پادشاهی واسپوراکان

پادشاهی واسپوراکان (ارمنی: Վասպուրականի թագավորություն‎) پادشاهی بود که مابین سال‌های ۹۰۸ تا ۱۰۲۱ میلادی همزمان با حکومت خلافت عباسیان در ایران با تمدنی ارمنی در اطراف دریاچه وان و شهر وان ترکیه حکمرانی می‌کردند. گاگیک آرزرونی، یا گاگیک یکم واسپوراکان حاکم وقت منطقهٔ واسپوراکان، بود.[1]

پادشاهی واسپوراکان

Վասպուրական
Vaspurakan
۹۰۸–۱۰۲۱
پادشاهی واسپورکان ۹۰۸–۱۰۲۱
وضعیتپادشاهی
پایتختوان
زبان(های) رایجارمنی
دین(ها)
کلیسای حواری ارمنی
حکومتپادشاهی
King 
• ۹۰۸–۹۴۳
گاگیک یکم واسپوراکان
• ۱۰۰۳–۱۰۲۱
Seneqerim Artsruni
دوره تاریخیقرون وسطی
• گاگیک یکم recognized به عنوان پادشاه ارمنستان توسط Arab Caliph
۹۰۸
• Seneqerim Artsruni gave واسپوراکان به امپراتوری بیزانس
۱۰۲۱
مساحت
۴۰٬۸۷۰ کیلومترمربع (۱۵۷۸۰ مایل‌مربع)
۴۰٬۸۷۰ کیلومترمربع (۱۵۷۸۰ مایل‌مربع)
جمعیت
• 
۱۰۰۰۰۰۰
واحد پولسولیدوس، Hyperpyron
پیشین		پسین
ارمنستان باگراتونی
امپراتوری روم شرقی
امروز بخشی از ترکیه
 ایران
 جمهوری آذربایجان
 عراق
 ارمنستان
Flag of Kingdom of Armenia under Bagratid Dynasty
حکومت‌های ارمنی

پس از استقلال ارمنستان، در اواخر سده نهم میلادی، چندین مرکز قدرت در کشور به وجود آمد که در ابتدا با حکومت مرکزی در کشمکش بودند اما در نهایت حکومتی فدرال تشکیل دادند. یکی از این مراکز قدرت، که در ابتدا خواستار جدایی از حکومت مرکزی و تشکیل پادشاهی مستقل بود، حکومت خاندان آرزرونی،[2] در منطقهٔ واسپوراکان، بود.

تاریخ

از سده ۹ (پیش از میلاد) منطقه واسپوراکان بخشی از اورارتو بود. در سده ۶ (پیش از میلاد) آن بخشی از قلمرو و ساتراپ‌نشین ارمنستان شد.

از ۱۸۹ (پیش از میلاد) واسپوراکان یکی از ایالت‌های ارمنستان کبیر شد. سپس آن منطقه بخشی از سلسله اشکانی ارمنستان شد. پس از تقسیم ارمنستان در سال ۳۸۷ میلادی به دو بخش غربی و شرقی، به تبع آن واسپوراکان هم به بخش شرقی یعنی ارمنستان ایران پیوست.

در سده هشتم تحت کنترل اعراب قرار گرفت ولی در سال ۸۸۴ میلادی با ظهور دودمان باگراتونی ارمنستان توانست از زیر سلطه اعراب رهایی پیدا کند.

در سال ۹۰۸ میلادی، گاگیک آرزرونی، یا گاگیک یکم واسپوراکان حاکم وقت منطقهٔ واسپوراکان، در شمال میان رودان، استقلال منطقهٔ تحت تسلط خود را اعلام کرد و مدعی پادشاهی بر کل ارمنستان شد. این اتفاق سبب آغاز کشمکش با حکومت مرکزی شد که تا سال ۹۴۳ میلادی ادامه یافت. گاگیک متعاقب اعلام استقلال، جزیره آختامار را به منزلهٔ مرکز حکومت خود برگزید و به مانوئل، معمار معروف ارمنی، دستور بنای مجموعه‌هایی از کاخ‌ها را داد. وی، که قصد داشت رهبری مذهبی ارمنستان را به جزیرهٔ آختامار منتقل سازد، به معمار خود دستور داد تا در کنار کاخ‌ها کلیسایی نیز بنا کند.

پس از فتح آن منطقه توسط امپراتوری روم شرقی، توسط سلجوقیان تسخیر شد و چندین بار توسط سلجوقیان روم و ایوبیان دست به دست شد تا این که در سده سیزدهم تحت کنترل ارمنستان زاکارید قرار گرفت.

بعدها واسپوراکان مورد تاخت و تاز مغولان قرار گرفت، تا این که توسط ترکان عثمانی اشغال شد.

پادشاهان واسپوراکان

نگارخانه
  • ترسیم گاگیک آرزرونی، از نمای شرقی کلیسای صلیب مقدس

جستارهای وابسته

منابع
  1. Hewsen, Robert H. (2001). Armenia: a historical atlas. The University of Chicago Press. p. 126. ISBN 0-226-33228-4
  2. از زمینداران بزرگ ارمنستان که از دوران حکومت اورارتو تا سده یازدهم میلادی نقش مهمی در تاریخ ارمنستان ایفا کردند. شاخه‌هایی از این خاندان، تا سده بیستم میلادی، در مناطق مختلف ارمنستان، به حیات خود ادامه داد.Azruni
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.