مازیار (نمایش‌نامه)

مازیار نمایش‌نامه‌ای تاریخی در سه پرده، نوشتهٔ صادق هدایت است که برپایهٔ قیام مازیار علیه خلافت عباسی نوشته شده است. این نمایش‌نامه در ۱۳۱۲ خورشیدی (۱۹۳۳ میلادی) همراه با مقدمه‌ای طولانی از مجتبی مینوی، در تهران منتشر شده است.[1][2] مازیار از کارهای ناسیونالیستی و رمانتیک هدایت دانسته شده است.[3]

مازیار
نوشته‌شده توسطصادق هدایت
شخصیت‌هامازیار، افشین، معتصم عباسی، حسن پسر حسین، کیانوش، شهرناز
موضوعقیام مازیار علیه خلافت عباسی
ژانردرام تاریخی

داستان

نمایشنامهٔ مازیار پس از شکست ایران از سپاه عرب، و در زمان سلطهٔ خلفای عباسی بر ایران رخ می‌دهد. در این زمان هنوز در طبرستان مقاومت‌هایی علیهٔ سلطهٔ عرب‌ها وجود دارد. مازیار پسر ونداد هرمزد در این نمایشنامه سر آن دارد، تا با کمک افشین، معتصم عباسی را در شب آفرینگان به قتل برساند. حسن پسر حسین با شراب نوشاندن به مازیار و مست کردنش، از او دربارهٔ سوءقصد به جان خلیفه اعتراف می‌گیرد و بعد او را به سمت زندان پایتخت روانه می‌کند. در زندان، کیانوش یار نزدیک مازیار میله‌ها را طوری برای او می‎برد که او در شب قبل از مجازاتش امکان فرار پیدا کند. اما قبل از آن مازیار با شهرناز دختر نیمه‌دیوانه‌ای که او را دوست دارد ملاقات می‌کند و شهرناز که به خاطر جلوگیری از افتادن به دست عرب‌ها قبل از ملاقات با مازیار زهر خورده است در آغوش مازیار می‌میرد و مازیار که پس از شهرناز امیدی به ادامهٔ زندگی ندارد از فرار صرف‌نظر می‌کند.[4]

نقد

محمدمنصور هاشمی معتقد است مازیار نسبت به تجربهٔ پیشین هدایت در نمایشنامه‌نویسی یعنی پروین دختر ساسان، که اتفاقاً موضوع مشابهی دارد، نمایش‌نامه‌ای خوش‌تکنیک‌تر و موفق‌تر است و نشان می‌دهد هدایت تسلط بیشتری به زبان و نمایش و داستان‌پردازی یافته است. با این وجود، هاشمی باور دارد که در مجموع این دو نمایش‌نامه کارهای برجسته‌ای نیستند و چیزی بر مقام هدایت نمی‌افزایند.[5]

پانویس
  1. احمدزاده 2016, p. ۱۹.
  2. هاشمی، نقد و تحلیل و گزیدهٔ داستان‌های کوتاه، ۳۴.
  3. "HEDAYAT, SADEQ i. LIFE AND WORK – Encyclopaedia Iranica". Encyclopædia Iranica. 1951-04-09. Retrieved 2017-06-09.
  4. "مطالعه‌ای بر درام تاریخی صادق هدایت / محمد هاشمی". مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. Retrieved 2017-06-09.
  5. هاشمی، نقد و تحلیل و گزیدهٔ داستان‌های کوتاه، ۳۴.

منابع
  • احمدزاده, حبیب (2016). کد ۲۴ یا بوف کور چگونه ساخته و پرداخته شد:. ISBN 978-600-03-0305-1. Retrieved 2017-06-09.
  • هاشمی، محمدمنصور (۱۳۸۱). نقد و تحلیل و گزیدهٔ داستان‌های کوتاه صادق هدایت. تهران: روزگار. شابک ۹۶۴-۵۷۵۸-۹۹-۸.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.