قمیش‌آغل

این روستا از مشرق به روستای گلّه بان و از مغرب به قوش قریه و از شمال به یکان علیا و از جنوب به ارسی محدود می‌شود. ارتباط این روستا با شهر یامچی از طریق جاده گله بان می‌باشد. ارتفاع آن ۱۱۲۰ متر می‌باشد. طول دورة یخبندان حدود ۱۲۰ روز که از اواخر آذر ماه شروع و در اواخر فروردین ماه پایان می‌یابد. میزان بارش سالانه ۳۰۰ میلی‌متر باران و ۲ متر برف است. اکثریت آنها دامدارند. اراضی آبی آن ۱۰۰ هکتار و اراضی دیم آن ۸۰ هکتار وسعت دارد. وسعت مراتع طبیعی آن ۱۰۰ هکتار است.

از سابقه تشکیل این روستا بیش از ۱۵۰ سال نمی‌گذرد؛ چرا که مردم این روستا جزء عشایر کوچنده محسوب می‌شدند. ییلاق آنها منطقه کلاخور ورزقان محسوب می‌شد و برای قشلاق به این روستا می‌آمدند تا اینکه تصمیم می‌گیرند برای همیشه در این قشلاق ماندگار شوند. این روستا از سه طایفه اینانلو، شاهسون و قجر (قاجار) تشکیل یافته‌است. گویش این طوایف با وجود نزدیکی به گله بان به هیچ وجه شباهتی به گویش گلوانی ندارد. مردم این روستا در ۵ ناحیه متمرکز شده‌اند، که مهمترین آنها اطراف مسجد و میدان روستا می‌باشد.

در مورد وجه تسمیه روستای قمیش آغل باید گفت که این روستا چون به عنوان قشلاق عشایر بوده دامداری در آن رواج داشته‌است. این قشلاق دارای آب و آبگیر بوده و در کنار آن درخت و نیزار بسیار می روئیده است. این نی‌ها که در ترکی به آن قمیش گفته می‌شود در ساخت حصار مورد استفاده قرار می‌گرفت و در این حصارها آغل ساخته و اقدام به نگهداری دام می‌نمودند.

• کانال تلگرامی تاریخ و فرهنگ بخش یامچی- یادداشتهای میدانی و کتابخانه ای دکتر علی میرزامحمدی- جامعه‌شناس و پژوهشگر مسایل اجتماعی
• «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.