حسین علیزاده

حسین علیزاده (زادهٔ ۱ شهریور ۱۳۳۰) موسیقی‌دان ، ردیف‌دان، آهنگ‌ساز، پژوهش‌گر و نوازنده تار و سه‌تار اهل ایران و نامزد دریافت ۳ جایزه گرمی است.

حسین علیزاده
حسین علیزاده در حال نواختن شورانگیز در کنسرت میلان ۲۰۱۰
اطلاعات پس‌زمینه
نام شناسنامه‌ایحسین محمد علیزاده
زاده۱ شهریور ۱۳۳۰ (۶۹ سال)
تهران
ژانرکلاسیک ایرانی
ساز(ها)تار، سه‌تار، تنبور، شورانگیز، سلانه، دیوان، بربط و رباب
ناشر(ان)ماهور، مؤسسه فرهنگی-هنری تار و پود، دل‌آواز
وبگاهوبگاه رسمی حسین علیزاده
دانشگاهدانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد برلین
استاد(ها)هوشنگ ظریف، حبیب‌الله صالحی، محمود کریمی، علی اکبر شهنازی، داریوش صفوت، نورعلی برومند، سعید هرمزی، یوسف فروتن، و عبدالله دوامی، حسین دهلوی
آلبوم پرآوازهدلشدگان، نی‌نوا، بی تو بسر نمی‌شود، گبه، ترکمن، زیر تیغ، شورانگیز، راز و نیاز،فریاد
جایزه(ها)سیمرغ بلورین بهترین موسیقی فیلم از جشنواره فجر برای فیلم ملکه، سه بار برای آلبوم‌های فریاد، بی تو بسر نمی‌شود و به تماشای آب‌های سپید نامزد جایزه گرمی

وی یکی از چهره‌های تحسین‌شده موسیقی فیلم در ایران به‌شمار می‌آید و آثاری چون دلشدگان (۱۳۷۰)، گبه (۱۳۷۴)، زشت و زیبا (۱۳۷۷)، زمانی برای مستی اسب‌ها (۱۳۷۸)، لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند (۱۳۸۶)، آواز گنجشک‌ها (۱۳۸۷) و ملکه (۱۳۹۰) از ساخته‌های اوست. .[1] وی با کسب ۴ سیمرغ بلورین برای فیلم‌های گبه، زشت و زیبا، آواز گنجشک‌ها و ملکه، مشترکاً به همراه مجید انتظامی و محمدرضا علیقلی برنده بیش‌ترین سیمرغ بلورین در بخش بهترین موسیقی متن از جشنواره فیلم فجر است.[2]

زندگی‌نامه

علیزاده سال ۱۳۳۰ در منطقه سید نصر الدین بازار تهران[3] از پدری اهل ارومیه و مادری اهل تهران متولد شد.[4] پس از تحصیل در هنرستان موسیقی به دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و هم‌زمان در مرکز حفظ و اشاعهٔ موسیقی به یادگیری و اجرای کنسرت پرداخت. او نزد هوشنگ ظریف، حبیب‌الله صالحی، محمود کریمی، علی اکبر شهنازی، داریوش صفوت، نورعلی برومند، سعید هرمزی، یوسف فروتن و عبدالله دوامی موسیقی آموخته‌است[5] و در سال‌های آغازین دههٔ ۱۳۶۰ خورشیدی در دانشگاه آزاد برلین نیز تحصیل کرده‌است.[6]

علیزاده در سال ۱۳۴۷ عضو ارکستر رودکی شد. او با عضویت در کانون چاووش همراه با دیگر استادان موسیقی ایران از جمله محمدرضا لطفی و پرویز مشکاتیان آثار جاودانه‌ای در موسیقی ایران به نام مجموعه آلبوم‌های چاووش اجرا کرد و نیز با آموزش به هنرجویان موسیقی تأثیر مهمی در تربیت موسیقی‌دانان و نوازندگان پس از انقلاب گذاشت. علیزاده در اوایل دههٔ هفتاد ریاست هنرستان موسیقی را بر عهده داشت.

