هیرآباد
هیرآباد روستایی در مرکز دهستان خرارود از توابع بخش مرکزی شهرستان خدابنده در استان زنجان ایران است؛ که در ۳۲ کیلومتری شرق شهر قیدار واقع گردیده‌است. شغل مردم این روستا اکثراً کشاورزی و دامپروری است. کل زمین‌های کشاورزی روستا ۱۳۰۰ هکتار است. محصولات کشاورزی روستا گندم، جو، انگور، خیار، گوجه، یونجه و… است.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | زنجان |
| شهرستان | خدابنده |
| بخش | بخش مرکزی |
| دهستان | خرارود (خدابنده) |
| نام محلی | هیرآباد |
| مردم | |
| جمعیت | ۲۷۹ نفر (سرشماری ۹۵) |
| تراکم جمعیت | متوسط نفر بر کیلومتر مربع |
| کد آماری | ۲۳۴۵۹۰ |
هسته اولیه
علت به وجود آمدن این روستا رود پرآب و بزرگش است که جمعیت را به این منطقه جذب کرده‌است و باعث سکونت و آمدن مردم به این منطقه شده‌است. این روستا جزء قدیمی‌ترین روستاهای شهرستان خدابنده است. در این منطقه آثار و بقایایی از سکونت انسان وجود دارد که به قدمتی بالاتر از ۲هزار سال می‌رسد که نشانگر قدمت و عظمت این منطقه تاریخی است.
علت نام گذاری
علت نام گذاری این اسم (هیرآباد) بر روستا رودخانهٔ بزرگ آن بوده‌است «هیر» در فارسی پهلوی و پارتی و در لغت نامه‌های قدیمی به معنای رود و رودخانه بوده‌است به همین دلیل اسم روستا را هیر آباد گذاشتند.
نام های خانوادگی و طوایف
در روستای هیرآباد نام های خانوادگی زیادی وجود دارد.مثل
(بیگدلو-بیگدلی -فیضی-کفلو-نصیری-صادقی-اورنگ-محمدی و ...)است.
قراءگوزلولار(بیگدلو ها_بیگدلی ها)از جمله قبایل ترک هستند که در فتح آناتولی نقش بسزایی داشتند و ساکن آناتولی و شامات بودند که بخشی از آن ها در زمان حکومت تیموریان و بخشی نیز در زمان صفویه در ایران مهاجرت کردند؛و بیگدلو ها وبیگدلی های روستا ی هیرآباد از بازماندگان همان ایل های مهاجر هستند و در بین مردمان منطقه نیز به قراءگوزلو معروف هستند.
مهم‌ترین رویدادهای منطقه و روستا
روستای هیرآباد در ۱۰۰ سال گذشته روستای پر حاشیه ای نبوده. اما یکی از رویدادهای مهم روستا حمله فدائیان فرقه دموکرات به این منطقه و مخصوصاً این روستا بوده‌است که به صورت ظالمانه مال و اموال مردم را غارت، تاراج و چپاول کردند و حتی به جان بعضی از مردم هم رحم نکردند؛ که باعث به یاد ماندن این صحنه دل خراش بین مردم این روستا تا سالیان دراز و فراتر از آن شده‌است. البته در این زمان برخی از مردان جنگی روستا رشادت‌های فراوانی از خود نشان دادند و مانع پیشروی کمونیست‌ها شدند.
منابع آب
در زمان قدیم آب روستا از طریق رودخانه و چشمه‌های اطراف روستا تأمین می‌شد ولی امروزه به علت آلودگی آب دیگر از آنها استفاده نمی‌شود و از آب لوله‌کشی سالم استفاده می‌کنند.
جمعیت
جمعیت این روستا در گذشته چند برابر امروز بود که با مهاجرت مردم این روستا کم و کمتر شد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۲۳ نفر (۵۹ خانوار) بوده‌است؛ و همین‌طور در سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن به ۲۷۹ نفر رسیده‌است.
مهاجرت
تا به امروز تقریباً بیش از ۳۰۰ خانوار به جمعیت ۱۲۰۰ نفر به شهر کوچ کردند؛ و علل اصلی این مهاجرت‌ها نبود شغل مناسب و امکانات است. که با یاری مسئولین محترم درست می شود که الان 5 سال است درس نشده.
اماکن باستانی(حقیقت یا افسانه)
به گفته اهالی روستا در این منطقه آثار باستانی زیادی وجود دارد مثل
- قاراقیه (سخره سیاه) که چشمه ای شفابخش است که می‌گویند در اطراف آن چشمه سکونت گاهی قدیمی وجود داشت که با توجه به تعاریف بازماندگان که سینه به سینه رسیده در زمان حمله افغان‌ها این منطقه خالی از سکنه شده. قدمت این منطقه به قبل از اسلام برمیگردد.
- صندلی داشی
- کلک تپه و رودخانه هیرآباد که گفته می‌شود در دامنه تپه مقدار زیادی طلا و زیور آلات مدفون شده که با آمدن سیل طلاها در عرض و طول رودخانه پخش شده و بعضی اوقات اهالی روستا تکه یا مقداری از طلاها را پیدا می‌کنند که البته بعضی‌ها این داستان را انکار و بعضی این داستان را تغییر می‌دهند و می‌گویند در زیر تپه و وسط رودخانه یک خزانه سکه‌های طلا وجود دارد بعضی دیگر هم می گویند طلا و زیور آلات نبوده و سکه های طلا بوده که روی آنها لا اله الا الله محمد رسول‌الله نوشته شده ولی هنوز صحت این مطلب ثابت نشده‌است؛ ولی اگر مسئولین محترم اقدامات لازم برای اکتشاف و حفاری می کردنداین روستا تبدیل به یک منطقه ی گردشگری می شد و باعث رونق اقتصادی این منطقه می گردد.
- ساخسی تپه (تپه سفالی یا سفال‌ها)
- قللی تپه
- مدرسه قدیمی
منابع
- علی بیگدلو محقق
- روایات مردم محلی
- محمد بیگدلو ویرایش پروژه
- کتاب‌های تاریخی
- دهیاری روستا حسن کفلو
«نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.