عبدالرازق اچکزی

عبدالرازق اچکزی (به پشتو: عبدالرازق اڅکزی) زاده: ۱۳۵۸ سپین بولدک، قندهار - درگذشتهٔ: ۲۶ مهر ۱۳۹۷ قندهار) فرمانده نظامی و فرمانده پولیس ملی افغانستان (قوماندان امنیه) در ولایت قندهار افغانستان بود. از وی به عنوان یکی از سرسخت‌ترین مخالفین طالبان و پاکستان در افغانستان یاد می‌شد. وی بارها مورد سوء قصد از طرف طالبان قرار گرفت و سرانجام در تاریخ ۲۶ مهر ۱۳۹۷، پس از جلسه ای با جنرال اسکات میلر از فرماندهان ارتش آمریکا در افغانستان هنگام خروج از دفتر والی قندهار توسط یکی از محافظین ویژهٔ خود که عامل نفوذی طالبان بود ترور شد. پس از ترور او برادرش تادین خان با وجود تجربه و تخصص کم جایگزین او شد.[1][2]

عبدالرازق اچکزی
نام تولدعبدالرازق اچکزی
نام(های) مستعارجنرال رازق - جنرال طالب‌کش
زاده۱۳۵۸
سپین بولدک - قندهار
درگذشته۲۶ میزان/مهر ۱۳۹۷
دفتر والی قندهار
وفاداری افغانستان
شاخه نظامیپلیس مرزی افغانستان
سال‌های خدمت۲۰۰۲ تا ۲۰۱۸
درجه دگر جنرال
جنگ‌ها/عملیات‌هاجنگ در افغانستان (۲۰۰۱ تاکنون)
همسر(ان)۳ همسر

زندگی‌نامه

وی در سال ۱۳۵۸ در سپین بولدک، ولایت قندهار چشم به جهان گشود. او فرمانده پلیس (قوماندان امنیه) ولایت (استان) قندهار بود. وی از قوم اچکزی که از طایفه‌های قوم پشتون است می‌باشد. وی در زمان طالبان به همراه پدر و عمویش به دست طالبان اسیر شد ولی توانست فرار کند اما پدر و عمویش به دست طالبان کشته شد. او بیسواد و دارای سه همسر بود.[3]

وی در سال ۲۰۰۲ وارد نیروهای امنیتی افغانستان شد و در سمت فرمانده پلیس مرزی قندهار در سپین بولدک هم‌مرز با پاکستان فعالیت کرد. هنگامی که طالبان در سال ۲۰۰۸ به نزدیکی دروازه شهر قندهار رسیدند وی به کمک احمد ولی کرزی و اسدالله خالد شتافت و اولین عملیات مستقل نیروهای افغانستان علیه طالبان را رقم زد و توانست آنها را عقب براند. او پس از قدرت گرفتن در مناطق مرزی و تسلط بر صادرات و واردات و گمرک در قندهار دارای ثروت زیادی شد و در خارج از افغانستان به معامله و تجارت به ویژه خرید و فروش اسب می‌پرداخت.[4]

وی در سال ۲۰۱۱ پس از کشته شدن خان محمد مجاهد، فرمانده اسبق پلیس قندهار به این سمت رسید و مدت ۷ سال فعالیت می‌کرد و عملیات زیادی علیه طالبان در قندهار، زابل، اروزگان، هلمند زد و توانست محبوبیت فراوانی در افغانستان کسب کند.[5]

ولایت قندهار در طی دوره فرماندهی جنرال عبدالرازق اچکزی از امنیت بسیار خوبی برخوردار بوده و است و هم‌اکنون قندهار از ولایات نسبتاً امن افغانستان است.[6]

