جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴

مرحله مقدماتی جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴ از سپتامبر ۲۰۰۲ تا نوامبر ۲۰۰۳ با حضور ۵۰ تیم که قرعه‌کشی آن در تاریخ ۲۵ ژانویه ۲۰۰۲ برگزار شد، در ده گروه پنج تیمی که بازی‌های آن مرحله به صورت رفت و برگشت بوده انجام شده‌است. تیم‌های اول هر گروه (۱۰ تیم) به صورت مستقیم وارد این مسابقات شده‌اند و تیم‌های دوم هر گروه به پلی‌آف رفته و به صورت رفت و برگشت به مصاف یک‌دیگر رفته و برندگان آن‌ها نیز وارد این مسابقات شدند.

فینالیست‌های یورو ۲۰۰۴ و رتبۀ آن‌ها

۱۶تیمی که در مرحله نهایی این تورنمنت حضور داشتند، عبارتند از:

کشور	نحوه راه‌یابی	تاریخ راه‌یابی به مسابقات
پرتغال	00میزبان	۱۳ اکتبر ۱۹۹۹
فرانسه	01برندهٔ گروه ۱	۱۰ سپتامبر ۲۰۰۳
دانمارک	02برندهٔ گروه ۲	۱۱ اکتبر ۲۰۰۳
جمهوری چک	03برندهٔ گروه ۳	۱۰ سپتامبر ۲۰۰۳
سوئد	04برندهٔ گروه ۴	۱۰ سپتامبر ۲۰۰۳
آلمان	05برندهٔ گروه ۵	۱۱ اکتبر ۲۰۰۳
یونان	06برندهٔ گروه ۶	۱۱ اکتبر ۲۰۰۳
انگلستان	07برندهٔ گروه ۷	۱۱ اکتبر ۲۰۰۳
بلغارستان	08برندهٔ گروه ۸	۱۰ سپتامبر ۲۰۰۳
ایتالیا	09برندهٔ گروه ۹	۱۱ اکتبر ۲۰۰۳
سوئیس	10برندهٔ گروه ۱۰	۱۱ اکتبر ۲۰۰۳
کرواسی	11برندهٔ پلی‌آف	۱۹ نوامبر ۲۰۰۳
لتونی	12برندهٔ پلی‌آف	۱۹ نوامبر ۲۰۰۳
هلند	13برندهٔ پلی‌آف	۱۹ نوامبر ۲۰۰۳
اسپانیا	14برندهٔ پلی‌آف	۱۹ نوامبر ۲۰۰۳
روسیه	15برندهٔ پلی‌آف	۱۹ نوامبر ۲۰۰۳

گروه A

در بازی افتتاحیه و در گروه اول، یونان با نمایش خوب خود، همه را شگفت زده کرد. آن‌ها توانستند در اولین بازی میزبان این مسابقات یعنی پرتغال را با نتیجهٔ ۲ بر یک مغلوب کنند. یونانی‌ها پس از گذشت هفت دقیقه از بازی، توسط جورجوس کاراگونیس به گل اول خود دست یافتند. پس از آن آنجلوس باسیناس در دقیقهٔ ۵۱ گل دوم یونان را از روی نقطهٔ پنالتی وارد دروازهٔ حریف کرد. تک گل پرتغال را کریستیانو رونالدو در دقیقه ۳+۹۰ وارد دروازهٔ تیم یونان کرد. در بازی بعدی یونان مقابل اسپانیا، دو تیم به تساوی ۱-۱ رسیدند. در این گروه پرتغال با برد برابر اسپانیا و روسیه با کسب ۶ امتیاز به عنوان تیم اول و تیم یونان که با اسپانیا از نظر امتیاز و تفاضل برابر بود، به دلیل گل زدهٔ بیشتر، به عنوان تیم دوم این گروه به مرحلهٔ یک‌چهارم نهایی صعود کرد. این گروه با ۱۲ گلی که بین تیم‌های گروه رد و بدل شد، کم‌گل‌ترین گروه این دور از مسابقات لقب گرفت.

