کلرامفنیکل

کلرامفنیکل (Chloramphenicol) نوعی آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت‌های باکتریایی است که در سال ۱۹۴۹ عرضه شد. این دارو ساختمان ساده‌ای دارد و اولین بار از میکروبی به‌نام Streptomyces venequelae جدا گردید.[1] هیچ داروی ضد میکروبی دیگری در این کلاس دارویی کشف نشده‌است.[2] این دارو جزو نخستین انواع آنتی‌بیوتیک‌ها محسوب می‌شود که علیه طیف متنوعی از باکتری‌ها مؤثر است و به همراه تتراسایکلین از انواع ساده و ارزان آنتی‌بیوتیک محسوب می‌شود و به همین دلیل در کشورهای در حال توسعه از انتخابی‌ترین انواع آنتی‌بیوتیک است. اما در کشورهای توسعه‌یافته، به جز درمان موضعی التهاب ملتحمه چشم، کلرامفنیکل درمان رده اول هیچ نوع عفونتی نیست.

کلرامفنیکل
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
2,2-dichloro-N-[1,3-dihydroxy-1-(4-nitrophenyl)propan-2-yl]acetamide
داده‌های بالینی
AHFS/دانشنامه دراگز monograph
مدلاین پلاس a608008
رده بارداری C (systemic), A (topical)
تجویز پماد (ocular), oral, IV, IM
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی 75–90%
متابولیسم Hepatic
نیمه‌عمر 1.5–4.0 hours
دفع Renal
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 56-75-7 Y
کد ATC D06AX02 D10AF03 (WHO)‎ G01AA05 (WHO)‎ J01BA01 (WHO)‎ S01AA01 (WHO)‎ S02AA01 (WHO)‎ S03AA08 (WHO)‎ QJ51BA01
پاب‌کم CID 298
بانک‌دارو DB00446
کم‌اسپایدر 5744 Y
UNII 66974FR9Q1 Y
KEGG D00104 Y
ChEBI CHEBI:17698 Y
ChEMBL CHEMBL130 Y
داده‌های شیمی
فرمول C11H12Cl2N2O5 
وزن مولکولی 323.1320 g/mol
SMILES eMolecules & PubChem
 Y(what is this?)  (verify)

موارد مصرف

به صورت موضعی برای عفونت‌های چشم و گوش بکار برده می‌شود. به صورت خوراکی یا تزریقی در بدن توزیع می‌شود و به‌طور مؤثر در مغز نفوذ می‌کند لذا برای درمان مننژیت و آبسه‌های مغز مناسب است. همچنین برای تب تیفوئید و عفونت‌های شش بکار می‌رود. به ویژه برای مبارزه با عفونت‌های حاد مانند التهاب اپیگلوت یا مننژیت ناشی از باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک‌های دیگر بکار می‌رود. تب کیو، تب نقطه‌ای کوه‌های راکی و عفونت‌های مشابه را نیز می‌توان با این دارو مداوا کرد.

مکانیسم اثر

کلرامفنیکل از طریق پیوند برگشت‌ناپذیر با ریبوزوم باکتری‌ها بیوسنتز پروتئین را مهار می‌کند. کلرامفنیکل یک آنتی‌بیوتیک باکتریواستاتیک (Bacteriostatic ) است، هر چند در برابر هموفیلوس آنفلوانزا (Haemophilus influenzae)، نیسریا مننژیتیدیس (Neisseria meningitidis) و باکتروییدها (Bacteroides) باکتریسیدال (Bactericidal) محسوب می‌گردد.[2]

عوارض جانبی

گاهی سرکوب غیرقابل بازگشت مغز استخوان(BONE MARROW SUPPRESSION)و آنمی آپلاستیک به دنبال آن،کم خونی، کاهش تعداد سلول‌های خونی، مشکل بینایی، واکنش حساسیت شدید، مشکلات گوارشی، نارسایی کبدی، زردی.

جستارهای وابسته

منابع
  1. «Chloramphenicol». drugbank. ۲۰۱۷/01/۵. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  2. Anthony J. Trevor, Bertram G. Katzung, Marieke Kruidering-Hall (2015). Katzung & Trevor Pharmacology Examination & Board Review. McGraw-Hill (11 edition). Ch:44. P:378. ISBN 978-0-07-182635-8. MHID: 0-07-182635-1.
  • فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.