کتیبه‌های پی‌بنای کاخ آپادانا تخت جمشید

کتیبه‌های پی‌بنای کاخ آپادانا تخت جمشید لوح زرین تخت جمشید الواحی باستانی است که از دوران زمامداری داریوش بزرگ به جا مانده‌است. این کتیبه‌ها از زیر ستون‌های کاخ آپادانا تخت جمشید کشف شده‌است. چهار کتیبه از این کتیبه‌ها از جنس طلا و چهار کتیبه دیگر از جنس نقره می‌باشند.

کتیبه‌های پی‌بنای کاخ آپادانا تخت جمشید
اطلاعات کلی
نامکتیبه‌های پی‌بنای کاخ آپادانا تخت جمشید
دورههخامنشیان
تاریخ ساخت۴۸۶–۵۲۲ سال پیش از میلاد (دوران زمامداری داریوش بزرگ)
منسوب بهداریوش بزرگ
محل اکتشافزیر پایه‌های تالار مرکزی کاخ آپادانا تخت جمشید
کاشففردریک کرفتر
تاریخ کشف۱۳۱۳ خ
محل نگهداریموزه ملی ایران
کاربردیادبود و ثبت
اطلاعات فیزیکی
جنسطلا و نقره
اندازهتعداد کتیبه‌ها: چهار کتیبه طلایی و چهار کتیبه نقره‌ای-هر کدام ۳۳ در ۳۳ سانتی‌متر-ضخامت: ۱۵ میلی‌متر

فرمان ساخت

بزرگترین و باشکوه‌ترین کاخ داریوش اول، کاخ آپادانا تخت جمشید بوده‌است. بنای این کاخ در تاریخ ۵۱۵ پیش از میلاد آغاز شد و تکمیل آن سی سال طول کشید. ساختمان این کاخ بزرگ و با شکوه، کاری ماندنی محسوب می‌شد، به همین سبب داریوش بزرگ فرمان داد تا نام و نشان و ویژگی‌های ایرانشهر (ایران) را بر چهار کتیبه (خشت) طلایی و چهار کتیبه نقره‌ای، به سه زبان و خط پارسی باستان، بابلی و ایلامی حک کنند و چهار جعبه سنگی که هر کدام ۴۵ سانی‌متر طول و عرض و ۱۵ سانتی‌متر بلندی داشت، ساختند و در هر جعبه، یک کتیبه طلایی و یک کتیبه نقره‌ای به همراه چند سکه، از نوع سکه‌های ایونیه و لودیه و یونان، که در آن روزگار رواج داشت (در سال ۵۱۵ پیش از میلاد هنوز سکه‌های داریوش، موسوم به داریک یا داریوشی، ضرب نشده بود) قرار دادند و در چهار گوشه تالار کاخ، زیر پی دیوار آپادانا، با تخته سنگ‌هایی گران مدفون ساختند.

اکتشاف
متن پارسی باستان

از میان این جعبه‌ها و گنجینه‌های داخل آنها، دو عدد در طول ایام به تاراج رفته‌است؛ و جای خالی یکی از آنها در گوشه شمال غربی آپادانا، در دل سنگ کوه آشکار مانده بود. فردریک کرفتر در سال ۱۳۱۳ خ به بررسی این‌جای خالی پرداخت و نتیجه گرفت که باید در سه گوشه دیگر تالار نیز نمونه آن یافت شود. پس از کنده‌کاری و حفاری در گوشه شمال شرقی و جنوب شرقی، جعبه‌ها و گنجینه‌های درون آنها را یافتند و به تهران فرستادند.

پس انقلاب اسلامی یک لوح زرین توسط مدیریت وقت نصرت الله معتمدی ذوب و به فروش میرسد.[1] هم اینک یک جفت از کتیبه‌ها در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود.

خطوط و ترجمه

روی هر یک از این چهار لوحه، متنی به سه زبان پارسی باستان (۱۰ سطر)، عیلامی (۷ سطر) و بابلی (۸ سطر) به خط میخی یک متن مشترک حک شده‌است. ترجمه این متن چنین است:

داریوش شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه کشورها، پسر ویشتاسپه، از ریشهٔ هخامنشی، داریوش شاه گوید: این است کشوری که من دارم. از جایگاه سکاهایی که آن سوی سغدند تا برسد به حبشه، از هندوستان تا برسد به لودیه، که آن را اهورامزدا، مُهست (بزرگترین) خدایان، به من بخشیده‌است. اهورامزدا مرا و این خاندان شاهی‌ام را بپاید.

جستارهای وابسته

منابع
  1. دار مزه ملی/۷۰-سال-مدیریت-در-موزه-ملی «کابوس آندره گدار» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک). خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۱۹اردیبهشت ماه ١٣٩۰. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  • علیرضا شاهپور شهبازی (۱۳۸۴)، «تالار مرکزی آپادانا»، راهنمای مستند تخت جمشید، به کوشش بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد.، تهران: انتشارات سفیران و انتشارات فرهنگسرای میردشتی، ص. صفحه ۸۹ الی ۹۴، شابک ۹۶۴-۹۱۹۶۰-۶-۴
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.