ترکمن‌باشی (شهر)
ترکمن‌باشی که در گذشته شاه‌قدم، قزل‌سو و بعد کِراسنُوُدسک نامیده می‌شد، شهری در کرانه خاوری دریای کاسپین در استان بلخان در ترکمنستان است. جمعیت آن در سال ۲۰۰۴ حدود ۸۶٬۸۰۰ نفر برآورد شده که بیشتر از قومیت روس و آذربایجانی هستند.
| ترکمن‌باشی | |
|---|---|
 بندر ترکمن‌باشی بر ساحل دریای خزر | |
| اطلاعات کلی | |
| نام رسمی : | ترکمن‌باشی |
| کشور : | ترکمنستان  |
| استان : | |
| شهرستان : | ترکمن‌باشی |
| نام محلی : | قزل‌سو |
| نام‌های قدیمی : | شاه‌قدم، کراسنوودسک |
| سال شهرشدن : | ۱۸۶۹ |
  ترکمن‌باشی | |
| مردم | |
| جمعیت | ۷۳٬۸۰۳ نفر (۲۰۱۰) |
| زبان‌های گفتاری: | ترکمنی |
| مذهب: | اسلام سنی حنفی و مسیحیت |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا : | ۲۷ متر (۸۹ پا) |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار : | مردان چایتف (از ۲۰۱۱ تا کنون) |
| پیش‌شماره تلفنی : | ۲۴۳ (۹۹۳)+ |
ترکمن‌باشی یا همان شاه‌قدم پیشین[1] به عنوان تنها بندر ترکمنستان و ایستگاه نهایی راه‌آهن ماوراء خزر اهمیت تجاری زیادی دارد. بزرگترین پالایشگاه ترکمنستان در این شهر واقع است و خط کشتیرانی بندر ترکمن‌باشی با باکو در ارتباط است.
در سال ۱۷۱۷، شاهزادهٔ روس الکساندر بکوویچ-چرکسکی (دولت گیری‌میرزا) به شاه‌قدم رسید و در این محل یک پادگان مستحکم مخفی تأسیس کرد، جایی که بستر خشک رودخانه آمودریا زمانی به دریای خزر می‌ریخت. قصد او این بود که سپاه خود را از طریق این بستر خشک رودخانه به خانات خیوه برساند و آن را فتح کند. این لشکرکشی ناکام ماند و روس‌ها بیش از ۱۵۰ سال این شهرک را رها کردند.
بعدها، امپراتوری روسیه در سال ۱۸۶۹ با احداث یک پایگاه نظامی در محلّ کنونی این شهر آن را به مرکزی برای درگیری‌های نظامی با حکومت‌های خیوه، بخارا و کوچ‌نشینان ترکمن منطقه تبدیل کرد.
منابع
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ترکمن‌باشی (شهر) موجود است. |
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Türkmenbaşy Gulf». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Türkmenbaşy». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۶ ژوئن ۲۰۱۱.
| مناطق پیرامون |
|  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| تاریخچه | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مسائل مربوطه | اختلافات بر سر نامیدن • اجلاس سران کشورها • رژیم حقوقی • مسیر کریدور شمال–جنوب • گردشگری دریایی • مسیر تجاری ولگا • خاویار • مؤسسه مطالعات دریای خزر • ژئوپلیتیک خطوط انرژی خزر • طرح انتقال آب از مازندران به سمنان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مرکز: عشقآباد | |
|