محمدرضا زائری
محمدرضا زائری(زاده ۱۳۴۹)[1] روحانی شیعه و مدرس دانشگاه و اهل ایران است. زائری مسئولیت خانهٔ روزنامهنگاران جوان و هفتهنامه خانه را که در دهه ۱۳۷۰ فعالیت میکرد، بر عهده داشت. این نهاد در دورهٔ فعالیت خود گروه جدیدی از روزنامهنگاران ایرانی مانند فرناز قاضی زاده و محمدصفر لفوتی و پیام فضلی نژاد را معرفی کرد.[2] مجوز هفتهنامهٔ خانه که برای نوجوانان منتشر میشد، پس از تعطیلی این نهاد باطل و زائری مدتی زندانی شد.[3] او هماکنون مدیر مسئول و صاحب امتیاز ماهنامه خیمه است.[4]
محمدرضا زائری | |
---|---|
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۱۳۴۹ (۵۱ سال) |
محل اقامت | تهران |
مذهب | شیعه |
آثار معروف | گاف فرهنگ |
تحصیلات | ایران، لبنان |
شناخته شده برای | نویسنده |
اشتغال | دینی، فرهنگی، اجتماعی |
مرتبه | |
وبگاه | http://www.zaeri.com/ |
تحصیلات
زائری دوران متوسطه را در مدرسه مدرس سابق که بعداً با مجوز جدید به مدرسه صالح تغییر نام پیدا کرد، سپری کرد. او در حوزه علمیه تحصیلات خود را تا خارج سطح پیش برده و دارای دکترای علوم ادیان از دانشگاه قدیس یوسف بیروت است.[5] زائری کارشناسی فقه و مبانی حقوق اسلامی از مدرسه عالی شهید مطهری؛ کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت اسلامی از دانشگاه آزاد اسلامی و کارشناسی ارشد روابط اسلام و مسیحیت از دانشگاه قدیس یوسف بیروت دارد.[6] او در سالهای اخیر تلاشهای زیادی جهت شناساندن آثار محمدرضا حکیمی به جامعه، انجام دادهاست[7] زائری در حوزه علمیه از شاگردان خارج فقه و اصول جوادی آملی، جعفر سبحانی و آقا مجتبی تهرانی است. این پژوهشگر دینی، کتابهایی نوشته که دو مورد از آنها آشکارا به مسئله حجاب میپردازند.[8] زائری فرزند غلامعباس زائری نماینده سابق بندر عباس در مجلس شورای اسلامی و استاندار سابق هرمزگان است.[9]
شاگردیِ بهرام بیضایی
وی در آذرماه ۱۳۹۴ گفت که در کلاسهای درس سینمای بهرام بیضایی در باغ فردوس حاضر میشده و با بسیاری از هنرپیشههای نامی و عوامل سینما همدرس بودهاست. او همچنین افزود: «هماکنون خیلی از نمایشنامههای بهرام بیضایی یا داستانهای هوشنگ گلشیری و همچنین خیلی از کتابهایی را که در پیش از انقلاب چاپ شده بودند، در کتابخانهام دارم.»[10] زائری خاطرهای از خرید کتاب بیضایی نقل کرد:[11]
در دوران آغاز طلبگی یک روز به کتابفروشی در خیابان انقلاب رفتم که صاحب آن مرد سالخوردهای به نام آقای حیدریان بود. آن روز من از او یکی از فیلمنامههای بهرام بیضایی با عنوان یزگرد سوم را مطالبه کردم. در این اثنا یک دختربچه بانمکی وارد فروشگاه شد و کتاب شرح سیوطی را جویا شد. کتابفروش سالخورده با تعجب پرسید مطمئن هستید که اشتباه نمیکنید و برعکس نمیگویید! بعد از این جریان ما با هم دوست شدیم و او هنوز هم در ذهنم ماندهاست و من هر وقت یاد او میافتم فاتحهای برایش میخوانم.
فعالیتهای اجرایی
زائری در سال ۱۳۷۳، مدیریت نشر مجلات زمزم را به دو زبان انگلیسی و عربی و صدف به زبان فارسی برای مخاطبین خارج از کشور بر عهده گرفت و یک سال بعد خانه روزنامه نگاران جوان را راه اندازی کرد. او در سال ۱۳۸۲ مجموعه نشریات همشهری محله را راه اندازی نمود و دو سال بعد، سردبیر روزنامه همشهری شد.[12] تأسیس مجله کمیک استریپ «جدید» و مؤسسه انتشاراتی ترینگل در بیروت از دیگر فعالیتهای زائری است.
