کوروش کوچک

کوروش جوان یا کوروش کوچک یکی از شاهزادگان هخامنشی، پسر داریوش دوم و پروشات و برادر کوچکتر اردشیر دوم بود. تاریخدانان به این دلیل به او لقب کوچک داده‌اند که با کوروش بزرگ هخامنشی اشتباه گرفته نشود.

کوروش کوچک
فرماندار آسیای صغیر
پرتره ناشناس از یک ساتراپ آسیای صغیر، در حدود زمان کوروش جوان، از سکه ایونیا، پوکایا، حدود ۴۷۸-۳۸۷ قبل از میلاد.
شاهزاده هخامنشی
آرامگاه	گور دختر (احتمالاً)
نام کامل کوروش
دودمان	هخامنشیان
پدر	داریوش دوم
مادر	پروشات
دین و مذهب	مزدیسنا

در زمان حیات پدر، کوروش به موازات تیسافرن فرمانداری سواحل و مناطق یونانی‌نشین آسیای صغیر را به عهده داشت. وی بعد از مرگ پدرش به امید دست یافتن به مقام پادشاهی و با دلگرمی از پشتیبانی مادر صاحب قدرت و نفوذ خود ملکه پروشات، که آن زمان زمام امور سیاسی را کامل به صورت رسمی در دست داشت و قدرت در اصل در دست او بود دست به شورش علیه برادر بزرگترش اردشیر دوم زد.

وی نیروهای نظامی تحت فرمان خود را گرد آورد و بدون این که قصد خویش را که جنگ با پادشاه بود آشکار کند، شروع به حرکت به سوی پایتخت کرد. مدتی بعد سربازانش در بین راه از قصد و تصمیم وی آگاه شدند. آن‌ها ابتدا با نظر کوروش مخالفت کردند، ولی مدتی بعد قانع شدند که به مسیر خود ادامه دهند و به خواسته او تن در دادند. اردشیر هم با سپاهی بزرگ به مقابله او شتافت. در محلی به نام کوناکسا در میانرودان در سال ۴۰۱ (پیش از میلاد) بین دو سپاه جنگی درگرفت که در تاریخ آن را جنگ کوناکسا می‌نامند. در این نبرد، کوروش کوچک به سخنان و راهنمایی‌های سردسته یونانیان _ که به او توصیه کرده بود برای در امان ماندن از حملات دشمن، در جای کم‌خطری از قشون خود جای گیرد، _ اعتنا نکرد و خود را بی پروا در برابر مخاطرات نبرد قرار داد و سرانجام هم از همین رو کشته شد. با کشته‌شدن وی، سپاهش بی‌سر و سالار ماند و چون رهبر و مقتدای خود را از دست داده‌بود، دیگر انگیزه‌ای برای ادامه جنگ نداشت.