وی از افراد نزدیک به حامد کرزی به‌شمار می‌رفت و رابطه چندان خوبی با محمداشرف غنی نداشت و بارها گزارش‌هایی مبنی بر برکناری عبدالرازق به بیرون درز می‌کرد اما به دلیل محبوبیت وی، این موضوع به وقوع نپیوست.[5][7] نهادهای حقوق بشر بارها عبدالرازق را متهم به نقض حقوق بشر و مواردی مانند قتل‌های فراقضایی و شکنجه زندانی‌ها کرده‌اند اما وی این اتهامات را رد می‌کرد. همچنین بعضی افراد مانند حامد کرزی به شدت از او حمایت می‌کردند و از محاکمه و پیگرد قانونی اقدامات او جلوگیری می‌کردند. او همچنین در مواردی مثل قاچاق موادمخدر و فساد در معرض اتهام بوده‌است.[5][8]

کشته‌شدن

ژنرال عبدالرازق ساعت سه و نیم بعد از ظهر ۲۶ میزان/مهر ۱۳۹۷، پس از جلسه ای مشترک با فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان که در دفتر والی (استاندار) قندهار برگزار شد، در هنگام خارج شدن از نشست توسط یکی از محافظین والی قندهار که بعداً نفوذی طالبان معرفی گردید، به همراه شمار دیگری از مقامات نظامی و امنیتی قندهار کشته شد.[9]

اما

مایک میلر، رئیس عمومی نیروهای ناتو وارد قندهار شد. زمانیکه وی به نزدیک ساختمان ولایت رسید، هیچ فرد افغانستانی مسلح نبوده و همه توسط آمریکایی‌ها خلع سلاح شده بودند. حتی شهر قندهار به حالت نیمه تعطیل درآمده بود.

جلسه در ساختمان ولایت برگزار شد. جنرال رازق در این نشست امنیتی با مایک میلر، رئیس عمومی نیروهای ناتو، بر سر موضوع امنیت انتخابات مشاجرهٔ لفظی می‌کند.

مایک میلر با عوض کردن موضوع تأمین امنیت انتخابات، به مسایل دیورند اشاره می‌کند و از جنرال رازق می‌خواهد که در موضوعات سیاسی و حصار کَشی در مرز دیورند از سوی پاکستان، مداخله نکند، با واکنش تند جنرال رازق روبرو می‌شود و مشاجرهٔ لفظی صورت می‌گیرد که جنرال رازق جلسه را پایان یافته اعلام کرده از اتاق بیرون می‌شود.

مایک میلر هم با محافظانش از اتاق بیرون می‌شود، لحظه‌ای با محافظانش در یک گوشهٔ دهلیز ایستاد می‌شود، چند لحظه بعد نارنجک دودی پرت می‌شود و تیراندازی صورت می‌گیرد.

اینکه نگهبان والی دست به تیراندازی زده باشد، کاملاً بی‌اساس است؛ زیرا، کسی از محافظان والی مسلح نبوده‌است.

فیلمبردار تلویزیون ملی بنام سلیم که در حال تصویر برداری بود نیز توسط آمریکایی‌ها کشته می‌شود و کمره ای که تمامی موضوعات جنگ را ضبط نموده بوده تاهنوز ناپدید است و دیگر خبرنگاران که در ساختمان ولایت حاضر بودند تا ناوقت‌های شب اجازه ترک محل برایشان داده نمی‌شود.

این اتفاق روز پنجشنبه ساعت ۳:۳۰ بعد از ظهر به وقوع پیوست.[10]

واکنش‌ها به مرگ وی

عمران خان، صدراعظم پاکستان، به دلیل سیاست‌های منطقه‌ای در یک پیام تویتر خود در واکنش به کشته شدن آقای رازق، ضمن محکوم کردن حملهٔ روز پنجشنبه در کندهار، گفته‌است که «صلح و امنیت پاکستان، جدا از صلح و امنیت در افغانستان نیست.»[11]

زید حامد، یکی از حامیان برجسته و معروف نظامیان پاکستان و کارشناس مسایل دفاعی در صفحهٔ تویتر خود در واکنش به کشته شدن جنرال رازق چنین نگاشته‌است: «رازق یک جنایتکار و جنگ سالار سر سخت بود… در فهرست مجرمین جنگی ملل متحد قرار داشت، اما توسط ایالات متحده و سی آی ای، محافظت می‌شد، زیرا او… ضد پاکستان و طالبان بود.»[11]