خانه روزنامهنگاران جوان، هفتهنامه خانه
زائری با تأسیس خانه روزنامهنگاران جوان که ارگانی نیمه دولتی بود، به انتشار هفتهنامه خانه پرداخت. این نشریه به خاطر انتشارات سوالات دختری دربارهٔ روحالله خمینی و روحانیت تعطیل شد. زائری در این باره میگوید:
«در آن نامه طرف سؤال کرده بود که این امامخمینی که شما میگویید، فلان ایرادها را من راجع بهش دارم. یکی اینکه آن حکم راجع به سلمان رشدی باعث شده ملت ما و کشور ما به عنوان تروریسم در دنیا معرفی شود. دوم اینکه من تنها چیزی که از امامخمینی میشناسم یک رسالهٔ توضیح المسائل است که آن هم وقتی ورقش میزنم و نگاهش میکنم یکسری احکام و مطالبی درش است که خجالتآورند! دیگر آنکه ایشان جوانهای ما را با جنگ در معرض کشتن قرار داده و…. البته جواب این شبهات و سؤالها قرار بود در شمارهٔ بعد چاپ شود.»[13][11]
تأسیس انتشارات خیمه
زائری در سال ۱۳۸۰ انتشارات خیمه را راه اندازی کرد. این مؤسسه هماکنون ماهنامه خیمه را منتشر میکند.[17]
مصاحبه با سید حسن نصرالله
محمدرضا زائری در سال ۱۳۸۸ با سید حسن نصرالله به صورت حضوری مصاحبه کرد. این مصاحبه همراه با یادداشتهایی در کتاب نصرالله به چاپ رسیدهاست.
مدیریت مجموعه سرچشمه
در سال ۱۳۹۱ با افتتاح مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) در محل حزب جمهوری اسلامی زائری به مدیریت این مجموعه منصوب شد و تا سال ۱۳۹۶ مدیریت آن را بر عهده داشت.
حضور در کاروان صلح سوریه
در سال ۱۳۹۳ نمایندگانی از کشورهای ایران، انگلیس، کانادا، آلمان، لبنان، استرالیا، پاکستان و هندوستان کاروان صلح سوریه را با هدف انتقال کمکها انسانی به سوریه و تلاش برای تحقق هر چه سریعتر صلح و آرامش در این کشور تشکیل دادند. زائری در این کاروان به همراه رضا امیرخانی و محمدحسین جعفریان به عنوان یکی از نمایندگان ایران حضور داشت:
به نظرم ورود به فضای بینالملل خیلی با تاخیر اتفاق میافتد هرچندما از آغاز انقلاب و حتی قبل از انقلاب تجربههای پراکندهای داریم که گاهی شخصی و گاهی در حد مجموعههای شبه شخصی اتفاق افتاده اما کار منسجمی که در واقع دولتی نباشد و غیردولتی و منسجم در حوزه بینالملل فعالیت کند، نداشتیم و این امر به نظرم به صورت جدی مورد نیاز است.
جایزه ادبی جلال آلاحمد
این نویسنده در سال ۱۳۹۳ در جمع داوران دوره هفتم جایزه ادبی جلال آلاحمد قرار گرفت. زائری در دوره هشتم نیز به عنوان عضو هیئت داوران این جشنواره فعالیت کرد. او اعتقاد دارد این جایزه باید مقبول جریانات مختلف فرهنگی باشد:
جایزه جلال باید مشروعیت بالایی داشته باشد تا بتواند اثرگذار باشد و این مشروعیت زمانی محقق میشود که مقبول، معتبر و مورد اعتنای جریانات فرهنگی باشد.[18]
برنامه تلویزیونی هفت روز و هفت ساعت
زائری در نوروز ۱۳۹۷ نخستین مسابقه تلویزیونی مشترک بین ایران و لبنان را با همکاری سعید ابوطالب به روی آنتن برد. در این مسابقه بازیگرانی همچون لادن مستوفی، الناز حبیبی و امیرحسین رستمی حضور داشتند.[19]
دیدگاهها
تشویق کارگردان فیلم مارمولک
این پژوهشگر دینی از مشوقان و مشاوران کمال تبریزی برای ساخت مارمولک بوده و همچنان از این فیلم دفاع میکند. [20][21][22]
من هنوز هم علیرغم برخی انتقادات - که حتى روی متن فیلمنامه نهایی ذکر کرده بودم و به جای خود باقی است - از فیلم مارمولک دفاع میکنم و معتقدم اگر نام فیلم و آتش افروزی برخی فتنهگران سوء تفاهم ایجاد نمیکرد همه میتوانستند پیام درخشان فیلم را به وضوح ببینند.
