کلاه فریژی

کلاه فریژی (فریگی) کلاهی دوکی‌شکل و نرم است که سر آن کج است و کمی به سوی جلو می‌افتد. پوشیدن این کلاه را یونانیان نخست در میان مردم فریگیه دیده بودند.

تندیس آتیس که کلاه فریژی بر سر دارد (مرمر پاریایی)، سده دوم میلادی.

کلاه فریژی یا فریگی بخشی از پوشاک مردمان ایرانی شرقی از آن میان پارتیان، فریگیان، تراسیان و داسیان بود.

سردیس داسی از کارهای رومیان، موزه ارمیتاژ


پادشاه داسیان، بوربیستا (به گویش لاتین)

کلاه فریگی در فرهنگ‌های مختلف

کلاه نوک برگشته را از دید همسایه آنان (یونانیان) نخست فریگی‌ها به‌سر می‌کردند و پوشیدن آن در زمان اشکانیان و دیگر ایرانیان شرقی مانند تراس ها نیز دیده شده است. ایزد ایرانی، میترا، که در امپراتوری روم نیز او را می‌پرستیدند، همیشه با کلاه فریگی ترسیم می‌شد. در نگاره‌های قدیمی‌تر، سه مغ که در انجیل به آن‌ها اشاره شده نیز کلاه فریگی بر سر دارند که می‌تواند نشانه این باشد که به باور نقاشان آن زمان این سه مغ از ایران آمده‌ بودند.

نگاره بیزانسی سه مغ

در بیشتر تندیس‌هایی که از اشکانیان به جا مانده است، کلاه فریگی بر سر سربازان پارتی دیده می‌شود.

یونانیان باستان پوشیدن کلاه فریگی و شلوار را در ترسیم‌های خود به غیر یونانی‌ها (در ادبیات آن‌ها «بربرها») اختصاص می‌دادند و در نگاره‌ها همیشه مردم غیریونانی را با این کلاه و با شلوار رسم می‌کردند. مقدونی‌ها (که یونانی‌ها به آن‌ها نیز «بربر» می‌گفتند) سنت پوشیدن کلاه فریژی را از مردم فریگیه به ارمغان گرفتند و در کشورگشایی‌های خود همراه اسکندر مقدونی، که تا باخترستان ادامه یافت، این کلاه را به‌سر داشتند.

.در سده‌های میانه کلاه فریگی بار دیگر در برخی مناطق رایج شد و نورمن‌ها و بیزانسی‌ها آن را به‌سر می‌کردند و این کلاه به‌ویژه از آنِ ساکسون‌ها و آنگلوساکسون‌ها دانسته می‌شد. دریانوردان ناپلی هم کلاه فریگی به‌سر می‌کردند.

در دورهٔ معاصر، در جریان جنگ استقلال آمریکا و انقلاب فرانسه ژاکوبنها کلاه فریگی را به عنوان نماد آزادی به‌سر کردند و تا امروز نیز نماد ملی فرانسه، یعنی ماریان، کلاه فریگی بر سر دارد. این کلاه، نماد این است که ملّت فرانسه که زمانی در بند رژیم فئودالی پادشاهی بود، از آن آزاد شده‌است.

جستارهای وابسته

منابع
    • Harden, J. David (1995), "Liberty caps and liberty trees", Past and Present 146 (1): 66–102.
    • Korshak, Yvonne (1987), "The Liberty Cap as a Revolutionary Symbol in America and France", Smithsonian Studies in American Art 1 (2): 52–69.
    در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کلاه فریژی موجود است.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.