گروه B

فرانسه مدافع عنوان قهرمانی و انگلیس، مدعیان اصلی گروه دوم بودند. در بازی این دو تیم مقابل یکدیگر، تیم انگلیس بازی یک بر صفر برده را با باخت ۲ بر یک مقابل تیم فرانسه عوض کرد. انگلیس که در دقیقهٔ ۳۸ توسط فرانک لمپارد به تک گل خود مقابل فرانسه رسیده بود، با دوگلی که زین‌الدین زیدان که در دقایق پایانی بازی و در وقت‌های اضافهٔ ۱+۹۰ و ۳+۹۰ به ثمر رساند، در این مسابقه شکست خورد. در دوبازی بعدی انگلیس مقابل تیم‌های سوئیس و کرواسی، این تیم توانست با درخشش ستارهٔ جوان خود وین رونی به پیروزی پرگل برسد. انگلیسی‌ها موفق شدند تیم سوئیس را با نتیجهٔ سه بر صفر و تیم کرواسی را با نتیجهٔ چهار بر دو مغلوب کنند. وین رونی در این دو بازی ۴ گل به ثمر رساند. مطابق انتظار، فرانسه و انگلیس از این گروه به دور بعد صعود کردند. این گروه با ۲۰ گلی که بین تیم‌های گروه رد و بدل شد، پرگل‌ترین گروه این دور از مسابقات لقب گرفت.

گروه C

رقابت اصلی در گروه سوم بین سه تیم سوئد، دانمارک و ایتالیا بود. در این گروه رقابت بسیار نزدیک بود و سه تیم مدعی این گروه سه نتیجهٔ مساوی مقابل هم کسب کردند. تیم بلغارستان در این گروه هر سه بازی خود را واگذار کرد. در نهایت هر سه تیم مدعی این گروه پنج امتیازی شدند. تیم‌های سوئد و دانمارک به عنوان دو تیم اول به مرحلهٔ بعد رفتند و ایتالیا به دلیل تفاضل کمتر نسبت به این دو تیم به مقام سوم رسید و از راه‌یابی به مرحلهٔ یک چهارم نهایی بازماند. تیم ملی فوتبال بلغارستان که هر در هر سه بازی خود شکست خورده بود، به مقام چهارم این گروه رسید و تنها تیمی در مرحلهٔ گروهی این دوره از مسابقات نام گرفت که هیج امتیازی کسب نکرده است. در این گروه، در مجموع ۱۶ گل بین تیم‌ها رد و بدل شد.

گروه D

در گروه چهارم تیم جمهوری چک توانست هر سه بازی خود را با پیروزی پشت سر بگذارد و ۹ امتیاز کامل این مرحله را کسب کند. آن‌ها تنها تیمی بودند که توانسته در مرحلهٔ گروهی این دوره از مسابقات، تمام حریفانش را با شکست بدرقه کند و یکی از مدعیان کسب عنوان قهرمانی به حساب می‌آمدند. تیم هلند با یک برد و یک تساوی به عنوان تیم دوم به دور یک‌چهارم پایانی صعود کرد و تیم آلمان با دو تساوی مقابل هلند و لتونی و کسب دو امتیاز در ردهٔ سوم این گروه قرار گرفت. لتونی هم که برای اولین بار توانسته بود در مرحلهٔ گروهی این مسابقات حضور پیدا کند، با تنها نتیجهٔ مساوی که مقابل آلمان بدست آورد، با یک امتیاز به مقام چهارمی این گروه بسنده کرد. در این گروه، در مجموع ۱۶ گل بین تیم‌ها رد و بدل شد.

۲۴ ژوئن ۲۰۰۴

•  انگلستان  پرتغال ۲-۲ (۵-۶) پنالتی‌ها

مسابقهٔ اول یک چهارم نهایی بین تیم اول گروه A یعنی پرتغال و تیم دوم گروه B که انگلیس بود برگزار شد. بازی این دو تیم در ۹۰ دقیقه وقت قانونی با نتیجهٔ مساوی یک بر یک به پایان رسید تا بازی به وقت‌های اضافه کشیده شود. در دو وقت اضافه هم دو تیم به تساوی یک بر یک رسیدند تا در مجموع دو تیم به نتیجهٔ دو بر دو مساوی برسند و بازی به ضربات پنالتی کشیده شود. در ضربات پنالتی تیم پرتغال توانست با نتیجهٔ شش بر پنج تیم انگلیس را شکست دهد و وارد مرحلهٔ نیمه نهایی شود. این بازی در شهر لیسبون برگزار شد و ۶۵ هزار نفر تماشاگر از این بازی استقبال کردند.

۲۵ ژوئن ۲۰۰۴

•  یونان  فرانسه ۱-۰

مسابقهٔ دوم یک چهارم نهایی بین تیم اول گروه B یعنی فرانسه و تیم دوم گروه A یعنی یونان برگزار شد. در بازی که در شهر لیسبون و در حضور بیش از ۴۵ هزار تماشاگر برگزار شد، تیم یونان موفق شد با نتیجهٔ یک بر صفر تیم فرانسه را شکست دهد و به مرحلهٔ نیمه نهایی این مسابقات صعود کند.

