ینی‌چری

ینی چری
ینی چری
	;
فعالیت	۱۳۶۳–۱۸۲۶ (۱۸۳۰ برای الجزایر)
وفاداری	امپراتوری عثمانی
نوع	پیاده‌نظام
نقش	ارتش حرفه ایی دائمی
اندازه	۱٬۰۰۰ (۱۴۰۰), ۷٬۸۴۱ (۱۴۸۴), ۱۳٬۵۹۹ (۱۵۷۴), ۳۷٬۶۲۷ (۱۶۰۹)
جزئی از	ارتش عثمانی
پادگان/ستاد	ادرنه، استانبول
رنگ‌ها	آبی، سرخ و سبز
تجهیزات و ابزارها	گوناگون
نبردها	نبرد کوزوو، نبرد نیکوپولیس، نبرد آنکارا، نبرد وارنا، جنگ چالدران، نبرد موهاچ، محاصره وین، محاصره بزرگ مالت

ینی‌چری (ترکی عثمانی: ینیچری)، (به ترکی استانبولی: yeniçeri) به معنی «چریک جپهه» مشتق شده از دو کلمه ینگی به معنای جلو یا جپهه و چری یا همان چریک[1]واحدهای ویژه (ورزیده) از ارتش امپراتوری عثمانی بودند. این قوا معمولا با نام جان نثار های سلطان شناخته میشدند.

یک سرباز ینی چری

شمایل جان نثار قبل از 1657 میلادی

این ارتش در زمان مراد یکم که عثمانی‌ها بخشی از اروپا را در اختیار داشتند تحت نظام دوشیرمه تشکیل شد. آنها فرزندان پسر به گروگان گرفته شده مسیحیانی بودند که توسط ترکهای عثمانی از خانواده‌هایشان جدا شده[1] و به خانواده‌های ترک مسلمان سپرده می‌شدند، بنابراین این افراد مسلمان و ترک تربیت می‌شدند. این افراد بعداً جزو لشکر عثمانی می‌شدند. این روش در سال ۱۸۲۶ توسط سلطان محمود دوم لغو گردید و بیشترشان در سده نوزده میلادی در پی شورش ایشان بدست سلطان محمود دوم به قتل رسیدند.[1]

شیوه سربازگیری

سربازان ینی چری تحت نظام دوشیرمه در کودکی از میان پسران خانواده‌های مسیحی انتخاب می‌شدند و از پانزده سالگی، برای آموزش‌های دینی و نظامی به سپاه عجمی اوغلان می‌پیوستند. در آنجا پس از هفت سال کار سخت ورزیده شده و به سپاه ینی چری منتقل می‌شدند تا هشت سال دیگر در سپاه ینی چری تخت آموزش فنون نظامی قرار بگیرند و مهارت استفاده از سلاح‌های مختلف را به دست آوردند. این سربازان روی هم رفته پانزده سال آموزش می‌دیدند و در سن سی سالگی به عنوان یک ینی چری در ارتش عثمانی به خدمت مشغول می‌شدند.

ینی چری‌ها پس از ۴۰ یا ۴۵ سالگی نیز با یک مستمری اندک بازنشسته می‌شدند، زیرا سلاطین عثمانی بر این باور بودند که سرباز در این سن توانایی‌هایش رو به افول می‌گذارد. پس برای همین هم زندگی آیندهٔ این سربازان به میزان جنگ‌هایشان و غارت‌ها و غنایم بستگی داشت. ینی چری‌ها همواره طرفدار پادشاهان جنگ طلب بوده و از پادشاهانی که به جنگ نمی‌رفتند متنفربودند، حتی به این دلیل چند بار دست به شورش زده‌اند. تنها زنی که تمام سپاه ینی چری را در دست داشت و به وسیله آنان شورش‌های زیادی ایجاد کرد کوسم سلطان بود. سپاه ینی چری از سال ۱۶۱۵ تا ۱۶۵۱ تحت امر والده کوسم سلطان همسر سلطان احمدیکم بود.[2]

