لنده

در فرهنگ عمومی از معنای لنده به عنوان مکان گود و عمیق نام برده می‌شود که این به دلیل پایین بودن ارتفاع این شهر نسبت به مناطق پیرامونش می‌باشد. در تصاویر این واقعیت به وضوح قابل مشاهده‌است.

مرکز شهرستان لنده در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این شهر از قدیمی‌ترین شهرهای این استان به حساب میاید و مردم این منطقه طیبی گرمسیر هستند و به زبان لری تکلم می‌کنند. این شهر در سال ۱۳۰۵ با نام بخش ثلاث و زیر نظر فرمانداری کل بهبهان اداره می‌شد، تا قبل از انقلاب شاه و مردم ۱۳۴۱ که شامل اصلاحات ارضی و سپاه دانش برای سواد آموزی هم می‌شد لنده مانند سایر روستاها و بخش‌های استان کهگیلویه و بویراحمد توسط خوانین اداره می‌شد.[3] بقایای قلعه زیبا و تاریخی حکومت خوانین در مرکز شهر تاریخی لنده همچنان وجود دارد.آخرین خان وکلانتر لنده محمدحسین خان ضرغام عشایر بود و پس از آن لنده باسیستم کدخدایی تا انقلاب اسلامی اداره می شد . لنده قصبهٔ مرکز دهستان طیبی گرمسیری بخش کهگیلویه ٔ شهرستان بهبهان، واقع در ۷۲۰۰۰ گزی شمال شوسهٔ بهبهان به آغاجاری. کوهستانی، گرمسیر مالاریائی و دارای ۱۱۶۷۰تن سکنه. آب آن از چشمه و چاه تأمین می گردد و محصول آنجا غلات، انگور، انار و لبنیات است. شغل اهالی لنده زراعت و حشم داری و صنایع دستی «قالی و قالیچه و گلیم بافی» و ساکنین از طایفهٔ طیبی هستند،[4][5]

لنده در ۳۰ کیلومتری شمال باختری دهدشت قرار دارد و رودخانهٔ مارون از جنوب و رودخانه جن از شرق آن می‌گذرند. کوه سیاه (۳۰۸۰ متر) و کوه سفید(۳۱۰۰) دو کوه مهمی هستند که در ۴۰ کیلومتری شهر لنده واقع شده‌اند.[6]

وجود چندین طرح پرورش ماهی در این منطقه رونق اقتصادی به این منطقه داده‌است. در روزهای تعطیل این منطقه به یکی از شلوغ‌ترین مناطق استان تبدیل می‌شود.[8]

• موگرمون «منطقه موگرمون» در فاصله ۵ کیلومتری ضلع شرقی شهرستان لنده قرار دارد. طبیعت زیبا و بکر منطقه گردشگری «موگرمون» گوشه‌ای از لطف خداوند است که چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. موگرمون که به بهشت گمشده شهرت دارد همچون نگینی در شهرستان لنده می درخشدو دارای جاذبه گردشگری و تفریحی مثل رودخانه جن می‌باشد، در کنار این رودخانه شالیزارهای برنج، درخت‌های طبیعی «مورد» که به شکل منظمی اطراف رودخانه را فرا گرفته، باغات و درختان طبیعی و بکر اطراف رودخانه جلوه خاصی به این منطقه داده‌است و سرازیر شدن چشمه‌های زلال در این منطقه به زیبایی و طراوت آن افزوده و چشمه‌سارهای زیبایی را خلق کرده‌است؛ و همچنین وجود چندین طرح پرورش ماهی که به دلیل کیفیت و مرغوبیت ماهی(قزل آلا) از صادرکنندگان مهم به دیگر شهرهای استان و استان‌های همجوار می‌باشد.[9]
• کوه سیاه که به عنوان ییلاق مردم این منطقه می‌باشد دارای تنوع زیست‌محیطی فراوانی است؛ و درختان ثمری زیادی از جمله تندروک، محلو، موسیر، بلوط، بنه، انجیر، کاسنی، کارده، کرفس، دودوبره، گیاه معطر چویل، جاشیر و… در آنجا می‌رویند؛ و زیستگاه جانورانی چون خرس، پلنگ، گراز، خرگوش، سنجاب ایرانی، جوجه تیغی و تعداد اندکی بز کوهی و انواع پرندگان نغمه سرا چون کبک و تیهو و انواع دارکوب و بلبل می‌باشد؛ که داشتن این ویژگی‌ها این منطقه را منحصر بفرد کرده‌است. از دیگر پتانسیل‌های این کوه که ارتفاع آن را ۲۹۰۰ متر تخمین زده‌اند وجود جاده مناسب و چاه‌های نفتی بسیاری است که سالهای زیادی مد نظر وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران قرار دارد.
• کوه سفید
• صحرای آبلش
• رودخانه مارون
• نقش برجسته شتر بر کوه مشرف به شهر