عاطفه رجبی سهاله
عاطفه رجبی سهاله (زاده ۱۳۶۶ مشهد-اعدام شده در ۲۵ مرداد ۱۳۸۳ نکا) دختر دانش آموز ۱۶ ساله‌ای بود که توسط دادگاه به جرم جریحه‌دار کردن عفت عمومی، متهم شده و توسط قاضی حاج رضایی (رئیس دادگستری نکا) به اعدام، محکوم شد. حکم اعدام او توسط دیوان عالی کشور (در دوره ریاست هاشمی شاهرودی) در عرض یک هفته، تأیید شد. قاضی حاج رضایی، طناب دار را شخصاً، به گردن وی انداخت و او را در میدان شهر نکا به دار آویخت.
| عاطفه رجبی سهاله | |
|---|---|
| زادهٔ | ۲۱ سپتامبر ۱۹۸۷ مشهد |
| درگذشت | ۱۵ اوت ۲۰۰۴ (۱۶ سال) نکا |
| وضعیت جزایی | درگذشته |
| محکوم(ـان) | زنای محصنه و «جریجه‌دار کردن عفت عمومی» |
| مجازات | اعدام شد |
وضعیت خانوادگی
مادر وی، در یک تصادف کشته شده و پدر او نیز، معتاد بوده‌است. او همچنین، وظیفه نگهداری از پدربزرگ و مادربزرگ خود را نیز، بر عهده داشت. او چندین بار، توسط ستاد امر به معروف دستگیر شده بود.
دستگیری‌ها
او برای اولین بار، در سال ۱۳۸۰ توسط بسیج، دستگیر شده و به جرم روابط نامشروع در ۱۳ سالگی، به صد ضربه شلاق و زندان محکوم شد.[1]
دادگاه
پس از آنکه برای پنجمین بار، توسط ستاد امر به معروف، دستگیر شد، در دادگاه، به تجاوز مکرر یکی از اعضای پیشین و ۵۱ سالهٔ سپاه به نام علی دارابی به وی در زندان بهشهر، اشاره کرد. قاضی، علی دارابی را به شلاق، و عاطفه را به اتهام جریحه‌دار کردن عفت عمومی، به اعدام محکوم کرد. بنا بر قوانین ایران درصورتی‌که فردی، پس از چهار بار زنا، مجدداً مرتکب این اقدام شود، به اعدام محکوم خواهد شد. این درحالی است که خود او در اعتراض به اولین محکومیتش نوشته‌است: «مدارک پزشکی [موجود] است که ثابت می‌کند عصب و روان ضعیفی دارم و در دقایقی از شبانه‌روز، مختل‌المشاعر می‌شوم که هرگونه عمل مثبت یا منفی، ممکن است از این‌جانب بروز پیدا کند…؛ همهٔ اهالی محل می‌دانند که ثبات روانی ندارم. آیا جنونی که بعضاً ادواری است و این‌جانبه را در بر می‌گیرد و در آن لحظات، مجنون می‌شوم، نمی‌تواند مانع تصمیم‌گیری عقلانی‌ام باشد؟! … علی‌هذا سابقه‌ام با توجه به ناقص بودن عقل و فکرم که از این‌جانبه سوءاستفاده شده، خراب است؛ فقط می‌توانم ادعایم را با شهادت گواهان محلی و تست پزشکی قانونی، ثابت کنم.»
قاضی با ارائه اسناد غیر واقعی به دیوان عالی کشور سن وی را ۲۲ سال اعلام کرد.[2] بیانیه عفو بین‌الملل پیرامون اعدام کودکان در ایران اشاره‌ای به این مورد دارد و می‌نویسد:"اشتباه در سن عاطفه سهاله فقط پس از اعدام، موقعی که وسایل شخصی و وصیت‌نامه او را به خانواده‌اش تحویل دادند، برملا شد.[3] شادی صدر، حقوق‌دان و مدافع حقوق بشر، شکایتی از سوی خانواده عاطفه سهاله علیه قاضی رضایی به خاطر اعدام نابجای او تقدیم کرده‌است. سه سال پس از واقعه، در مورد این شکایت هیچ تصمیمی صورت نگرفته‌است."[4] تأکید همسایگان بر اختلالات روحی وی و عدم ثبت صورت‌جلسهٔ دادگاه بیش از پیش اعدام وی را در هاله‌ای از ابهام فرو برد. اعدام وی جنجال برانگیزترین مورد اعدام کودکان در ایران بود. از جمله روزنامه‌های گاردین و ایندیپندنت با ارسال خبرنگاران خود اعدام وی را پوشش دادند.[5][6][7][8]
جستارهای وابسته
پانویس
- «Iran has the status of being the world's last official executioner of children. Amnesty International is publishing this report...». Amnesty International USA (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۹.
- "Execution of a teenage girl". BBC NEWS. 2006-07-27. Retrieved 2020-06-09.
- «عاطفه شانزده ساله هنگام اعدام به قاضی گفت: اگر این بار مرا عفو کنید تا آخر عمرم به نامحرم نگاه نمی‌کنم». رادیو فردا. ۱۳۸۳-۰۷-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۹.
- «ایران: آخرین اعدام‌کننده کودکان، متن کامل بیانیه سازمان عفو بین‌الملل (بخش دوم)». Gooya News. ۱۳۸۶-۰۴-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۹.
- «اعتراض عفو بین‌الملل به حکم اعدام زن جوانی در ایران». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰۰۴-۱۲-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۱۰-۰۸.
- Garnsey, Monica (2006-07-27). "(گزارش گاردین پیرامون اعدام عاطفه) Death of a teenager". the Guardian. Retrieved 2014-10-08.
- Smith، David (۲۰۰۴-۱۲-۱۹). «Two face death after Iran morality trial» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۹.
- «گفتگو با لی لی پورزند و رؤیا برومند دربارهٔ انعکاس اعدام عاطفه رجبی». صدای آمریکا فارسی. ۱۷ شهریور ۱۳۸۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۰۹.