شیوه‌های حکومت

حکومت در لغت به معنای فرمانفرمایی و حکمرانی است ، و بدین معنا، برای آن وجود رابطه‎ی پایدار فرماندهی و فرمانگزاری میان فرمانفرما و فرمانگزار لازم است. حکومت، ساختاری است که یک کشور یا جامعه توسطِ آن اداره می‌شود. حکومت غالباً برای اشاره به کل ساختار سیاسی یک کشور بکار می‌رود اما ممکن است گاهی برای اشاره به قوهٔ مجریه نیز استفاده شود. در حالت نخست، حکومت شامل قوهٔ مقننه و قضائیه هم می‌گردد. شیوهٔ حکومت «رژیم»، «نظام حکومتی» یا «نظام» خوانده می‌شود. علاوه بر کشورها، سازمان‌های مذهبی همچون کلیساها، شرکت‌ها، کلوب‌ها و سایر مجموعه‌های زیرملی نیز شیوهٔ حکومتی دارند.

حکومت در معنای کلی، ابزاری برای اِعمال سیاست‌های کشوری و همچنین سازوکاری برای تعیین خط مشی‌های کشور است. منظور از شیوه‌های حکومت در این نوشتار مجموعه‌ای از نظام‌ها و نهادهای سیاسی است که ساختار یک حکومت خاص را تشکیل می‌دهند.

حکومت از هر نوع که باشد، به شیوه‌های گوناگون بر همهٔ فعالیت‌های انسانی تأثیر می‌گذارد. از این رو است که دانشمندان علوم سیاسی بر این باورند که نباید حکومت را به تنهایی مطالعه کرد بلکه در کنار آن باید انسان‌شناسی، اقتصاد، محیط‌زیست، تاریخ، فلسفه، علم و جامعه‌شناسی را هم مطالعه نمود.

دولت‌های جهان بر پایهٔ شیوه‌های حکومت^*

جمهوری تمام‌ریاستی      جمهوری با رئیس قوهٔ مجریهٔ وابسته به مجلس      جمهوری نیمه‌ریاستی      جمهوری مجلسی      پادشاهی مشروطهٔ مجلسی با پادشاه تشریفاتی      پادشاهی مشروطهٔ مجلسی با دخالت پادشاه (اغلب مجلس تشریفاتی)      پادشاهی مطلقه      جمهوری تک‌حزبی      استبداد نظامی      هیچ‌کدام

این نمودار بر پایهٔ قانون کشورها است نه واقعیت، برای همین برخی کشورها که جمهوری‌های چندحزبی مطرح شده‌است معمولاً حکومت‌هایی خودکامه و اقتدارگرا مطرح می‌شود.