کوثر (جنگنده)
کوثر جنگنده چندمنظوره ساخته شده در دو نوع دوسرنشینه و تکسرنشین است. رسانههای داخلی جمهوری اسلامی ایران، این جنگنده را به دلیل دارا بودن ابزارهای دیجیتال که در زمان ساخت اف-۵ آمریکایی وجود نداشتهاند، نسخهٔ ارتقاءیافته و بهروزشدهٔ جنگنده اف-۵ آمریکایی میدانند.[1] در حالی که رسانهها و کارشناسهای بینالمللی معتقدند که این جنگنده از نورثروپ اف-۵ تایگر نمونهبرداری شدهاست.[2] و نوعی مهندسی معکوس انجام شده است.
کوثر | |
---|---|
نوع هواپیما | جنگنده آموزشی |
کشور سازنده | ایران |
شرکت سازنده | شرکت صنایع هواپیماسازی ایران |
طراحی شده توسط | مهندسی معکوس هواپیمای اف -۵ آمریکایی |
تاریخ رونمایی | ۳۰ مرداد ۱۳۹۷ |
تاریخ بکارگیری | ۲۷ مهر ۱۳۹۷ |
وضعیت کنونی | فعال به صورت محدوو |
بکارگیرنده(ها) | نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران |
آغاز ساخت | ۳۰ مرداد ۱۳۹۷ |
تعداد ساختهشده | ۱۸ |
هزینهٔ پروژه | N/A |
بهای هر فروند | ۱۲ میلیون دلار |
توسعه یافتهٔ | نورثروپ اف-۵ (آمریکا) |
مدلهای دیگر | تک سرنشین و دوسرنشین |
سایت ایران اینترنشنال نیز مدعی شد که دو جنگنده از سه فروند جنگنده کوثر که طی مراسمی رسمی در تاریخ پنجم تیرماه ۱۳۹۹ تحویل نیروی هوایی ارتش شدهاست از جمله اف-۵هایی می باشدکه در دهه پنجاه به نیروی هوایی شاهنشاهی ایران تحویل شدهاند و تنها ارتقا یافتهاند، این شبکه مدعی شد با توجه با خوانا بودن شماره سریال دو جنگنده (۰۶۹۱–۷۵ و ۰۷۰۷–۷۵) و با بررسی اسناد و مدارک نیروی هوایی ایالات متحده، مشخص میشود که این شمارهها به اف-۵هایی تعلق دارد که در دهه پنجاه به نیروی هوایی شاهنشاهی ایران تحویل شدهاند.[3]
وظایف
- اجرای ماموریت های آموزشی
پیشرانه
ادعا شدهاست که «کوثر» از دو دستگاه پیشرانهٔ بومیشدهٔ توربوجت اوج نیرو میگیرد که نمونه داخلی و بهینهسازی شده موتور جنرال الکتریک J-85 همراه با پسسوز است.[4]
تسلیحات
طبق گفته امیر سرتیپ عبدالکریم بنی طرفی مدیر عامل صنایع هوایی نیروهای مسلح در گفت و گو شبانگاهی خبر هشت و سی اعلام کرد این جنگنده توان حمل موشکها و بمبهای مختلف را دارد که مشخص میکند که جنگنده کوثر با اویونیک نسل چهارم توان حمل موشکهای فعال و نیمه فعال راداری را دارد میتوان گفت این جنگنده توان حمل ۴ تیر موشک ایم۷ یا اسپارو را دارد و همچنین مانند اف۵ دو تیر موشک ایم۹ یا همان سایدوایندر (نمونه ایرانی:موشک فاطر) را هم حمل میکند.
همچنین ادعا شدهاست که در دماغه جنگنده یک مسلسل ۲۰ میلیمتری با سرعت شلیک بسیار بالا قرار دارد.
ویژگیها
بر اساس ادعاهای رسانههای داخلی، بومیسازی سامانههای اویونیک و کنترل آتش با استفاده از شبکههای داده دیجیتال نظامی منطبق با نسل ۴، سامانههای مکانیکی و هیدرولیکی، بهرهگیری از فناوری نمایشگرهای چندمنظورهٔ تمام دیجیتال و سامانهی هاد، بهرهگیری از رایانهٔ محاسبات بالستیک سلاح، بهرهگیری از رادار چندمنظورهٔ با قابلیت پایش آتش جهت بالا بردن کشف اهداف و تهدیدات و بهرهگیری از ناوبری دقیق به صورت رادیویی و مستقل و بهرهگیری از فناوری ساعت رادیویی و سامانهٔ نقشهٔ متحرک هوشمند است. این ویژگیها در جنگندههای اف-۵ که پیش از انقلاب اسلامی از آمریکا خریداری شده بودند، وجود نداشت.[5][6]
بر اساس ادعاهای رسانههای داخلی موتور بومی اوج توانایی به پرواز درآوردن یک جنگنده تا سقف ۱۰ تن را خواهد داشت و از قدرت نزدیک به ۳۵۰۰ پوند رانش برخوردار است. شعاع پروازی این جنگنده حدود ۱۱۰۰ کیلومتر و دارای مداومت پروازی دو ساعته است که علاوه بر ذخایر سوخت در مخازن داخلی میتواند به مخزن خارجی نیز مجهز شود. کوثر توانایی دستیابی به سقف پرواز ۵۰۰۰۰ پا و حداکثر سرعت ۱/۶ ماخ را دارد.