مخالفت با گشت ارشاد
محمدرضا زائری در دو کتاب خود با نامهای حجاب با حجاب و حجاب بیحجاب نظرات خود پیرامون حجاب را منتشر کردهاست. او حجاب را یک واجب شرعی میداند و عدم رعایت آن توسط بخشی از مردم را ناشی از عوامل متعدد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ارزیابی میکند. او به همین دلیل با گشت ارشاد و برخوردهای اجباری با بیحجابی مخالف است و آنها را روشهایی ناکارآمد میداند. زائری کتاب دیگری نیز با نام مرد بدحساب ، زن بدحجاب تألیف کرده که انتشارش را به خاطر اطلاع از نظر نامساعد آیت الله خامنه ای متوقف کردهاست.[23]
او میگوید:
قانون زمانی رَوایی و مقبولیت دارد که اولاً ناظر به واقعیت بیرونی باشد و بشود اجرا کرد، ثانیاً پیشفرض آن قانون مسبوق باشد و این باشد که در حوزههای رسانهای، تبلیغاتی، فرهنگی کاری برایش صورت گرفته باشد.
مصاحبه علیه سعید مرتضوی
زائری در جریان دادگاه متهمان حادثه بازداشتگاه کهریزک علیه سعید مرتضوی مصاحبه کرد و فرجام این دادگاه را ناخوشایند پیشبینی کرد. او که پیش از این در جریان تعطیلی نشریه خانه روزنامه نگاران جوان به عنوان متهم توسط سعید مرتضوی مورد بازجویی قرار گرفته بود گفت:
ایشان در دادگاه به من میگفت یک کاغذ بنویس «من را گولزدند» تا مشکل پروندهات را حل کنم! این عین عبارت ایشان بود. این مدل پروندهسازی خودش خیانت است به جمهوری اسلامی که شما اسرائیل، آمریکا و استکبار جهانی را تا این حد تنزل بدهید که من به دروغ بنویسم عوامل ایشان با من مرتبط بودهاند و فریبم دادهاند و …. البته مثل روز برایم روشن بود که اگر به ذلت این دروغ گفتن هم بیفتم، او به عهد خود هرگز وفا نخواهد کرد.[17]
انتقاد از مجلس شورای اسلامی
زائری در برنامه تلویزیونی شبکه یک به انتقاد از حمایت نمایندگان مجلس از نماینده سراوان پرداخت و آن را با عبارت «شرم بر این مجلس» توصیف کرد. این موضوع باعث اعتراض مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس به صدا و سیما شد.[24]
معرفی نویسندگان مسیحی
محمدرضا زائری در زمینه روابط اسلام و مسیحیت پژوهشهایی انجام دادهاست. او در دو اثر خود با عنوان کتاب مقدس و پدر، پسر، روح القدس به دلبستگی نویسندگان مسیحی به قرآن و همچنین تجلی شور حسینی در آثار آنان میپردازد. زائری همچنین جهت معرفی آثار مسیحیان به جامعه ایران تلاش زیادی کردهاست:
آثار کشف نشده بسیاری درباره امام علی (ع) وجود دارد که مؤلفان غیرمسلمان و غیر شیعه دارد. بنده هنوز هم هر بار به کشور لبنان سفر میکنم، با آثار تازهای دربارهٔ شخصیت آن حضرت از نویسندگان و شاعران غیر مسلمان لبنانی مواجه میشوم… جبران خلیل جبران در آمریکا تمثالی از حضرت رسول (ص) و امام علی (ع) را نقاشی کردهاست که حتی در موزهها هم یافت نمیشود، بنده میکرو فیلم این اثر را در دانشگاه آمریکایی پیدا کردم. همچنین جبران خلیل جبران آثاری دربارهٔ پیامبر اسلام (ص) و حضرت امیرالمؤمنین (ع) را پیدا و ترجمه کردهاست همچنان که افراد بسیاری از غیرمسلمانان کارهای برجسته در این زمینه دارند.
