دوتپه (خدابنده)

دوتپه، روستایی از توابع بخش دوتپه شهرستان خدابنده در استان زنجان ایران است. این روستا در راه قیدار - ابهر قرار گرفته است از قیدار 22 کیلومتر و ابهر 38 کیلومتر فاصله دارد این روستا از شمال با روستاهای قفس آباد ، چپقلو ،قانلی و داشلوجه از شرق با پینه دوز (دوتپه علیا) و خان کندی از جنوب با دهشیر و از غرب با بلگه شیر و توپقره همسایه است . دوتپه در چهار راه قیدار - ابهر و سلطانیه - آوج قرار دارد. وجود قنوات و چشمه های پر آب باش کریز ، آرا کریز ،نظر گاه ، داشلی بولاق ، قانلی بولاق ، شورشور بولاق و قوشا بولاق در گذشته سبب جذب جمعیت به این روستا شده است . امروزه حفر چاه عمیق ها و رونق کشاورزی و استفاده از روش های مکانیزه ی کشاورزی در نتیجه درآمد مناسب باعث عدم مهاجرت و در نتیجه در این روستا شده است. که میتوان گفت دوتپه بزرگترین روستای واقع در دشت دوتپه و بلکه استان زنجان می باشد.

کلمه دوتپه نیز از جمله نام‌هایی است که نظر و حکم قطعی نمی‌توان دربارۀ آن صادر کرد.

وقتی بحث وجه تسمیه دوتپه به میان می‌آید راحترین پاسخ این است: «روستایی که دارای دو عدد تپه است»

اما این جواب نمی‌تواند درست باشد زیرا در اسنادی که از گذشته باقی مانده، نام دوتپه به صورت "داوتپه" نوشته می‌شده است.

در زبان محلی نام دوتپه به صورت دووتپه /dowtapa/ تلفظ می‌شود.

که پژوهشگران حوزه زبان‌شناسی ریشه آن را به دو صورت بیان می‌کنند.

۱- "دوو" یعنی غنی، دارای ثروت، حاصلخیر برای نمونه افراد غنی را "دوو دار" می‌گفتند پ.ن = دوتپه یعنی روستایی با زمین‌های حاصلخیز و غنی

۲- "دوو" از ریشه دووماق (دونقماق) = یخ زدن، بسیار سردسیر

پ.ن = دوتپه یعنی روستایی بسیار سردسیر بعضی از قدمای دوتپه می‌گفته‌اند دوتپه در اصل "دؤوتپه/dövtәpә/ است.

دؤو = یعنی دیو که مجازاً بزرگ است. این کلمه در واژۀ "دؤو اؤلن/döv ölәn/" نیز به کار رفته است. دؤو اؤلن = چمن زار بزرگ (قسمتی از دشت دوتپه در نزدیکی‌های روستای بلگشیر)

اما در بحث اورتوگرافی (نگارش صحیح کلمات) نام دوتپه به شرح زیر می باشد.

فارسی با خط عربی /دوتپه/

فارسی آوانگار /dowtappe/

ترکی با خط عربی /دووتپه/

ترکی با خط لاتین /dovtәpә/

این روستا در دهستان حومه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۴٬۱۳۲ نفر (۱۲۰۸ خانوار) بوده‌است.

مردم دوتپه از قدیم الایام به زبان ترکی با لهجه خمسه ای صحبت می کنند. ترکی دوتپه تا حدودی با شهر قیدار و زنجان فرق دارد و باید آن را مابین ترکی آذربایجانی و قشقایی دانست در مواردی نیز به زبان ترکمنی نزدیک می باشد.

• فهرست روستاهای ایران

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.