پیتیا

پیتیا یا پوتیا (به یونانی: Πυθία) که معمولاً با عنوان غیبگوی نیایشگاه دلفی شناخته می‌شود، عنوانی برای خطاب کشیش‌های نیایشگاه آپولون واقع در شهر دلفی در طول تاریخ بود. نام آن‌ها برگرفته از پایتون است، اژدهایی که توسط ایزد خورشید یونانی، آپولون کشته شد. غیبگویان نیایشگاه دلفی همیشه از زن‌ها تشکیل می‌شدند. پیتیا به‌طور گسترده‌ای برای پیشگویی‌هایش که با الهام از آپولون صورت می‌گرفت، شناخته می‌شد و بسیار مورد توجه قرار داشت. فرد معتقد ابتدا قربانی را برای ارائه درخواست، پیشکش یک کشیش مرد می‌نمود، سپس این کشیش مرد سوأل را به پوتیا ارائه می‌کرد.

لیکرگوس در حال مشاوره به پیتیا (۱۸۳۵/۱۸۴۵)، اثر اوژن دولاکروا.

هیچ کس نمی‌دانست که پوتیاها چگونه برگزیده می‌شوند، اما آن‌ها همواره زنان دهقانی بودند که هیچ قابلیت خاصی نداشتند. اما در روایات دیگر پوتیاها احتمالاً زنانی از خانواده‌های طبقه بالا و تحصیل کرده به شمار می‌رفتند که خواندن و نوشتن آموخته بودند. هر کدام از آن‌ها پس از مرگ غیبگوی قبلی، به عنوان جایگزین او انتخاب می‌شد. شخصیت اخلاقی آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار بود، و حتی اگر پوتیای تازه برگزیده شده، متأهل و دارای خانواده بود، باید از تمام مسئولیت‌های خانوادگی خود در ازای انجام وظایفش در معبد چشم‌پوشی می‌نمود.[1] کسانی که مشورت می‌خواستند هزینه زندگی پوتیاها را می‌پرداختند. چند نیایشگاه دیگر یونانی نیز پوتیا داشتند، اما هیچ‌کدام به اندازهٔ پوتیاهای دلفی مقدس شمرده نمی‌شدند. تئوگنیس اولین فردی بود که به پوتیا اشاره کرد و دومین نفر آیسخولوس بود که در اثرش به نام «Eumenides» در سه‌گانه نمایشنامهٔ اورستیا به او اشاره داشته‌است.[2]