۲۶ ژوئن ۲۰۰۴

•  هلند  سوئد ۰-۰ (۵-۴) پنالتی‌ها

مسابقهٔ سوم یک چهارم نهایی بین تیم اول گروه C یعنی سوئد و تیم دوم گروه D که هلند بود برگزار شد. این دو تیم در نود دقیقه وقت قانونی بازی به نتیجه‌ای بهتر از تساوی صفر بر صفر مقابل هم نرسیدند تا کار به وقت‌های اضافه کشیده شود. در وقت‌های اضافه هم همین نتیجه پابرجا ماند و توپی از خط دروازهٔ هیچ یک از این دو تیم عبور نکرد تا پس از بازی یک چهارم نهایی پرتغال و انگلیس، برندهٔ این بازی هم نیز در ضربات پنالتی مشخص شود. در ضربات پنالتی این تیم هلند بود که توانست سوئد را با نتیجهٔ پنج بر چهار مغلوب کند و به دور بعد راه پیدا کند. این بازی در حضور ۳۰ هزار تماشاگر برگزار شد.

۲۷ ژوئن ۲۰۰۴

•  دانمارک  جمهوری چک ۰-۳

مسابقهٔ چهارم یک چهارم نهایی بین تیم اول گروه D یعنی جمهوری چک و تیم دوم گروه C یعنی دانمارک برگزار شد. در آخرین بازی مرحلهٔ یک چهارم نهایی که در حضور بیش از ۴۱ هزار تماشاگر و در شهر پورتو برگزار شد، تیم جمهوری چک موفق شد با برد قاطعانهٔ ۳ بر صفر تیم دانمارک را شکست دهد و جواز حضور در مرحلهٔ نیمه‌نهایی را کسب کند. در این دیدار یان کولر یک گل و میلان باروش دو گل برای جمهوری چک به ثمر رساندند.

۳۰ ژوئن ۲۰۰۴

•  پرتغال  هلند ۲-۱

در بازی اول نیمه‌نهایی، تیم‌های ملی فوتبال پرتغال و هلند به مصاف هم رفتند. وجه مشترک این دو تیم در مرحلهٔ قبل این مسابقات، صعود هر دو تیم در ضربات پنالتی به نیمه‌نهایی بود. پرتغال با پیروزی در ضربات پنالتی که مقابل تیم ملی فوتبال انگلیس در مرحلهٔ یک‌چهارم نهایی بدست آورده بود، به مصاف تیم هلندی رفت که آن هم در ضربات پنالتی موفق به شکست تیم سوئد شده بود. در این بازی که در حضور نزدیک به ۴۷ هزار تماشاگر و در شهر لیسبون پایتخت کشور پرتغال برگزار شد، تیم میزبان این مسابقات یعنی پرتغال توانست تیم هلند را با نتیجهٔ ۲ بر یک نیز مغلوب کند و به فینال این دوره از مسابقات صعود کند. تک گل تیم هلند با گل به خودی پرتغالی‌ها به ثمر رسید.

۱ ژوئیه ۲۰۰۴

•  جمهوری چک  یونان ۰-۱

بازی دوم نیمه‌نهایی، بین تیم‌های ملی فوتبال یونان و جمهوری چک برگزار شد. یونانی‌ها با پیروزی یک بر صفری که مقابل تیم فرانسه بدست آوردند به این مرحله صعود کرده بودند و همچنین تیم ملی فوتبال جمهوری چک که نتایج خوبی که در دور گروهی این مسابقات بدست آورده بود، با شکست سه بر صفر دانمارک به این مرحله صعود کرده بود. در بازی که بین تیم‌های یونان و جمهوری چک و در حضور نزدیک به ۴۲٬۵۰۰ تماشاگر در شهر پورتو به انجام رسید، دو تیم در وقت قانونی نود دقیقه به نتیجهٔ تساوی ۰-۰ رسیدند تا بازی به وقت‌های اضافه کشیده شود. در وقت اضافهٔ اول، تیم یونان با گل نقره‌ای که در دقیقهٔ ۱+۱۰۵ توسط ترایانوس دلاس به ثمر رسید، در نهایت برندهٔ این بازی شد تا تیم ملی فوتبال یونان به عنوان تیم دوم نیز بعد از پرتغال میزبان، به فینال این دوره از رقابت‌ها صعود کند. قضاوت این بازی برعهدهٔ پیرلوئیجی کولینا بود.

