محسن اراکی

وی پایه‌گذار مؤسسات متعدد مذهبی و علمی در لندن و قم بوده‌است که از آن جمله می‌توان به مرکز بزرگ اسلامی انگلیس، مجتمع آموزشی و فرهنگی ایرانیان، حوزهٔ علمیه امام حسین (علیه السلام) لندن، کالج علوم اسلامی لندن Islamic College for Advanced Studies، دفتر همکاری‌های علمی اسلامی در دانشگاه SOAS لندن، کرسی شیعه‌شناسی در دانشگاه بزرگ کمبریج، کرسی شیعه‌شناسی در دانشگاه بریستول، و همچنین مجمع اندیشهٔ اسلامی، مدرسهٔ علمیهٔ امیرالمؤمنین، پژوهشگاه فقه نظام و مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر در قم اشاره کرد.[8] وی همچنین مؤسس و رئیس هیئت امناء پژوهشگاه فقه نظام است[9] و علاوه بر این، ریاست عالیهٔ دانشکدهٔ اصول دین را بر عهده دارد.[10]

اراکی در شهر نجف به تدریس دروس مقدمات حوزهٔ علمیه پرداخت. همچنین، از آغاز اعزام به انگلستان به نمایندگی از سید علی خامنه‌ای و پس از تأسیس حوزهٔ علمیه در پایتخت این کشور (لندن)، به تدریس خارج فقه (مباحث حکومت اسلامی و قضاء) و اصول پرداخت، علاوه بر دروسی متنوع نظیر فلسفه، رسائل، مکاسب، حلقات اصول، تفسیر قرآن به زبانهای فارسی، عربی و انگلیسی نیز مشغول شد. هم‌اکنون او مشغول تدریس خارج فقه و اصول و همچنین تفسیر و حدیث در حوزهٔ علمیهٔ قم می‌باشد.[11]

اراکی مبدع نظریه فقه نظام (های اجتماعی) است که بر پایه آن فقه به دو شاخهٔ فقه فردی و فقه اجتماعی تقسیم می‌گردد و فقه اجتماعی ناظر بر تمامی جنبه‌های محتلف زندگی اجتماعی است و زیر شاخه‌هایی نظیر فقه نظام اقتصادی، فقه نظام فرهنگی، فقه نظام حقوقی، فقه نظام سیاسی، فقه نظام تربیتی و … را شامل می‌گردد.[12]

1. نظریه شناخت (عنوان سابق: مبانی جهان‌بینی اسلامی)؛
2. آزادی و علیّت؛
3. نقد ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق؛
4. امامت در قرآن (ترجمه: نظریة النص علی الإمامة فی القرآن الکریم)؛
5. نگاهی به رسالت وامامت؛
6. کاوشهایی در مبانی نظری حکومت دینی؛
7. اصول فقه نوین (جلد ۱ و ۲)؛
8. فقه نظام سیاسی اسلام (جلد ۱)؛
9. فقه نظام اقتصادی اسلام (جلد ۱)؛
10. درآمدی بر عرفان اسلامی؛
11. اصول عرفان ناب اسلامی در معارف سجادی؛
12. دوره‌ها وپیشگامان بیداری اسلامی؛
13. گفتمان بیداری اسلامی؛
14. داستان انسان نخستین.
15. فقه عمران شهری.

1. مدخل إلی منهج المعرفة الإسلامیّة؛
2. المعرفة الإسلامیة، منهجاً و تصوراً؛
3. نظریة النص علی الإمامة فی القرآن الکریم؛
4. حوار فی الإمامة؛
5. سنن القیادة الالهیة فی التاریخ (عنوان سابق: صلح الإمام الحسن وثورة الإمام الحسین من منظور السنن التأریخیة فی القرآن الکریم)؛
6. سنن التطور الاجتماعی فی القرآن الکریم؛
7. المختار من مقتل الحسین فی بحار الأنوار؛
8. الموازین الشرعیّة للشعائر الحسینیة؛
9. الولایة الإلهیّة وولایة الفقیه؛
10. الأسس النظریة للدولة الإسلامیة؛
11. أساس الحکم فی الإسلام؛
12. نظریة الحکم فی الإسلام؛
13. معالم الفکر الأصولی الجدید؛
14. حجّیة سنة الصحابی؛ دراسة و نقد؛
15. کتاب الخمس (جلد ۱ و ۲)؛
16. فقه القضاء؛
17. ملکیّة المعادن فی الفقه الاسلامی؛
18. ثبوت الهلال؛
19. مدخل إلی العرفان الإسلامی؛
20. الصحوة الإسلامیة المعاصرة، أدوار وروّاد.

1. Contemporary Islamic Awakening.
2. Free Will between Islamic Contemporary Philosophy and Western Contemporary Philosophy.