وی از اواخر دهه ۷۰ تا سال ۱۳۸۴ با محمدرضا شجریان در قالب گروهی چهار نفره همراه با کیهان کلهر و همایون شجریان به برگزاری کنسرت و اجرای برنامه در کشورهای مختلف مشغول بود.

حسین علیزاده دارای دو فرزند به نام‌های صبا (نوازندهٔ کمانچه) و نیما (نوازندهٔ رباب و تار) است که هم‌اکنون در گروه هم‌آوایان زیر نظر علیزاده فعالیت دارند.[7][8]

افتخارات

حسین علیزاده تا به حال سه بار برای آلبوم‌های فریاد، بی تو به سر نمی‌شود و به تماشای آب‌های سپید نامزد جایزه گرمی در بخش «بهترین آلبوم سنتی جهان» شده‌است.[9] جوایز گرمی معتبرترین جایزه صنعت ضبط و پخش موسیقی در آمریکا محسوب می‌شوند.[10]

  • حسین علیزاده چهار بار جایزه بهترین موسیقی فیلم را از جشنواره فیلم فجر برای فیلم‌های گبه، زشت و زیبا، آواز گنجشک‌ها و ملکه بدست آورده‌است.
  • دریافت جایزه بهترین موسیقی متن برای فیلم آسمان زرد کم عمق در جشن انجمن منتقدان سینمای ایران در سال 1392.[11]
  • وی در هفتم آذر ۱۳۹۳، در نامه‌ای از دریافت «نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه» اعلام انصراف کرد و نوشت که «خود را بی‌نیاز از دریافت هر نشانی» می‌داند. علیزاده در عین حال گفته‌است که «هدیه ملت بافرهنگ فرانسه» را «ارج می‌نهیم». او در نامه خود گفت: «اگر سفیر سیاسی و فرهنگی کشور فرانسه هدیه ملت بافرهنگ فرانسه را به سینه هنرمندان بزرگ ما نصب می‌کند، آن را ارج می‌نهیم و ما نیز ستایش می‌کنیم ستارگان پرافتخار تاریخ خود را.» علیزاده با این حال اضافه کرد «شاید اگر در دیار ما توجه و درک از هنر والای موسیقی نزد مسئولان می‌بود، یک هدیه و عنوان غیرخودی این همه انعکاس نداشت. وقتی در فضای هنری نور کافی نباشد، چراغی کوچک خورشید می‌شود». او در پایانِ نامه خود نوشت: «ضمن قدردانی از مسئولان کشور و سفارت فرانسه، به احترام مردم هنرپرور و هنردوست ایران، به نام حسین علیزاده قناعت کرده، تا آخر عمر به آن پیشوند یا پسوندی نخواهم افزود.»[12][13]
  • دریافت جایزهٔ دو سالانهٔ موسیقی جهانی آسیا (به انگلیسی: Asian world music Award) از بنیاد مرکز موسیقی جهان (به انگلیسی: World Music center)، کره‌جنوبی، در ۴ خرداد ۱۳۹۶ (۲۶ می ۲۰۱۷). این جایزه به هنرمندانی که باعث ارتباط کشورشان با دیگر نقاط جهان، به‌ویژه کشورهای آسیایی شده‌اند، اهداء می‌شود.[14][15]