نمایی از ورزشگاه میزبان فینال یورو ۲۰۰۴

دیدار فینال یورو ۲۰۰۴ بین تیم‌های یونان و پرتغال (کرنری که منجر به گل یونان شد)

۴ ژوئیه ۲۰۰۴

•  پرتغال  یونان ۰-۱

دیدار فینال یورو ۲۰۰۴ در تاریخ ۱۴ تیر ۱۳۸۳ (۴ ژوئیه ۲۰۰۴ میلادی) در شهر لیسبون، بین تیم‌های ملی فوتبال یونان و پرتغال برگزار شد.

این دو تیم در مرحله گروهی و در گروه A این مسابقات با یک‌دیگر همگروه بوده‌اند و علاوه بر انجام این دیدار که فینال و آخرین بازی این مسابقات بود، در اولین بازی یعنی بازی افتتاحیه این مسابقات هم با یک‌دیگر روبه‌رو شدند که با نتیجه دو بر یک به نفع یونانی‌ها رقم خورد.

قضاوت دیدار افتتاحیه بر عهدهٔ پیرلوئیجی کولینا داور ایتالیایی بود و در این مسابقه که در شهر پورتو برگزار شد، نزدیک به ۴۹٬۰۰۰ تماشاگر در ورزشگاه حضور داشتند.

در واقع بازی اول و آخر این دوره از مسابقات (افتتاحیه و اختتامیه)، مابین همین دو تیم بوده‌است. بنابراین پرتغالی‌ها در اندیشهٔ انتقام دیدار افتتاحیه از یونان بودند.

در مسابقهٔ فینال حساس و نفس گیر، تیم ملی فوتبال یونان که دومین حضورش را در این مسابقات پس از جام ملت‌های اروپا ۱۹۸۰ تجربه می‌کرد، با گل دقیقهٔ ۵۷ که توسط آنجلوس چاریستیس به ثمر رسید، موفق به شکست یک بر صفر پرتغال شد و توانست اولین عنوان قهرمانی‌اش را در این مسابقات با سرمربی‌گری اتو ریهاگل جشن بگیرد و شگفتی‌ساز این دوره از مسابقات جام ملت‌های اروپا شود. در نهایت تیم پرتغال که از امتیاز میزبانی این دوره از مسابقات برخوردار بود و امیدوار بود تا بتواند اولین جام خود را در این مسابقات بالای سر ببرد، از کسب عنوان قهرمانی بازماند. یونانی‌ها اولین گل و آخرین گل این مسابقات را به ثمر رساندند.

تعداد تماشاگرانی که در مسابقه فینال در ورزشگاه حضور داشته‌اند ۶۲٬۸۶۵ اعلام شده‌است. قضاوت این دیدار بر عهدهٔ مارکوس مرک داور مطرح آلمانی بوده‌است.

نکتهٔ جالب آنکه پیش از شروع مسابقات یورو ۲۰۰۴ شانس تیم یونان برای رسیدن به قهرمانی این مسابقات یک به ۱۵۰ام (در حد نزدیک به صفر) ارزیابی می‌شد. یونانی‌ها از خط دفاع مستحکمی در این مسابقات برخوردار بودند که یکی از عوامل مهم در موفقیت آن‌ها نیز قلمداد می‌شد.

این مسابقات در ۱۰ ورزشگاه که در ۸ شهر واقع بودند، برگزار شد. این اولین مسابقات جام ملت‌های اروپایی بود که در آن بیش از ۸ ورزشگاه میزبان مسابقات هستند. بزرگترین ورزشگاه میزبان در شهر لیسبون قرار داشت که ظرفیت آن ۶۵٬۶۴۷ نفر بود و فینال هم در آن برگزار شد.