سرانجام

پس از پایان جنگ با امپراتوری روسیه در سال ۱۸۱۲ میلادی، محمود دوم پیش‌نیازهای پیاده‌سازی برنامه‌های بهسازی و اصلاحی خود را رفته‌رفته فراهم کرد. نقطه آغازین اصلاحات او از حوزه نظامی بود. نیروهای ینی‌چری که در ساختار نظامی امپراتوری بسیار قدرتمند شده بود در برابر تغییر و اصلاحات ایستادگی می‌کردند. سلطان محمود دوم تلاش داشت ینی‌چری‌ها را به پذیرش تغییرات در لشکر امپراتوری راضی کند. اما انعطاف‌ناپذیری ینی‌چری‌ها سلطان محمود دوم را بر آن داشت که باید یک بار و برای همیشه این مانع اصلاحات را از میان برداشت. این رویداد که از سوی احمد جودت پاشا به «فتح دوباره استانبول» تعبیر شده در تاریخ ۱۵ ژوئن ۱۸۲۶ رخ داد. در این روز به دنبال شورش ینی‌چری‌ها در اعتراض به تغییرات در ارتش، این نیروها به‌طور گسترده سرکوب و کشتار شدند. این رخداد به نام «واقعه خیریه» در تاریخ عثمانی شناخته می‌شود. یک ماه بعد فرقه درویشان بکتاشی که سده‌ها با ینی‌چری‌ها همکار و هم‌دست بودند، غیرقانونی اعلام و خانقاه‌هایشان ویران شد. این رویداد فرخنده با اعلامیه ۱۷ ژوئن، مبنی بر تشکیل ارتش جدیدی به نام «سپاه محمدیّه منصوره» تکمیل شد.[3] بسیاری از تاریخ‌نگاران اذعان نموده‌اند که برچینش و انحلال ینی‌چری‌ها بزرگ‌ترین مانع اصلاحات را از پیش رو برداشت.[3]

نگارخانه

Janissaries battling the شوالیه‌های مهمان‌نواز، who are depicted wearing Eastern Armour. during the محاصره رودس (۱۵۲۲) in 1522.
نبرد موهاچ، ۱۵۲۶.[4]
A Janissary, a پاشا and cannon batteries at the Siege of Esztergom in 1543.
لشگر کشی سلطان مراد سوم به ایروان.[5]

منابع

«لغت‌نامه دهخدا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۳.
تز، اشتن (۱۳۸۷). شاه جنگ ایرانیان در چالدران و یونان. ترجمهٔ ذبیح‌الله منصوری. نگارستان کتاب.
«اصلاحات در امپراتوری عثمانی». ۱۳ خرداد ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۲۲ تیر ۱۳۹۹.
Lokman (1588). "Battle of Mohács (1526)". Hünernâme. Archived from the original on 4 اكتبر 2018. Retrieved 6 ژانویه 2020. Check date values in: |archive-date= (help)
Osman, Nakkas (1597). "Expedition to Revan". Shahin-Shah-nama, Topkapi Sarai Museum, Ms B.200, folio 102a. Archived from the original on 4 اكتبر 2018. Retrieved 6 ژانویه 2020. Check date values in: |archive-date= (help)

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Janissary». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ می ۲۰۱۱.

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ینی‌چری موجود است.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[autogenerated1-1] «لغت‌نامه دهخدا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۳.

[2] تز، اشتن (۱۳۸۷). شاه جنگ ایرانیان در چالدران و یونان. ترجمهٔ ذبیح‌الله منصوری. نگارستان کتاب.

[iranbalkan-3] «اصلاحات در امپراتوری عثمانی». ۱۳ خرداد ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۲۲ تیر ۱۳۹۹.

[4] Lokman (1588). "Battle of Mohács (1526)". Hünernâme. Archived from the original on 4 اكتبر 2018. Retrieved 6 ژانویه 2020. Check date values in: |archive-date= (help)

[5] Osman, Nakkas (1597). "Expedition to Revan". Shahin-Shah-nama, Topkapi Sarai Museum, Ms B.200, folio 102a. Archived from the original on 4 اكتبر 2018. Retrieved 6 ژانویه 2020. Check date values in: |archive-date= (help)