آثار

آلبوم‌ها
نام آلبومسال انتشارآهنگسازنوازندهخوانندهناشرتوضیحات
واریاسیون‌های کردی، ارکسترال-آریآری
عصیان، ارکسترال-آریآری
سواران دشت امید۱۳۵۶آریآریبیژن کامکار، شهرام ناظری
حصار۱۳۵۶آریآریقطعه موسیقی
دستگاه نواآریآریپریسا
ماهورآریآریپریسا
کنسرت همایون-آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوردونوازی ابداعی با سه‌تار و تنبک مجید خلج
راست پنجگاه-آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوردونوازی ابداعی با تار و تنبک مجید خلج
کنسرت نوا-آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوردونوازی با تار و تنبک مجید خلج
سرودهای آذربایجان-آریآری
ماهور۱۳۶۱آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهورتک نوازی با تار
سه‌گاه۱۳۶۲آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهورتک نوازی با تار
نی‌نوا۱۳۶۲آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور - کرشمه
نوروز۱۳۶۲آریآریشهرام ناظریworld network
ترکمن۱۳۶۷آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهورتک نوازی ابداعی با سه‌تار
شورانگیز۱۳۶۷آریآریشهرام ناظریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
راز و نیاز۱۳۶۷آریآریعلی‌رضا افتخاریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوراجرا با گروه عارف
نوبانگ کهن۱۳۶۸آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
آوای مهر۱۳۷۰آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
صبحگاهی۱۳۷۲آریآریمحسن کرامتیمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
همنوایی۱۳۷۲آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوربا همکاری ارشد طهماسبی و داریوش زرگری
پایکوبی۱۳۷۲آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهورتک نوازی ابداعی با سه‌تار
پریا و قصهٔ دخترای ننه دریا۱۳۷۳آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
راز نو۱۳۷۵آریآریافسانه رثایی، محسن کرامتی، علی صمدپورمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
از اعصار (آلبوم)۱۳۷۸آریآریافسانه رثایی، محسن کرامتی، علی شیرازیمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
چهارگاه ـ بیات ترک۱۳۸۰آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوربا همکاری حسین عمومی و محمد قوی‌حلم
هجرانی۱۳۸۰آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
پرنده‌هاآریآریهما نیکنامو تنبک مجید خلج
ساز نوآریآریافسانه رثاییو تنبک مجید خلج
مادران زمینآریآریهما نیکنام، افسانه جهانگیری، پروین نمازیتنبک مجید خلج
زمستان است۱۳۸۰آریآریمحمدرضا شجریاندل آواز
بی تو بسر نمی‌شود۱۳۸۱آریآریمحمدرضا شجریاندل آواز
سلانه۱۳۸۱آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
فریاد۱۳۸۳آریآریمحمدرضا شجریاندل آواز
به تماشای آب‌های سپید۱۳۸۲آریآریافسانه رثاییهرمسبا همکاری جیوان گاسپاریان- نامزد دریافت جایزه گرمی برای بهترین موسیقی سنتی جهان شد.[16]
ساز خاموش۱۳۸۶آریآریمحمدرضا شجریاندل آواز
سرود مهر۱۳۸۶آریآریمحمدرضا شجریاندل آواز
سرود گل۱۳۸۶آریآریافسانه رثاییتنبک مجید خلج
آن و آن۱۳۸۷آریآریهرمسدو نوازی سه‌تار و تنبک با پژمان حدادی
ماه و مه۱۳۸۸آریآریهرمستکنوازی ساز شورانگیز
من اگر پرنده بودم۱۳۸۸آریآریراحله برزگری (رها)انتشارت کالیفرنیا، آمریکاگروه‌نوازی، تصنیف و آواز به همراه گروه هم‌آوایان
نوای نور۱۳۸۸آریآریآوای خورشید در ایران و شرکت باموزیک در اروپادونوازی شورانگیز و تنبک مجید خلج
باده تویی۱۳۹۲آریآرینغمه حصاربه‌همراه گروه هم‌آوایان
سربداران۱۳۹۲فرهاد فخرالدینیآریبیژن کامکاراستودیو صباموسیقی متن مجموعه تلویزیونی سربداران
کنسرت باده توییاردیبهشت ۱۳۹۳آریآریمحمد معتمدیبه‌همراه گروه هم‌آوایان، آلبوم تصویری (ضبط کنسرت) مربوط به اجرای زنده آلبوم باده تویی
عشقیم گل ۱۳۹۴ تکخوان محمد معتمدی به همراه گروه هم آوایان
غمنومه فریدونتیر ۱۳۹۶آریآرینویسنده و کارگردان پیمان قدیمی، اثر شنیداری