او همچنین مصاحبه مفصلی با جرج سمعان جرداق نویسنده مسیحی پیرامون امام علی انجام دادهاست.[25]
نظرات دیگران
سید مهدی شجاعی: «بیست سال بعد میتوان دریافت که محمدرضا زائری فراتر از آنچه اکنون از او میبینیم بودهاست و این نشان از همت و پشتکار و تلاش طاقتفرسای او دارد.»[26]
آثار
گفتاوردها
سیاسی
- آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند، چون همه غلطها را خودمان میکنیم. (در اعتراض به حذف سپنتا نیکنام از شورای شهر یزد).[30]
اجتماعی
- ما تصویر روشنی از روابط اجتماعی و سبک زندگی آدمها در تهران پنجاه یا صد سال دیگر نداریم، ولی من فکر میکنم بهطور طبیعی همه آدمها نسبت به گذشته این حس نوستالژیک را دارند. همیشه تحولات اجتماعی برای چیزهایی که از دست میرود دلتنگی ایجاد میکند، حتی اگر آن چیزها با تلخیها و سختیهایی همراه بوده باشند.[31]
حجاب
- مسئله حجاب مسئله کاملاً پیچیدهای است و یکی از دلایلی که ما نتوانستیم معضل حجاب را در کشور خوب درک کنیم، بفهمیم و حل کنیم این است که متأسفانه در این سالها در بسیاری از موارد با موضوع حجاب به عنوان یک مسئله بسیط برخورد شدهاست. یک مسئله یک خطی ساده با یک فرمول ساده که طبیعتاً همین باعث شده که درست فهم نشود.[6]
منابع
- «دربارهٔ من | پایگاه اطلاعرسانی محمد رضا زائری». بایگانیشده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۰۱۷-۱۱-۱۰.
- «ناگفتههای «م. ز» از تأسیس و انحلال خانه روزنامهنگاران جوان». magiran.com. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۹.
- «ماجرای یک خانه به روایت محمد رضا زائری». hamshahrionline. ۲۰۱۴-۰۹-۲۲. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۹.
- http://www.dw.de/دومین-مسابقه-کاریکاتور-هولوکاست-در-ایران-برای-سنجش-حد-تحمل-غرب/a-18215543
- http://hamshahrionline.ir/details/358586/Communication/Journalismandmedia
- http://alef.ir/vdcew78wejh8fwi.b9bj.html?270224
- https://mehrnews.com/news/2160071%5Bپیوند+مرده%5D
- http://hamshahrionline.ir/details/272340
- «حضور بیماران خارجی در بازار کلیه ایران». رادیو فردا. ۲۰۱۴-۰۷-۲۰. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۹.
- «حجه الاسلام محمدرضا زائری: شاگرد کلاسهای درس «بهرام بیضایی» در باغ فردوس بودم». بایگانیشده از اصلی در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۴ سپتامبر ۲۰۱۶.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱۴ مارس ۲۰۱۹.
- «تاریخ شفاهی خانه روزنامهنگاران جوان | پایگاه اطلاعرسانی محمد رضا زائری». بایگانیشده از اصلی در ۱ دسامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۰۱۷-۱۱-۲۵.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۳ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۹.
- http://www.aparat.com/v/07CtW
- http://www.fardanews.com/fa/news/592808/اتفاقا-معتقدم-ایران-لبنان-است-اینکه-روحانیت-در-همه-چیز-درگیر-شود-خطای-راهبردی-بود-فیلم
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۴ اوت ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰.
- https://mehrnews.com/news/2428517%5Bپیوند+مرده%5D
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۸ ژوئیه ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰.
- «نقد و بررسی فیلم «مارمولک» در دانشگاه تهران». ایسنا. ۲۳ اردیبهشت ۱۳۸۳.
- جهان|TABNAK، سایت خبری تحلیلی تابناک|اخبار ایران و. «حوزه باید از فیلم مارمولک تقدیر میکرد». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۰۱۷-۱۱-۱۰.
- «پاسخ محمدرضا زائری به منتقدان طلاومس/ هنوز هم از مارمولک دفاع میکنم». دریافتشده در ۲۰۱۷-۱۱-۱۰.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۹.
- https://www.isna.ir/news/97102010761/شأن-مجلس-و-ممنوع-التصویری-منتقد
- https://mehrnews.com/news/2928669%5Bپیوند+مرده%5D
- http://www.ibna.ir/fa/doc/report/135277/فراست-هوشياری-زائری-مانع-سقوطش-مي-شوند%5Bپیوند+مرده%5D
- «انتشار «اعترافات» محمدرضا زائری/ هنوزمردم به روحانیت اعتماد دارند؟». مهر نیوز. دریافتشده در نهم مهر ۱۳۹۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - «بررسی زندگی دینی مسلمانان ایرانی از نگاه محمدرضا زائری». خبرآنلاین. دریافتشده در نهم مهر ۱۳۹۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - «انتشار یادداشتهای عاشورائی محمدرضا زائری در «زندگی حسینی»». خبرآنلاین. دریافتشده در نهم مهر ۱۳۹۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - «بله، آمریکا نمیتواند هیچ غلطی بکند». تابناک. ۲۰ مهر ۱۳۹۶. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۵ مارس ۲۰۱۹.