لشکر ۲۱ پیاده آذربایجان

لشکر ۲۱ آذربایجان یا لشکر ۲۱ حمزه، لشکر پیاده نیروی زمینی ارتش، به مرکزیت تبریز است، که فرماندهی و هدایت پادگان‌ها، مراکز آموزشی و تیپ‌های نزاجا، مستقر در آذربایجان شرقی را برعهده دارد. لشکر ۲۱ آذربایجان هم‌اکنون از ۵ تیپ تابعه شامل؛ تیپ ۲۲۱ مراغه، تیپ ۳۲۱ مرند، تیپ ۴۲۱ مکانیزه کندرود و تیپ ۲۵ تکاور تشکیل می‌شود.[4] پیشینه شکل‌گیری این یگان به زمان تأسیس گارد جاویدان در دوره پهلوی دوم بازمی‌گردد، که پس از وقوع انقلاب برای مدتی منحل گردید. همزمان با آغاز جنگ ایران و عراق، لشکر ۲۱ حمزه از ادغام لشکر یکم مرکز و لشکر دوم مرکز، همچنین گردان ۱۴۴ تشکیل شد. این لشکر در طول جنگ بعنوان یکی از یگان‌های رزمیِ نیروی زمینی ارتش فعالیت می‌کرد[5] و در عملیات‌های پل نادری، بدر و خیبر، والفجر ۱، والفجر ۳ و والفجر ۴، محرم، رمضان، بیت‌المقدس، فتح‌المبین و طریق‌القدس، حضور داشت.[6] هم‌اکنون سرتیپ دوم عیسی میرزایی فرماندهی این لشکر را برعهده دارد.[7]

لشکر ۲۱ آذربایجان

فعالیت جنگ ایران و عراق
کشور  ایران
شاخه ارتش
نوع پیاده‌نظام
نقش یگان رزمی
اندازه لشکر
۳۱٫۰۰۰ نفر
جزئی از نیروی زمینی ارتش
پادگان/ستاد تبریز
نبردها جنگ ایران و عراق
فرماندهان
فرمانده
کنونی		 سرتیپ‌دوم امیرحسین شفیعی[1]
فرماندهان
سرشناس		 سرلشکر حسین حسنی سعدی
سرتیپ فرض‌الله شاهین‌راد
سرتیپ‌دوم علی رزمی
سرتیپ رحمان فروزنده[2][3]

تاریخچه

لشکر ٢١ پیاده آذربایجان تا قبل از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در پادگان گارد جاویدان، در منطقه لویزان،و اتوبان افسریه (محل فعلی پادگان بسیج ) به عنوان گارد جاویدان، مسئولیت حفاظت از خاندان سلطنتی، کاخ‌ها و ابنیه سلطنتی را برعهده داشت. گارد شاهنشاهی پس از وقوع انقلاب منحل گردید و با شروع جنگ ایران و عراق، لشکر ۲۱ حمزه از ادغام تیپ‌های لشکر یکم مرکز و لشکر دوم مرکز، همچنین گردان ۱۴۴ از گارد جاویدان تشکیل شد و در طول جنگ، به‌عنوان یگان عمل‌کننده در اغلب عملیات‌های گسترده حضور داشت. پادگان و قرارگاه فرماندهی این لشکر پس از جنگ ایران و عراق، به تبریز منتقل شد و نام آن نیز به لشکر ٢١ پیاده آذربایجان تغییر پیدا کرد.[8]

جنگ ایران و عراق

تیپ‌های تابعه لشکر ۲۱ حمزه، در طول جنگ ایران و عراق، در اغلب عملیات‌های گسترده و نیمه‌گسترده انجام شده توسط نیروهای مسلح ایران، بعنوان یگان عمل‌کننده نیروی زمینی ارتش حضور داشتند. عملیات‌های گسترده‌ای که لشکر ۲۱ در آنها شرکت داشت:

تلفات نیروی انسانی لشکر ۲۱ حمزه در طول جنگ شامل؛ ۶ هزار و ۸۳۹ نفر کشته و ۲ هزار و ۶۷۰ نفر زخمی می‌باشد، همچنین تعداد ۴ هزار و ۱۳۰ نفر از این لشکر، در طول جنگ توسط ارتش عراق به اسارت در آمدند.[9]

فرماندهان

از زمان شکل‌گیری لشکر ۲۱ آذربایجان در نیروی زمینی ارتش، تاکنون ۲۳ نفر فرماندهی این یگان را برعهده داشته‌اند:

