لیتیم هیدروکسید
هیدروکسید لیتیم یک ترکیب معدنی با فرمول شیمیایی LiOH است. این ترکیب، بلورهایی سفید با ویژگی نم‌بینی دارد؛ در آب و اندکی در اتانول حل می‌شود. هیدروکسید لیتیم در قالب انیدروز و مونوهیدرات (LiOH.H2O) به صورت تجاری در دسترس است. هر دوی این مواد بازهایی قوی اند اما نسبت به هیدروکسیدهای فلزهای قلیایی ضعیف‌ترین اند.
| لیتیم هیدروکسید | |
|---|---|
 | |
 | |
Lithium hydroxide | |
دیگر نام‌ها Lithine | |
| شناساگرها | |
| شماره ثبت سی‌ای‌اس | ۱۳۱۰-۶۵-۲  , ۱۳۱۰-۶۶-۳ (monohydrate)  |
| پاب‌کم | ۳۹۳۹ |
| کم‌اسپایدر | ۳۸۰۲ |
| UNII | 903YL31JAS |
| شمارهٔ یواِن | 2680 |
| ChEBI | CHEBI:33979 |
| شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس | OJ6307070 |
مرجع جی‌ملین |
68415 |
| جی‌مول-تصاویر سه بعدی | Image 1 |
SMILES
| |
| |
| خصوصیات | |
| فرمول مولکولی | LiOH |
| جرم مولی | 23.95 g/mol (anhydrous) 41.96 g/mol (monohydrate) |
| شکل ظاهری | پودر سفید جاذب رطوبت بی بو |
| چگالی | 1.46 g/cm3 (anhydrous) 1.51 g/cm3 (monohydrate) |
| دمای ذوب | ۴۶۲ درجه سلسیوس (۸۶۴ درجه فارنهایت؛ ۷۳۵ کلوین) |
| دمای جوش | ۹۲۴ درجه سلسیوس (۱٬۶۹۵ درجه فارنهایت؛ ۱٬۱۹۷ کلوین) decomposes |
| انحلال‌پذیری در آب | anhydrous: 12.7 g/100 mL (0 °C) 12.8 g/100 mL (20 °C) 17.5 g/100 mL (100 °C) monohydrate: 22.3 g/100 mL (10 °C) 26.8 g/100 mL (80 °C)[1] |
| انحلال‌پذیری در methanol | anhydrous: 9.76 g/100 g (20 °C 48 hours mixing) monohydrate: 13.69 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)[2] |
| انحلال‌پذیری در ethanol | anhydrous: 2.36 g/100 g (20 °C 48 hours mixing) monohydrate: 2.18 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)[2] |
| انحلال‌پذیری در isopropanol | anhydrous: 0 g/100 g (20 °C 48 hours mixing) monohydrate: 0.11 g/100 g (20 °C 48 hours mixing)[2] |
| خاصیت بازی (pKb) | -0.04[3](LiOH(aq) = Li+ + OH–) |
| پذیرفتاری مغناطیسی | -12.3·10-6 cm3/mol |
| ضریب شکست (nD) | 1.464 (anhydrous) 1.460 (monohydrate) |
| ترموشیمی | |
| 2.071 J/g K | |
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfH |
-20.36 kJ/g |
| خطرات | |
| خطرات اصلی | خورنده |
| لوزی آتش | Error: imagemap_invalid_title |
| نقطه اشتعال | |
| LD50 | 210 mg/kg (oral, rat)[4] |
| ترکیبات مرتبط | |
| دیگر آنیون‌ها | Lithium amide |
| دیگر کاتیون‌ها | سدیم هیدروکسید پتاسیم هیدروکسید روبیدیم هیدروکسید سزیم هیدروکسید |
| به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |
| (بررسی) (چیست: /؟) | |
| Infobox references | |
|
| |
تولید و واکنش
هیدروکسید لیتیم از راه واکنش جانشینی دوگانه میان لیتیم کربنات و کلسیم هیدروکسید بدست می‌آید:[5]
- Li2CO3 + Ca(OH)2 → 2 LiOH + CaCO3
هیدرات تولید شده در ابتدا با گرمادهی تا دمای ۱۸۰ درجهٔ سانتیگراد دهیدراته می‌شود.
در آزمایشگاه تولید هیدروکسید لیتیم با افزودن آب به لیتیم یا لیتیم اکسید بدست می‌آید:
- 2 Li + 2 H2O → 2 LiOH + H2
- Li2O + H2O → 2 LiOH
معمولاً از چنین واکنش‌هایی پرهیز می‌شود.
با اینکه لیتیوم کربنات کاربرد بیشتری دارد اما در تولید نمک‌های لیتیم از هیدروکسید آن بیشتر استفاده می‌شود، مانند:
- LiOH + HF → LiF + H2O.
کاربرد
از هیدروکسید لیتیم بیشتر در تولید گریس‌های لیتیم استفاده می‌شود. یک گریس لیتیم شناخته شده، استئارات لیتیوم است که به دلیل مقاومت بالایش در برابر آب و کاربرد در دماهای بالا و پایین به عنوان گریس روان‌کننده کاربرد بالایی دارد.
از هیدروکسید لیتیم در پالوده سازی گازهای تنفسی در فضاپیماها و زیردریایی‌ها استفاده می‌شود، با کمک آن، با تولید آب و لیتیوم کربنات، کربن دی‌اکسید از گازهای تنفسی حذف می‌شود و قابل تنفس می‌شود:[6]
- 2 LiOH·H2O + CO2 → Li2CO3 + 3 H2O
یا
- 2LiOH + CO2 → Li2CO3 + H2O
کاربردهای دیگر
در تولید الکترولیت باتری، سرامیک، برخی سیمان‌های پرتلند و … کاربرد دارد. همچنین در رآکتور آب فشرده در کنترل خوردگی کاربرد دارد.
قیمت هیدروکسید لیتیم در سال ۲۰۱۲، ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ دلار به ازای هر تُن بود.[7]
منابع
- Lide, David R., ed. (2006). هندبوک شیمی و فیزیک سی آر سی (87th ed.). Boca Raton, FL: انتشارات سی‌آرسی. ISBN 0-8493-0487-3.
- Khosravi, Javad (2007). "9: Results". PRODUCTION OF LITHIUM PEROXIDE AND LITHIUM OXIDE IN AN ALCOHOL MEDIUM. ISBN 978-0-494-38597-5.
- Popov, K.; et al. (2002). "7Li, 23Na, 39K and 133Cs NMR comparative equilibrium study of alkali metal cation hydroxide complexes in aqueous solutions. First numerical value for CsOH formation". Inorganic Chemistry Communications. 5 (3): 223–225. Retrieved 2017-01-21.
- http://chem.sis.nlm.nih.gov/chemidplus/rn/1310-65-2
- Wietelmann, U; Bauer, RJ (2000). "Lithium and Lithium Compounds". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. doi:10.1002/14356007.a15_393. ISBN 3-527-30673-0.
- Jaunsen, JR (1989). "The Behavior and Capabilities of Lithium Hydroxide Carbon Dioxide Scrubbers in a Deep Sea Environment". US Naval Academy Technical Report. USNA-TSPR-157. Archived from the original on 24 August 2009. Retrieved 2008-06-17.
- http://investingnews.com/daily/resource-investing/energy-investing/lithium-investing/lithium-prices-2012/
