چانگ ژنگ ۵
چانگ ژنگ ۵ (؛ چینی سادهشده: 长征五号؛ پینیین: Chángzhēng wǔ hào) یا مارش طولانی ۵ (LM-5؛ چینی: 长征 五号؛ پینیین: Chángzhēng wǔ hào)، همچنین به عنوان Chang Zheng 5 (CZ-5) شناخته میشود، یک وسیله نقلیه پرتاب سنگین چینی است که توسط آکادمی فناوری پرتاب چین (CALT) ساخته شدهاست. این نخستین وسیلهٔ نقلیهٔ پرتاب چینی است که منحصراً با طراحی جدید از ابتدا برای استفاده از پیشرانههای مایع غیرهیپرگولیک طراحی شدهاست.[7] این پنجمین تکرار از خانواده موشکهای Long March است که به نام ارتش سرخ چین در راهپیمایی طولانی ۱۹۳۴–۳۵، در طول جنگ داخلی چین نامگذاری شدهاست.
مأموریت | Heavy-lift launch vehicle |
---|---|
سازنده | CALT |
کشور سازنده | چین |
ابعاد | |
ارتفاع | ۵۶٫۹۷ متر (۱۸۶٫۹ فوت) |
قطر | ۵ متر (۱۶ فوت) |
جرم | ۸۵۴٬۵۰۰ کیلوگرم (۱٬۸۸۳٬۹۰۰ پوند) |
تعداد مراحل | ۲ |
بار مفید به مدار نزدیک زمین | ۲۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۵۵٬۰۰۰ پوند)[1][2] |
بار مفید به مدار زمینثابت انتقال | ۱۴٬۵۰۰ کیلوگرم (۳۲٬۰۰۰ پوند)[3][4] |
بار مفید به TLI | ۸٬۸۰۰–۹٬۴۰۰ کیلوگرم (۱۹٬۴۰۰–۲۰٬۷۰۰ پوند) |
بار مفید به مدار زمینثابت | ۶٬۰۰۰ کیلوگرم (۱۳٬۰۰۰ پوند) |
بار مفید به مدار خورشیدآهنگ | ۱۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۳٬۰۰۰ پوند) |
بار مفید به مدار خورشیدآهنگ | ۶٬۷۰۰ کیلوگرم (۱۴٬۸۰۰ پوند) |
بار مفید به مدار میانی زمین | ۱۳٬۰۰۰ کیلوگرم (۲۹٬۰۰۰ پوند) |
بار مفید به مدار خورشید مرکزی | ۶٬۰۰۰ کیلوگرم (۱۳٬۰۰۰ پوند) |
موشکهای قابل قیاس | |
خانواده | چانگ ژنگ |
قابل قیاس با | |
تاریخچه پرتاب | |
وضعیت | Active |
سایتهای پرتاب | مرکز راهاندازی فضایی ونچانگ، LC-1 |
تعداد پرتابها | 7
|
پرتابهای موفق | 6
|
پرتابهای ناموفق | 1 (CZ-5)
|
اولین پرتاب | |
آخرین پرتاب | Active |
محمولههای مهم | Next-generation crewed spacecraft، چانگ ای ۵، تیانون ۱ |
Boosters – CZ-۵–۳۰۰ | |
تعداد بوسترها | ۴ |
طول | ۲۷٫۶ متر (۹۱ فوت) |
قطر | ۳٫۳۵ متر (۱۱٫۰ فوت) |
جرم ناخالص | ۱۵۶٬۶۰۰ کیلوگرم (۳۴۵٬۲۰۰ پوند) |
جرم سوخت | ۱۴۲٬۸۰۰ کیلوگرم (۳۱۴٬۸۰۰ پوند) |
موتورها | ۲ × YF-100 |
پیشرانش | Sea level: ۲٬۴۰۰ کیلونیوتن (۵۴۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) Vacuum: ۲٬۶۸۰ کیلونیوتن (۶۰۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
پشرانش کل | ۹٬۶۰۰ کیلونیوتن (۲٬۲۰۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | Sea level: ۳۰۰ ثانیه (۲٫۹ کیلومتر بر ثانیه) Vacuum: ۳۳۵ ثانیه (۳٫۲۹ کیلومتر بر ثانیه) |
زمان سوختن | 173 seconds |
سوخت | RP-1 / اکسیژن مایع |
مرحله First – CZ-۵–۵۰۰ | |
طول | ۳۳٫۱۶ متر (۱۰۸٫۸ فوت) |
قطر | ۵ متر (۱۶ فوت) |
جرم ناخالص | ۱۸۶٬۹۰۰ کیلوگرم (۴۱۲٬۰۰۰ پوند) |
جرم سوخت | ۱۶۵٬۳۰۰ کیلوگرم (۳۶۴٬۴۰۰ پوند) |
موتورها | ۲ × YF-77 |
پیشرانش | Sea level: ۱٬۰۲۰ کیلونیوتن (۲۳۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) Vacuum: ۱٬۴۰۰ کیلونیوتن (۳۱۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | Sea level: ۳۲۰ ثانیه (۳٫۱ کیلومتر بر ثانیه) Vacuum: ۴۳۰ ثانیه (۴٫۲ کیلومتر بر ثانیه) |
زمان سوختن | 492 seconds |
سوخت | هیدروژن مایع / اکسیژن مایع |
