میزان (موسیقی)
میزان یا ترازه یا ترازک در موسیقی، نشانه‌هایی است که برای مشخص کردن دوره‌ها و تعداد ضرب در هر دوره، و تشخیص همهٔ نکته‌های وابسته وضع شده‌است. هر دوره به‌وسیلهٔ خطی عمودی، که حامل را قطع می‌کند، از دوره‌های پس و پیشِ خود جدا می‌شود. محتوای میان هر دو خط عمودی را میزان و خط‌های عمودی را خط میزان می‌نامند.[1]
هر میزان ممکن است از دو یا سه یا چهار قسمت مساوی تشکیل شود که آن قسمت‌ها را «ضرب» می‌گویند. معمول‌ترین میزان‌ها عبارت‌اند از: میزان‌های دوضربی، سه‌ضربی و چهارضربی[2]
انواع میزان
میزان دوتایی
اگر هر ضرب میزان به‌طور طبیعی قابل تقسیم به ۲ و ۴ و ۸ قسمت مساوی (دارای تقسیمات دوتایی) باشد، آن را میزان ساده می‌گویند. میزان‌ها را با عدد کسری به نام کسر میزان مشخص می‌کنند. در میزان‌های ساده، صورتِ کسر معرفِ تعداد ضرب است و مخرج کسر شکل ضرب را مشخص می‌کند.
میزان سه‌تایی
هر دورهٔ آن متشکل از سه ضربه است. در هر میزان سه‌تایی، ۳ سفید، ۳ سیاه، ۳ چنگ و… جای می‌گیرد.[3]
میزان ترکیبی
اگر هر ضرب میزان قابل تقسیم به ۳ و ۶ و ۱۲ قسمت مساوی (دارای تقسیمات سه‌تایی) باشد، آن میزان را ترکیبی گویند.[2]
میزان لنگ (مختلط)
میزان‌هایی هستند که از اجتماع دو یا و مجموع‌های اعداد ۲ و ۳.
جستارهای وابسته
پانویس
- منصوری، پرویز (۱۳۸۴)، «فصل دوم»، تئوری بنیادیِ موسیقی (ویراست دوم و سوم)، نشر کارنامه، ص. ص۶۱، شابک [[ویژه:منابع کتاب/964
-431-007-1|۹۶۴
-۴۳۱-۰۰۷-۱]] مقدار
|شابک=را بررسی کنید: length (کمک) کاراکتر line feed character در|شابک=در موقعیت 4 (کمک) - تئوری موسیقی، نوشتهٔ مصطفی کمال پورتراب، تهران: نشر چشمه، ۱۳۷۴
- منصوری، پرویز (۱۳۸۴)، «فصل دوم»، تئوری بنیادیِ موسیقی (ویراست دوم و سوم)، تهران: نشر کارنامه، ص. ص۶۲، شابک [[ویژه:منابع کتاب/964
-431-007-1|۹۶۴
-۴۳۱-۰۰۷-۱]] مقدار
|شابک=را بررسی کنید: length (کمک) کاراکتر line feed character در|شابک=در موقعیت 4 (کمک)
| پنج خط حامل | |
|---|---|
| نت |
|
| جمله‌بندی | |
| پارتیتور |
|
| جایگزین |
|
| غیرغربی و باستانی |
|
| مرتبط |
|
| |