  • زین‌العابدین ورشوساز
  • حشمت ذاکری
  • حسین حسنی سعدی
  • بهروز سلیمان‌زاده
  • هوشنگ ناصری
  • علی صدیق‌زاده
  • خسرو افرا
  • فرض‌الله شاهین‌راد
  • علی رزمی
  • سهراب صدری
  • تیمور گودرزی
  • داوود مشیری
  • جمشید مسعودی
  • زین‌العابدین مرادی
  • داوود حق‌شناس
  • نبی کریمی
  • علی هاشم‌پور بختیاری
  • مصطفی ارضی‌فرد
  • رحمان فروزنده
  • حبیب میربیرنگ
  • نادر نجفی
  • آخوندزاده
  • غلامحسین ظهیر مالکی
  • كارگر
  • عیسی میرزایی[10]

یگان‌های تابعه

۳ تیپ تابعه لشکر ۲۱ حمزه، پس از اجرای طرح ثامن‌الأمه نزاجا، با تبدیل شدن به تیپ‌های مستقل، تنها از نظر عملیاتی زیرمجموعه قرارگاه لشکر ۲۱ حمزه آذربایجان قرار دارند.[11]

  • تیپ ۱۲۱ تکاور تبریز
  • تیپ ۲۲۱ پیاده مراغه
  • تیپ ۳۲۱ پیاده مرند[12]
  • تیپ ۴۰ پیاده سراب پیش‌تر جزئی از لشکر ۲۱ حمزه محسوب می‌شد، که در حال حاضر سازمان این تیپ بطور کامل مستقل شده و هم‌اکنون با عنوان تیپ ۴۰ مستقل پیاده سراب به استان اردبیل منتقل شده‌ است و به فعالیت خود ادامه می‌دهد.
  • تیپ ۲۵ تکاور بتازگی به شهر تبریز منتقل شده است و هم‌اکنون تحت نظارت قرارگاه لشکر ۲۱ حمزه می‌باشد. این تیپ یکی از تیپ‌های عملیات ویژه نیروی زمینی ارتش است.

جستارهای وابسته

منابع
  1. «معرفی فرماندهان جدید قرارگاه عملیاتی لشکر ۲۱ حمزه و تیپ ۱۲۱ تکاور». صدا و سیمای آذربایجان شرقی. صدا و سیما. ۱۳۹۵-۰۵-۲۰. دریافت‌شده در ۱۳۹۷-۰۳-۲۷.
  2. خبرگزاری مهر (۱۷ آذر ۱۳۹۰). «شهید رحمان فروزنده؛ امیری دلاور و بی ادعا». www.mehrnews.com.
  3. سایت خبری تابناک (اردیبهشت ۱۳۹۵). «جاده‌ها به مسئولان هم رحم نمی‌کنند». www.tabnak.ir.
  4. «حماسه ۲۴ خرداد پاسخ دندان شکن به تحریم و تهدیدهای دشمنان بود». ایرنا. ۹ تیر ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ اکتبر ۲۰۱۳.
  5. «ساعت به وقت گردان ۱۴۴». ایسنا.
  6. «لشکر ۲۱ حمزه». خبرگزاری دفاع مقدس. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۸.
  7. «فرمانده قرارگاه تاكتيكی لشكر ۲۱ حمزه آذربايجان معرفی شد». ایرنا. ۱۶ تیر ۱۳۹۷.
  8. ««کانال هندلی» سر منشأ پیروزی در فتح المبین». خبرگزاری دفاع مقدس.
  9. «فرمانده جدید قرارگاه تاکتیکی لشکر ۲۱ حمزه آذربایجان معرفی شد». خبرگزاری مهر. ۱۶ تیر ۱۳۹۷.
  10. «معارفه فرمانده جدید قرارگاه تاکتیکی لشکر ۲۱ حمزه سیدالشهدا». خبرگزاری دفاع مقدس.
  11. «تیپ یک پیاده لشکر ۲۱ حمزه سید الشهداء آذربایجان مستقل شد». شبکه استانی سهند. ۲ اسفند ۱۳۹۱.
  12. «بیانات در مراسم صبحگاه مشترک پادگان لشکر ۲۱ حمزه آذربایجان». پایگاه اطلاع‌رسانی سیدعلی خامنه‌ای. ۶ مرداد ۱۳۷۲.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.