مرحله Second – CZ-5-HO | |
طول | ۱۱٫۵۴ متر (۳۷٫۹ فوت) |
قطر | ۵ متر (۱۶ فوت) |
جرم ناخالص | ۳۸٬۷۰۰ کیلوگرم (۸۵٬۳۰۰ پوند) |
جرم سوخت | ۳۲٬۰۰۰ کیلوگرم (۷۱٬۰۰۰ پوند) |
موتورها | ۲ × YF-75D |
پیشرانش | ۱۷۶٫۷۲ کیلونیوتن (۳۹٬۷۳۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | ۴۴۲ ثانیه (۴٫۳۳ کیلومتر بر ثانیه) |
زمان سوختن | 700 seconds |
سوخت | هیدروژن مایع / اکسیژن مایع |
مرحله Third – YZ-2 (Optional) | |
قطر | ۳٫۸ متر (۱۲ فوت) |
موتورها | 2 x YF-50D |
پیشرانش | ۶٫۵ کیلونیوتن (۱٬۵۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | ۳۱۶ ثانیه (۳٫۱۰ کیلومتر بر ثانیه) |
زمان سوختن | 1105 seconds |
سوخت | دینیتروژن تتراکسید / دیمتیلهیدرازین نامتقارن |
در حال حاضر دو نوع CZ-5 وجود دارد: «CZ-5» و «CZ-5B». برای «CZ-5B» حداکثر ظرفیت بارگیری تقریباً ۲۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۵۵٬۰۰۰ پوند) تا مدار نزدیک زمین است.[8] برای «CZ-5» ظرفیت تقریبی بارگیری ۱۴٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۱٬۰۰۰ پوند) برای رسیدن به مدار انتقال زمین است.[9] چانگ ژنگ ۵ تقریباً با قابلیتهای وسایل نقلیهٔ پرتاب سنگین NSSL آمریکایی مانند Delta IV Heavy برابری دارد. در حال حاضر این وسیله قدرتمندترین عضو خانواده موشکهای راهپیمایی طولانی و سومین وسیلهٔ نقلیهٔ پرتاب مداری عملیاتی قدرتمند جهان به دنبال فالکن هوی و دلتا ۴ هوی است.
جستارهای وابسته
منابع
- Mu, Xuequan. "China's largest carrier rocket Long March-5 makes new flight". Xinhua. Archived from the original on 9 August 2020. Retrieved 7 May 2020.
- Lifang. "China to launch Long March-5B rocket in 2019". Xinhua. Archived from the original on 22 May 2020. Retrieved 7 May 2020.
- Mu, Xuequan. "China's largest carrier rocket Long March-5 makes new flight". Xinhua. Archived from the original on 9 August 2020. Retrieved 7 May 2020.
- Lifang. "China to launch Long March-5B rocket in 2019". Xinhua. Archived from the original on 22 May 2020. Retrieved 7 May 2020.
- Barbosa, Rui C. (3 November 2016). "China conducts Long March 5 maiden launch". NASASpaceflight. Archived from the original on 4 November 2016. Retrieved 12 February 2021.
- Jones, Andrew. "Successful Long March 5 launch opens way for China's major space plans". spacenews.com. Archived from the original on 6 May 2021. Retrieved 2019-12-27.
- "Chinese Long March 5 rocket". AirForceWorld.com. 12 June 2015. Archived from the original on 3 October 2016. Retrieved 24 August 2016.
- "Long March 5 Will Have World's Second Largest Carrying Capacity". Space Daily. Xinhua. 4 March 2009. Archived from the original on 18 January 2021. Retrieved 12 February 2021.
- "China Tests Powerful Rocket Engine for New Booster". Space.com. 30 July 2012. Archived from the original on 6 November 2016. Retrieved 6 May 2021.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Long March 5». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۳ مه ۲۰۲۱.