اشتهارد

اشتهارد (به تاتی: اشتاها رد) مرکز شهرستان اشتهارد استان البرز و از شهرهای باستانی ایران است که در ۵۰٫۳۷۲۲ طول شرقی و ۳۵٫۷۲۰۸ عرض شمالی قرار دارد. با شهر تهران حدود ۱۲۲ کیلومتر و با شهر کرج حدود ۸۸ کیلومتر فاصله دارد.[3] این شهر در یک منطقه با آب و هوای نیمه خشک واقع شده‌است. مساحت آن متجاوز از ۸۰۰ کیلومتر مربع و در مسیر جاده تهران به استان‌های غربی ایران واقع است. از طرف شمال به ارتفاعات حلقه‌دره و محدوده شهرستان نظرآباد و از طرف جنوب به ارتفاعات «قزل‌باش» و محدودهٔ شهر ملارد و از طرف شرق به رودخانهٔ شور و محدوده شهر کرج و از طرف غرب به محدوده شهر بوئین زهرا محدود می‌شود. شهرداری این شهر در سال ۱۳۳۱ تأسیس شده‌است.

اشتهارد
کشور	ایران
استان	البرز
شهرستان	اشتهارد
بخش	مرکزی
نام(های) دیگر	اشته
سال شهرشدن	۱۳۳۱ (۶۹ سال)[1]
مردم
جمعیت	۲۹٬۹۹۳ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت	۳۰٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع	۱۱۷۵ متر
اطلاعات شهری
شهردار	مهدی ملاحسنی[2]
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۲۶۳۷۷
وبگاه	سایت شهرداری اشتهارد
شناسهٔ ملی خودرو	ایران
کد آماری	۱۵۸۴
اشتهارد روی نقشه ایران ۳۵٫۷۲۰۸°شمالی ۵۰٫۳۷۲۲°شرقی / 35.7208; 50.3722 مختصات: ۳۵٫۷۲۰۸°شمالی ۵۰٫۳۷۲۲°شرقی / 35.7208; 50.3722

این شهر دارای ده محله از قبیل:صیادیه، قاضیان، چهار محله، فارچی آباد، خیابان بزرگ، خیابان کوچک، پایین محله، چمران، شهرک وحدت و خیرین بالا و الغدیر و مسکن مهر میباشد

از مکان‌های تاریخی و دیدنی آن می‌توان به:تکیه صیادیه، حمام صیادیه، امام زاده‌ام کبری ام صغری و امام زاده زید و رحمان و امام زاده سلیمان اشاره کرد

این شهر نسبتاً کویری دارای جاذبه‌های گردشگری گوناگونی می‌باشد مثل:روستای جارو[چزده]خانه‌های رملی، تپه‌های رنگین، و رودخانه شور و کویر گسترده آن نام برد.

از غذاهای محلی آن نیز می‌توان به دَمییَک و آوینَ رِشته اشاره کرد و این شهر دارای یک سوغاتی به نام لولویَک می‌باشد.

کرج دارای آب و هوای معتدل و خشک می‌باشد[4] و شهرستان اشتهارد نیز در استان البرز واقع است و آب و هوای این استان تحت تأثیر سلسله کوه‌های البرز، دارای زمستان‌های سرد و تابستان‌های تقریباً گرم است. جنوب استان به دلیل مجاورت با دشت، آب و هوای بسیار خشک دارد و این ویژگی خاص این منطقه به‌شمار می‌رود که از یک سو به رشته کوه‌های البرز می‌رسد و از سوی دیگر به حاشیه یکی از خشک‌ترین بیابان‌های ایران منتهی می‌شود.[5] دارا بودن بزرگترین شهرک صنعتی ایران در منطقه اشتهارد[6] و وجود مجتمع‌های صنعتی لیا، آراسنج، دانسفهان و چندین کارخانجات بزرگ مختلف دیگر در سطح شهرستان و نیز همجواری شهرک صنعتی بزرگ اشتهارد با شهر بوئین زهرا رونق خاصی به صنعت و اشتغال زایی منطقه بخشیده‌است.[7]

تات‌ها ساکنین شهر اشتهارد و روستاهای پیرامون آن هستند که به زبان تاتی سخن می‌گویند.[8][9]

اشتهارد دارای یک دانشگاه به نام دانشگاه پیام نور واحد اشتهارد است که در سال ۱۳۸۵ تأسیس شد و در رشته‌های مهندسی صنایع، حقوق، حسابداری، روانشناسی، کامپیوتر و … دانشجو می‌پذیرد.[10]

گویش اشتهاردی از گویش‌های تاتی جنوبی ایران است که قدمت بسیار دیرینه دارد و ویژگی‌های کهن زبانی را در خود حفظ کرده‌است. یکی از ویژگی‌های این گویش ساخت ارگتیو است که در افعال متعدّی در زمان گذشته و حال به صورت نظام کُنایی مطلق و ناقص ظاهر می‌گردد. در این گویش واژه‌ها از حیث تذکیر و تأنیث از هم متمایزند. این تمایز را می‌توان در اسمها، فعلها، صفت‌ها، ضمایر و حتّی اسم‌های اشیا و پدیده‌ها نیز دید. در این گویش علاوه بر مطابقه فعل با نهاد، مطابقه فعل با مفعول هم از لحاظ شخص، شمار و جنسیّت دیده می‌شود.[11]