تحلیلهای کارشناسان نظامی بینالمللی
به گزارش شبکه «سیانبیسی» گروهی از کارشناسان نظامی بینالمللی معتقدند که طراحی جنگنده کوثر همان طراحی جنگنده «اف-۵» است که در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی ساخته شده بود. ایران در سال ۱۹۷۴ میلادی (پنج سال پیش از انقلاب سال ۱۳۵۷ شمسی) این هواپیمای نظامی را خریداری کرده بود.[7]
کارشناسان این جنگنده را یک کپیبرداری از یک هواپیمای قدیمی مربوط به دههٔ پنجاه میلادی در آمریکا دانستهاند و تلاش دائمی ایران برای معرفی جنگندههای بسیار قدیمی تحویل شده به نیروی هوایی شاهنشاهی را نقد کردند و آن را مشابه اقدام جمهوری اسلامی در معرفی ماکت فایبرگلاس قاهر-۳۱۳ به جای جنگنده نسل پنجم دانستند.[8][9][10]
کارشناسان بینالمللی بر این نظر هستند که این هواپیما از لحاظ نظامی کارآمدی ندارد، اما برای آموزش خلبانها میتواند مفید باشد.[11]
دوگلاس بری، کارشناس نظامی در امور هوا و فضا در مصاحبه با «سی ان بی سی» اظهار داشت: «ایرانیها احتمالاً توان صنعتی لازم برای سوار کردن قطعات بدنه هواپیما را دارند.» به گفته این کارشناس نظامی مهندسان ایرانی احتمالاً سیستم کنترل الکترونیک جنگنده «اف-۵» را ارتقاء دادهاند.[12]
جان اسنلر، یک کارشناس نظامی دیگر نیز میگوید: «آنها [حکومت ایران] توانایی بومی خود را توسعه میبخشند، با این حال این امر با طراحی، تأیید و تولید هواپیمای خودشان فاصله زیادی دارد. در تصاویری که منتشر شدهاست نیز به نظر نمیرسد که این کار انجام شده باشد.»[12]
جستارهای وابسته
- هسا صاعقه
- آذرخش (جنگنده)
- صاعقه ۲
- فهرست تجهیزات نظامی ساخت ایران
- نیروهای مسلح ایران
- صنایع دفاعی ایران
منابع
- «خبرگزاری فارس - ببرهای آسمان با قلب ایرانی و چشم دیجیتال+تصاویر مشخصات». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۸-۰۸-۲۱. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۱.
- http://fa.euronews.com/2018/08/23/military-experts-say-iranian-fighter-jet-is-same-as-f5-aircraft
- «جنگنده بومی کوثر یا گنجشک رنگآمیزیشده بهجای قناری؟». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۰۶-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۶.
- «خبرگزاری فارس - ببرهای آسمان با قلب ایرانی و چشم دیجیتال+تصاویر». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۸-۰۸-۲۱. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۸.
- آذرخش-تا-کوثر «هفت گام برای ساخت جنگنده بومی/پیشرفت صنایع هوایی از آذرخش تا کوثر» مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۸-۰۸-۲۱. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۸-۲۱. - «نخستین هواپیمای جنگنده ایرانی با نام «کوثر» رونمایی شد + تصاویر - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۸.
- «کارشناسان نظامی: جنگنده کوثر همان «اف-۵» است». euronews. ۲۰۱۸-۰۸-۲۳. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۶.
- "Iran's 'new' fighter clone of 1950s-era US jet, highlights tech woes". The Week. Retrieved 2020-06-26.
- Lockie, Alex (2018-08-23). "Iran's new jet fighter looks like a big joke — but its real purpose could save Iran's air force". Business Insider France (به فرانسوی). Retrieved 2020-06-26.
- «Iran sets up bizarre aerobatic team with knock-off jets, paint scheme and logo». This is flight.
- Iran's New Warplane Seen Limited as Weapon, Useful for Training, Michael Lipin, Farhad Pouladi at globalsecurity.org, August 25, 2018