کشته شدن جنرال عبدالرازق فرمانده پولیس و عبدالمومن حسین خیل رئیس امنیت ملی قندهار به روز پنجشنبه (۱۸ اکتبر)، بر روند برگزاری انتخابات در این ولایت جنوبی افغانستان نیز تأثیر گذاشت. به این ترتیب انتخابات پارلمانی سرتاسری که فردا شنبه برگزار می‌شود، در آنجا یک هفته به تعویق افتاد.[12]

جیم متیس وزیر دفاع ایالات متحده آمریکا، در واکنش به این حمله گفت مأموریت نظامی این کشور در افغانستان بدون تغییر ادامه می‌یابد. وزیر دفاع آمریکا که جنرال رازق را از نزدیک می‌شناخت، به روز جمعه از مرگ او به عنوان «از دست دان یک وطن پرست» یاد کرد.[12]

نار. ندرا مودی نخست‌وزیر هند در یک پیام تویتری در واکنش به ترور جنرال رازق با ابراز تأثر نوشت: «من با شنیدن این حمله مرگبار در قندهار شدیداً شوکه و اندوهگین شدم. هند این حمله را با شدید‌ترین لحن محکوم می‌کند و در چنین وضعیتی با از دست دادن جان‌های افغان‌ها به شمول رهبری ولایت قندهار، با برادران افغان خود در غم شریک هستیم.»[12]

منابع
  1. اعظمی، داوود (۲۰۱۸-۱۰-۱۸). «قتل ژنرال عبدالرازق، یکی از بزرگترین رویدادهای امنیتی در ۱۷ سال گذشته» (به انگلیسی). BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۸.
  2. https://www.washingtonpost.com/world/the-lion-of-kandahar-was-slain-commander-a-hero-or-part-of-the-problem/2018/11/28/48360198-f25b-11e8-99c2-cfca6fcf610c_story.html?noredirect=on. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. "Afghan police chief Abdul Raziq killed by Taliban". gulfnews.com. Retrieved 2021-01-24.
  4. Shah، Taimoor؛ Mashal، Mujib (۲۰۱۸-۱۰-۱۸). «An Afghan Police Chief Took On the Taliban and Won. Then His Luck Ran Out. (Published 2018)» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۴.
  5. «ژنرال عبدالرازق کی بود؟» (به انگلیسی). BBC News فارسی. ۲۰۱۸-۱۰-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۸.
  6. Kdrpolice.com، لوی پاسوال جنرال عبدالرازق اڅکزیجنرال عبدالرازق اڅکزیرازق رازق فارغه پولیسو ته د خبرو کولو په وخت کی په کلیواله ژبه رازق پیدایښتی نوم عبدالرازق مستعار نوم رازق خان پیدایښت 1979سپین بولدک، قندهار وفاداری افغانستان څانګه د افغانستان سرحدی پولیس د خدمت کلونه 2002-حاضر رتبه د قندهار امنیه قمندان ویب پاڼه. «جنرال عبدالرازق - ویکیپیډیا، وړیا پوهنغونډ». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۷-۰۴.
  7. «شوک بزرگ از قندهار؛ جنرال عبدالرازق، حمایت از عطا محمد نور و رد پاسخ‌گویی به کابل | خبرنامه». خبرنامه. ۲۰۱۸-۰۱-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۸.
  8. Nissenbaum، Dion (۲۰۱۱-۰۸-۱۹). «U.S. Probes Afghan Abuse» (به انگلیسی). Wall Street Journal. شاپا 0099-9660. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۴.
  9. «ژنرال رازق، فرمانده قدرتمند جنوب افغانستان کشته شد» (به انگلیسی). BBC News فارسی. ۲۰۱۸-۱۰-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۸.
  10. «واقعیت حمله بر جنرال رازق را بخوانید». شبکه اطلاع‌رسانی افغانستان. ۱۳۹۷-۰۷-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۲۷.
  11. واکنش‌های متفاوت در پاکستان در مورد مرگ جنرال رازق ٢٧ میزان ١٣٩٧
  12. واکنش‌ها در برابر کشته شدن جنرال عبدالرازق ١٩ اکتبر ٢٠١٨
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.