لیسبون	لیسبون	پورتو
ورزشگاه استادیو دا لوز	ورزشگاه ژوزه آلوالاد	ورزشگاه دراگو
۳۸°۴۵′۹٫۶۴″ شمالی ۹°۱۱′۴٫۸۵″ غربی	۳۸°۴۵′۴۰٫۳۰″ شمالی ۹°۹′۳۸٫۸۲″ غربی	۴۱°۹′۴۲٫۳۳″ شمالی ۸°۳۵′۲٫۱۶″ غربی
ظرفیت: ۶۵٬۰۰۰ نفر	ظرفیت: ۵۲٬۰۰۰ نفر	ظرفیت: ۵۲٬۰۰۰ نفر
آویرو	لیسبون پورتو آویرو کویمبرا براگا گویمارائس فارو لوله لیریا جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴ (پرتغال)	کویمبرا
ورزشگاه شهری آویرو		ورزشگاه سیداد ده کویمبرا
ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر		ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر
۴۰°۳۸′۵۱″ شمالی ۸°۳۵′۳۷″ غربی		۴۰°۱۲′۱۲″ شمالی ۸°۲۴′۲۸″ غربی
براگا		گویمارائس
ورزشگاه شهری براگا		ورزشگاه دی. آفونسو هنریکیوس
۴۱°۳۳′۴۴٫۶۴″ شمالی ۸°۲۵′۵۰٫۸۸″ غربی		۴۱°۲۶′۴۵″ شمالی ۸°۱۸′۴″ غربی
ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر		ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر
فارو/لوله	پورتو	لیریا
ورزشگاه الگاروه	ورزشگاه استادیو بسا	ورزشگاه دکتر ماگالهیس پسوآ
۳۷°۵′۱۸″ شمالی ۷°۵۸′۲۹″ غربی	۴۱°۹′۴۴″ شمالی ۸°۳۸′۳۴″ غربی	۳۹°۴۴′۴۵″ شمالی ۸°۴۸′۴۷″ غربی
ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر	ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر	ظرفیت: ۳۰٬۰۰۰ نفر

سیدبندی یورو، بر اساس رنکینگ و رتبهٔ تیم‌ها در فیفا و محاسبهٔ ضریب آن‌ها در یوفا تدوین شد.

قرعه‌کشی مرحلهٔ گروهی این مسابقات، در تاریخ ۳۰ نوامبر سال ۲۰۰۳ طی مراسمی در شهر لیسبون برگزار شد.

گروه A	گروه B	گروه C	گروه D
پرتغال	فرانسه	سوئد	جمهوری چک
یونان	انگلستان	بلغارستان	لتونی
اسپانیا	سوئیس	دانمارک	آلمان
روسیه	کرواسی	ایتالیا	هلند

مرحله حذفی مسابقات شامل ۸ تیم واجد شرایط از مرحله گروهی یعنی تیم‌های اول و دوم هر چهار گروه بود. در صورتی‌که دو تیم در وقت قانونی به تساوی می‌رسیدند، دو وقت اضافهٔ ۱۵دقیقه‌ای با قانون گل نقره‌ای برگزار می‌شد. در صورت تساوی در وقت‌های اضافه، ضربات پنالتی تیم برنده را مشخص می‌کرد.

	یک‌چهارم پایانی				نیمه‌پایانی				پایانی
	۴ تیر - لیسبون
	پرتغال	۲ (۶)
					۱۰ تیر - لیسبون
	انگلستان	۲ (۵)
					پرتغال	۲
	۶ تیر - لوله
					هلند	۱
	سوئد	۰ (۴)
									۱۴ تیر - لیسبون
	هلند	۰ (۵)
									پرتغال	۰
	۵ تیر - لیسبون
									یونان	۱
	فرانسه	۰
					۱۱ تیر - پورتو
	یونان	۱
					یونان (گل طلایی)	۱
	۷ تیر - پورتو
					جمهوری چک	۰
	جمهوری چک	۳
	دانمارک	۰

یک چهارم نهایی

۴ تیر، ۱۳۸۳	پرتغال	۲–۲ (و.ا) پنالتی‌ها ۵-۶	انگلستان	لیسبون تماشاگران: ۶۵٬۰۰۰ نفر

---

۵ تیر، ۱۳۸۳	فرانسه	۰–۱	یونان	لیسبون تماشاگران: ۴۵٬۳۹۰ نفر

---

۶ تیر، ۱۳۸۳	سوئد	۰–۰ (و.ا) پنالتی‌ها ۵-۴	هلند	لوله تماشاگران: ۲۷٬۲۸۶ نفر

---

۷ تیر، ۱۳۸۳	جمهوری چک	۳–۰	دانمارک	پورتو تماشاگران: ۴۱٬۰۹۲ نفر

نیمه‌نهایی

۱۰ تیر، ۱۳۸۳	پرتغال	۲–۱	هلند	لیسبون تماشاگران: ۴۶٬۶۷۹ نفر

---

۱۱ تیر، ۱۳۸۳	یونان	۱–۰ (و.ا)	جمهوری چک	پورتو تماشاگران: ۴۲٬۴۴۹ نفر

فینال

نوشتار اصلی: فینال جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴

۱۴ تیر، ۱۳۸۳	پرتغال	۰–۱	یونان	لیسبون تماشاگران: ۶۲٬۸۶۵ نفر داور: مارکوس مرک (آلمان)