تورگوت اوزال
خلیل تورگوت اوزال (به ترکی استانبولی: Halil Turgut Özal) (زاده ۱۳ اکتبر ۱۹۲۷، ملطیه – درگذشته ۱۷ آوریل ۱۹۹۳، آنکارا) هشتمین رئیسجمهور ترکیه بود.
تورگوت اوزال | |
---|---|
۸مین رئیسجمهور ترکیه | |
مشغول به کار ۹ نوامبر ۱۹۸۹ – ۱۷ آوریل ۱۹۹۳ | |
پس از | کنان اورن |
پیش از | سلیمان دمیرل |
۱۹مین نخستوزیر ترکیه | |
مشغول به کار ۱۳ دسامبر ۱۹۸۳ – ۳۱ اکتبر ۱۹۸۹ | |
رئیسجمهور | کنان اورن |
پس از | بولنت اولوسو |
پیش از | ییلدیریم آکبولوت |
اطلاعات شخصی | |
زاده | خلیل تورگوت اوزال ۱۳ اکتبر ۱۹۲۷ ملطیه، ترکیه |
درگذشته | ۱۷ آوریل ۱۹۹۳ (۶۵ سال) آنکارا، ترکیه |
علت مرگ | سکته قلبی |
ملیت | ترکیه |
حزب سیاسی | حزب مام میهن(ترکیه) |
همسر(ان) | سمرا اوزال |
فرزندان | سه فرزند |
محل تحصیل | دانشگاه فنی استانبول |
پیشه | سیاستمدار |
دین | اسلام صوفی |
امضا |
زندگی سیاسی
او از رهبران سیاسی لیبرال ترکیه و زمانی نیز نخستوزیر آن کشور بود.
زمانی که حزب وی در سال ۱۹۸۳ در انتخابات پیروز شد، اوزال، پس از عدنان مِندِرِس و سلیمان دمیرل، سومین رهبر انتخابشده به صورت دموکراتیک در تاریخ ترکیه بود.
سیاست خصوصیسازی اقتصادی تورگوت اوزال باعث نزدیکی بیشتر ترکیه با غرب بهویژه ایالات متحده شد. تورگوت اوزال از طرف والدین خود تبار کردی داشت.[1]
ترور نافرجام اوزال
با توجه به پیشینه کردی تورگوت اوزال و علاقه او به حل مسئله کردها در ترکیه، چند بار مورد سوءقصد قرار گرفت. در جریان سوءقصد یک ناشناس به جان تورگوت اوزال که در روز شنبه ۱۸ ژوئیه ۱۹۸۸ رخ داد نزدیک ده تن از جمله وزیر کار این کشور و نماینده شهر چوروم در پارلمان ترکیه مجروح شدند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنکارا بر اساس گزارشها منتشره از سوی رسانههای خبری ترکیه مجروحین به بیمارستان انتقال یافتند. اوزال نخست وزیر وقت ترکیه درحالیکه در مراسم گشایش دومین کنگره حزب مام وطن سخنرانی میکرد مورد حمله مسلحانه یک شخص ناشناس قرار گرفت. تلویزیون رسمی ترکیه اعلام نمود شخص مهاجم از میان خبرنگاران عکاس دو گلوله به سوی نخست وزیر شلیک کرد اما این سوءقصد با مداخله مأمورین امنیتی نافرجام ماند. تورگوت اوزال در این حمله از ناحیه دست جراحت سطحی برداشت کرد.
مشکوک بودن مرگ تورگوت اوزال
با مشخص شدن نتایج اولیه کالبدشکافی، وجود یک سم خطرناک در جسد رئیسجمهور هشتم ترکیه تایید شد.[2]
آزمایشهای سمشناسی از پیکر «تورگوت اوزال» وجود ۴ نوع سم در بدن او را تأیید کرد.
در سال ۱۹۹۳ دلیل مرگ اوزال سکته قلبی اعلام شد.
روزنامه «تودایز» وابسته به دولت ترکیه نوشت: پزشکان تأکید کردند که مقدار د.د. ت ۱۰ برابر بیشتر از حد مجاز بود و علاوه بر آن نشانههایی از آلودگی به «کادمیوم»، «پلونیوم»، و «امریکیون» ثبت شد.
بر اساس گزارش کالبدشکافان، امریکیون و پلونیوم که دو ماده پرتوزا هستند، به شدت موجب ضعف اوزال شده و باعث شدند که د.د.ت به سرعت اثر کند.
نبش قبر تورگوت اوزال، در اول اکتبر 2012 با دستور قضایی انجام شد. این درحالی است که خانواده وی بارها تأکید کرده بودند که وی به قتل رسیدهاست.
خبر سکته اوزال که از کردهای ترکیه بود، درحالی در سن ۶۵ سالگی اعلام شد که وی در آن زمان تلاشهایش را جهت حل مشکل این کشور آغاز کرده بود.
منابع
- Edelman, Eric (2006-06-19). "Three Legacies: Ataturk, Inonu, and Ozal and the Making of the U.S. -Turkish Relationship". Washington Institute. بازدید: اکتبر ۲۰۰۸.
- خبرگزاری کرد پرستزریق سم، دلیل مرگ تورگوت اوزال
- ویکیپدیای انگلیسی.