طعم گیلاس

آقای بدیعی (با بازی همایون ارشادی) مردی میانسال، قصد خودکشی دارد و قبرش را در کنار درختی کنده‌است. او می‌خواهد قرص‌های خوابش را یک جا بخورد و شب در این قبر بخوابد. بدیعی دنبال کسی است که پس از مرگش، صبح فردا روی جسد او خاک بریزد. در مسیری که برای یافتن چنین کسی پیش می‌گیرد با افراد مختلفی مانند یک سرباز، طلبهٔ افغان و مردی که کارگر موزهٔ تاریخ طبیعی است روبه‌رو می‌شود و از آن‌ها می‌خواهد فردا صبح سراغ او بیایند و «بیست بیل خاک» روی او بریزند و پاکتی را با ۲۰۰ هزار تومان پول که در داشبورد ماشین است به عنوان دستمزد بردارند. سرباز پیشنهاد را رد و به سمت پادگانش فرار می‌کند، طلبهٔ افغان شروع به موعظهٔ بدیعی می‌کند و خودکشی را برخلاف تعالیم اسلام و دستورهای قرآن می‌داند اما کارگر موزه که بعداً معلوم می‌شود پرندگانی مثل بلدرچین و کبک را برای تاکسیدرمی در موزه شکار می‌کرده، با تعریف ماجرایی از روز خودکشی خودش و این که چطور «طعم یک توت مانع خودکشی او شده» پیشنهاد او را قبول می‌کند. در پایان فیلم هنگامی که منتظر دیدن سرنوشت «بدیعی» هستیم، فیلمبرداری تغییر می‌کند و تصاویری از پشت صحنه، کارگردان و گروه فیلمبرداری و همایون ارشادی می‌بینیم که از قبر بیرون آمده‌است. او در پایان به درک تازه‌ای از معنای زندگی می‌رسد.

• مجله تایم در سال ۲۰۰۹ طعم گیلاس را به عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر تاریخ جشنواره کن نامید.[1]
• در کنار استقبالی که از این فیلم شد، راجر ایبرت منتقد سینما در شیکاگو سان-تایمز، طعم گیلاس را در فهرست فیلم‌های سال ۱۹۹۷ که از آن‌ها گریزان است قرار داده و آن را خسته‌کننده دانسته‌است. راجر در نقدش اشاره کرده پس از تماشای فیلم، جاناتان روزنبام منتقد شیکاگو ریدر و دیو کِهر منتقد نیویورک دیلی نیوز که هر دو را قبول دارد، در لابی هتلش ملاقات می‌کند که معتقد بوده‌اند فیلم، شاهکار بوده‌است اما ابرت معتقد است پادشاهی بدون لباس دیده‌است.[2]
• بنیاد فیلم بریتانیا طعم گیلاس را در سال ۲۰۱۲ در فهرست ده فیلم برتر تاریخ معاصر سینما مفهومی قرار داده‌است.
• سایت‌اندساوند در مقاله در مورد طعم گیلاس نوشت: این فیلم از جمله اثرهای دراماتیک با دیالوگ‌های درخشان است.
• مجموعه کرایتریون در سال ۱۹۹۹ این فیلم را در مجموعه آثار خود معرفی کرده‌است.
• مجله گاردین در سال ۲۰۱۸ در فهرست برترین فیلم‌های برنده نخل طلا در تاریخ جشنواره کن، طعم گیلاس را در جایگاه دوم قرار داد.
• انیس واردا طلم گیلاس را یکی از بهترین فیلم‌های ساخته شده دو دهه خواند و این اثر را در لیست فیلم‌های مورد علاقه خود قرار داد.
• پیتر بردشاو در سال ۲۰۱۸ در توضیح فیلم طعم گیلاس آورده‌است: بدون شک این فیلم یک شاهکار از عباس کیا رستمی، یکی از بزرگترین شاعران سینماست. فیلمی با داستان عجیب و غریب، زیبا و غم‌انگیز که حتی اکنون نیز نمی‌توان آن را دقیقاً تفسیر کرد.
• اومبرتو روسی منتقد ایتالیایی این فیلم را به عنوان، اثری با قدرت نادر، متنی که در کنار شخصیت‌ها وجود واقعی دارد، تعریف کرد.
• کیارستمی خود در مورد این فیلم گفت: تفاوت و شباهت کار ما کارگردان‌ها با روان‌شناسان در این است که کارگردان، در سطح جامعه معضلات را می‌بیند و نقطهٔ درد را نشان می‌دهد ولی همان‌جا رها می‌کند و از اینجا به‌بعد، حیطهٔ او نیست. این جامعهٔ روانپزشکی است که پس از تشخیص، به درمان درد هم می‌پردازد.

• برنده نخل طلایی جشنواره کن ۱۹۹۷
• نامزد جایزه شاهرخ نقره‌ای انجمن منتقدان فیلم آرژانتین ۱۹۹۷
• برنده جایزهٔ بهترین فیلم خارجی زبان انجمن منتقدان فیلم بوستون ۱۹۹۷
• نامزد بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم تلورید ۱۹۹۷
• برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان جامعه ملی منتقدان فیلم ۱۹۹۸
• برنده جایزه ویژه جشنواره بین‌المللی فیلم استانبول ۱۹۹۹
• نامزد جایزه بهترین فیلم خارجی زبان انجمن منتقدان فیلم شیکاگو ۱۹۹۹
• نامزد جایزه بهترین فیلم دهه از نگاه منتقدان ویلج ویس ۱۹۹۹

مجموعه کرایتریون نسخه بلوری (Blue-ray) فیلم «طعم گیلاس» را در ۷ آوریل سال ۲۰۲۰ منتشر کرد.[3]

• طعم گیلاس در وبگاه سوره سینما
• عباس کیارستمی نوشته عباس بهارلو، (غلام حیدری)، انتشارات مؤسسه فرهنگی هنری نوروز هنر

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به طعم گیلاس در ویکی‌گفتاورد موجود است.

• نقد منتقدان در وبگاه «راتن تومیتوز»