف او می‌جهد و پسرک با پرتاب تکه‌ای نان او را آرام می‌کند. سگ که آرام شده، پسر را دنبال می‌کند؛ در حالی که دم خود را [شاید به این دلیل که صاحبی پیدا کرده‌است] مرتب تکان می‌دهد. سگ همچنان او را دنبال می‌کند تا این که پسر وارد خانه می‌شود. مادرِ پسر که سگ را می‌بیند، در را محکم به روی سگ می‌بندد. سگ که به نظر می‌رسد ناراحت است، پشت در لم می‌دهد. لحظه‌ای بعد پسرکی دیگر با کاسه‌ای ماست به سگ نزدیک می‌شود. دوربین بر تصویر وحشت‌زدهٔ پسر با صدای پس‌زمینهٔ پارس سگ ثابت می‌شود.
حاشیه فیلم
- کیارستمی تا زمان ساخت این فیلم نزدیک به ۱۵۰ فیلم کوتاه تبلیغاتی ساخته بود، ولی هنوز ابزار دوربین و شیوه کار با آن را نمی‌شناخت!
- کیارستمی برای یافتن پسرک فیلم و خانه مورد نظر و نیز کوچه پس‌کوچه‌های به هم پیوسته روزهای متوالی جستجو می‌کند تا سرانجام در حوالی امامزاده صالح در منطقه شمیران آن را می‌یابد.
- فیلم‌برداری صحنه مربوط به سگ (ورود پسر به خانه و سپس لم‌دادن سگ پشت در) ۴۰ روز به طول انجامید، چون کیارستمی حاضر نبود از کات استفاده کند! صحنه مذکور بالاخره ضبط می‌شود، اما کیارستمی با خونسردی اعلام می‌کند که به برداشت دومی نیاز داریم چون ممکن است فیلم در لابراتوار خراب شود! این مسئله موجب می‌شود تا فیلم‌بردار (مهرداد فخیمی) گروه را ترک کند.
- فخیمی در اوج بگومگو با کیارستمی نسخه‌ای از کتاب فیلم و کارگردان نوشته دان لیوینگستن را به کیارستمی نشان می‌دهد. کیارستمی با خواندن کتاب متوجه می‌شود نان و کوچه بر اساس فرمول‌های ارائه شده پر از اشتباه است. از این‌جا تردیدهای وی شروع می‌شود. اما به کار خود ادامه می‌دهد و در نهایت پس از تحسین هژیر داریوش در مصاحبه مطبوعاتی اعتماد به نفس او را برمی‌گرداند.
پانویس
- ^ بنگرید به روزنامه کیهان شماره ۸۱۹۵ تاریخ ۱۹ آبان ۱۳۴۹ نوشته هوشنگ حسامی
پیوند به بیرون
- تماشای فیلم کوتاه «نان و کوچه» ساخته عباس کیارستمی (سیاه و سفید - ۱۱دقیقه)
- تماشای نان و کوچه در آپارات
| دهه ۱۹۷۰ | نان و کوچه (۱۹۷۰) • زنگ تفریح (۱۹۷۲) • تجربه (۱۹۷۳) • مسافر (۱۹۷۴) • من هم می‌توانم (۱۹۷۵) • دو راه حل برای یک مسئله (۱۹۷۵) • رنگ‌ها (۱۹۷۶) • لباسی برای عروسی (۱۹۷۶) • از اوقات فراغت خود چگونه استفاده کنیم؟ (۱۹۷۷) • گزارش (۱۹۷۷) • بزرگداشت معلم‌ها (۱۹۷۷) • راه حل (۱۹۷۸) • قضیه شکل اول، شکل دوم (۱۹۷۹) |  |
|---|---|---|
| دهه ۱۹۸۰ | بهداشت دندان (۱۹۸۰) • به ترتیب یا بدون ترتیب (۱۹۸۱) • همسرایان (۱۹۸۲) • همشهری (۱۹۸۳) • دندان‌درد (۱۹۸۳) • اولی‌ها (۱۹۸۴) • خانه دوست کجاست؟ (۱۹۸۷) • مشق شب (۱۹۸۹) | |
| دهه ۱۹۹۰ | کلوزآپ (۱۹۹۰) • زندگی و دیگر هیچ (۱۹۹۱) • زیر درختان زیتون (۱۹۹۴) • لومیر و شرکا (۱۹۹۶) • تولد نور (۱۹۹۷) • طعم گیلاس (۱۹۹۷) • باد ما را خواهد برد (۱۹۹۹) | |
| دهه ۲۰۰۰ | ای‌بی‌سی آفریقا (۲۰۰۱) • ده (۲۰۰۲) • پنج (۲۰۰۳) • ده دقیقه بزرگ‌تر (۲۰۰۳) • ۱۰ روی ده (۲۰۰۴) • جاده‌های کیارستمی (۲۰۰۵) • بلیت‌ها (۲۰۰۵) • کجاست جای رسیدن؟ (۲۰۰۷) • رومئوی من کجاست؟ (۲۰۰۷) • شیرین (۲۰۰۸) | |
| دهه ۲۰۱۰ | ||
| سفاین | ||
| دیگر | ||