موسیقی فیلم

موسیقی متن فیلم و سریال
نام فیلم/آلبومسال آهنگسازنوازندهخوانندهناشرتوضیحات
چوپانان کویر۱۳۵۹آریآری
میراث کهنآریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
از اعصارآریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
دلشدگان۱۳۷۰آریآریمحمدرضا شجریاندل آواز
گبه۱۳۷۴آریآریماهوربرندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
ابر و آفتاب۱۳۷۵آریآری
مدرسه‌ای که باد برد۱۳۷۶آریآری
ایران سرای من است۱۳۷۷آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
زشت و زیبا۱۳۷۷آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهوربرندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
دختران خورشید۱۳۷۸آریآری
عشق طاهر۱۳۷۸آری
ابجد۱۳۸۱آریآری
قلمرو بهشتآریبخشی از موسیقی متن پادشاهی بهشت، اثر ریدلی اسکات، ۲۰۰۵
لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند۱۳۸۳آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
زیر تیغ۱۳۸۵آریآریمؤسسه فرهنگی-هنری ماهور
نیوه‌مانگ۱۳۸۶آریآری
آواز گنجشک‌ها۱۳۸۷آریآریهرمسبرندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
در آن سوی۱۳۸۸آریآریآوای خورشیدموسیقی متن فیلم مستند همه مادران من
ملکه۱۳۹۰آریآریبرندهٔ سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن جشنواره فیلم فجر
در چشم باد۱۳۹۱آریآریمجموعه تلویزیونی
آسمان زرد کم عمق۱۳۹۱آریآری
آتابای۱۳۹۸آریآری

کتاب‌ها

ابتکارها

سلانه، سازی است که سیامک افشاری زیر نظر علیزاده ساخته‌است و صدایی شبیه عود و تار دارد.

ابداع مقام داد و بیداد که از ترکیب گوشهٔ «داد» از دستگاه ماهور و گوشهٔ «بیداد» از دستگاه همایون است، از دیگر ابتکارهای حسین علیزاده است.[18]

نگارخانه

پانویس

  1. «دربارهٔ خانه موسیقی». وبگاه رسمی خانهٔ موسیقی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱ مهر ۱۳۹۰.
  2. «حسین علیزاده رکورددار سیمرغ داران موسیقی متن فجر». باشگاه خبرنگاران جوان. دریافت‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  3. «زندگی‌نامه؛ حسین علیزاده». دریافت‌شده در ۲۷ فروردین ۱۳۹۰.
  4. "AllMusic". AllMusic. Retrieved December 22, 2011.
  5. محمود خوشنام (۱۵ مهر ۱۳۸۹). «نوآوران سنتی؛ حسین علیزاده». وبگاه بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲۰ مهر ۱۳۸۹.
  6. «زندگینامه: حسین علیزاده». وبگاه همشهری‌آنلاین. ۳ آذر ۱۳۸۶. دریافت‌شده در ۲۰ مهر ۱۳۸۹.
  7. «صبا علیزاده: یکی از دلایلی که به سمت موسیقی الکترونیک کشیده شدم اساتیدی مثل شهناز، بهاری و کسایی بودند». Musicema.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۶.
  8. «تجربه زیسته کمانچه‌نوازی که پدرش حسین علیزاده است و مادرش فرشته خسروپور، در یک آلبوم». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۶.
  9. فیروزه خطیبی (۲۷ اسفند ۱۳۸۵). «حسین علیزاده و ساز تازه‌ای به نام «شورانگیز»». وبگاه رادیوفردا. دریافت‌شده در ۲۰ مهر ۱۳۸۹.
  10. بی‌بی‌سی فارسی
  11. سایت سلام سینما
  12. حسین علیزاده نشان شوالیه فرانسه را نپذیرفت رادیو فردا
  13. حسین علیزاده نشان هنر شوالیه دولت فرانسه را نپذیرفت بی‌بی‌سی فارسی
  14. «حسین علیزاده برنده جایزه موسیقی جهانی آسیا شد». ایسنا. ۲۰۱۷-۰۵-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۵-۲۹.
  15. PARHA-NP.V.5.1.1. «روزنامه شرق». روزنامه شرق. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۵-۲۹.
  16. وبگاه آمازون
  17. «بوسه‌های باران تصنیف‌های حسین علیزاده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۴ ژوئیه ۲۰۰۷.
  18. ««راز نو» اثر جاودانه استاد حسین علیزاده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ فوریه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۸ آوریل ۲۰۱۱.

منابع

پیوند به بیرون

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به حسین علیزاده در ویکی‌گفتاورد موجود است.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ حسین علیزاده موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.