زینبیه (اصفهان)
زینیه (نام قدیم :ارزنان) از محله بخش قهاب اصفهان است؛ که از شمال به روستای حبیب آباد از شرق به محله هفتون و از جنوب به طوقچی (قدس) و از غرب به محله باطون (بعثت) منتهی میشود. همچنین زینبیه دارای مردمی با گویشهای مختلف (بختیاری، ترک، عرب، کرد) میباشد که اکثراً از مناطق فریدن و خوزستان به این منطقه مهاجرت کردهاند. ابن فقیه همدانی در کتاب «البلدان» از آن بعنوان یکی از بخشهای اصفهانی نام بردهاست. یاقوت حموی در «معجمالبدان» در حرف الف مینویسد: «ارزنان بالفتح ثم السکون و ضمالزای و نون و الف و نون اخی من قری اصبهان». (۲)
فیروزآبادی در قاموس مینویسد: «ارزنان قریهٌ باصبهان»(۳)
از مشاهیر ارزنان در قرن چهارم و پنجم هجری به این دو نفر اشاره شدهاست:
۱- «حسین بن احمدبن محمد ارزنانی ابوالقاسم» معلم اعمی متوفی به سال ۴۳۵هـ. ق(۱)
۲- «ابوجعفر محمدبن عبدالرحمن بن زیاد حافظ ثبت» متوفی به سال ۳۱۷ یا ۳۲۲.(۲)
وی در شهرهای مختلف از مشایخ محدّثین اخذ حدیث نموده و جمعی دیگر از محدّثین اصفهان و غیره از او روایت میکنند که از آن جملهاست: حافظ ابوالشیخ ابن حیّان اصفهانی (ص۲۶۹، جلد دوم، ذکر اخبار اصبهان).
نویسنده رسالهای دربارهٔ علیا مکرمه زینب دختر گرامی موسی بن جعفر علیهماالسلام و سیر تاریخی قدیم ارزینان و منسوبین بدان جا وضع کنونی آن تألیف کردهاست که امید است قریباً از چاپ خارج شود.
منابع
۱- ابن فقیه همدانی، ترجمه مختصرالبلدان، ترجمه ح-مسعود، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۴۹ ش، ص ۹۸؛ رفیعی مهرآبادی، آثار ملی اصفهان، ص۷.
۲- یاقوت بن عبدالله الحموی، معجم البلدان، بیروت، دارسادر، الجزء الاول، ص ۱۵۰، ذیل کلمه ارزنان.
۳- به نقل از کشف الخبیه عن مقبره الزینبیه، ص ۴۷.
۴- تاریخ اصفهان و ری، ص۱۵۹.