عرق (معطر)

از هر گیاهی مانند برگ نعنا، بیدمشک، ریحان، گل محمدی یا زیره که دارای رایحه و اسانس باشد، می‌توان عرق گیاهی تولید کرد. برای تولید عرق گیاهی، ابتدا آب و ماده معطر که همان گیاه باشد، می‌جوشانند. پس از تبخیر آب، عملیات سرد کردن بخار و تقطیر به صورت سنتی یا صنعتی انجام می‌شود و طی فرایند تبخیر و تقطیر، اسانس و رایحه گیاه داخل مولکول‌های آب نفوذ می‌کند، مایعی که با تقطیر به دست آمده، همان آب معطری است که در ایران به آنها عرق گیاهی می‌گویند.[1]

فقط در ایران معمولاً به مایعی که از گلبرگهای گل محمدی تهیه می‌شود، «گلاب» می‌گویند و سایر آب‌های معطر مقطر را عرق «گیاهی» یا «طبی» می‌نامند.

اگر میزان گیاه نسبت به حجم آب بیشتر باشد و رایحه و اسانس بیشتری در مولکول‌های تقطیرشده آب جمع شوند، اصطلاح «دو آتشه» را برای عرق گیاهی به کار می‌برند.

عرق دو آتشه، همان عرق اشباع شده یا با عطر بسیار غلیظ است. مثلاً میزان برگ نعناعی که برای تولید یک شیشه عرق نعناع دو آتشه استفاده می‌شود، بسیار بیشتر از برگ نعناعی است که برای تولید یک ظرف عرق نعناع معمولی به کار می‌رود.

حال اگر این عرق را دوباره تقطیر کنند از مقدار آب آن کاسته شده و فرآورده دوآتشه به دست می‌آید که نوع مرغوب‌تری از عرق بوده و مزه و بوی تندتری نسبت به عرقیات معمولی دارد.