قتل میترا استاد

محمدعلی نجفی در روزهای اول پس از قتل مدعی شد همسر دومش با نهادهای امنیتی ارتباط داشته‌است.[11] پیشتر نیز، دربارهٔ استعفای نجفی و انتشار عکس‌های خصوصی او با همسر دومش این گمان از سوی برخی افراد مطرح شده بود.[12] برخی از چهره‌های اصلاح طلب از جمله جواد امام اعلام کرده‌اند که میترا استاد با سازمان اطلاعات سپاه پاسداران «ارتباط داشته» و نزدیک شدن او به صورت نجفی «هدفمند» بوده‌است.[13] نجفی در دادسرا ادعا کرد صحبت‌های وی شنود می‌شد و در اختیار همسر دومش قرار می‌گرفت.[14] او در این باره گفت: «خودم در واتس‌اپ صحبت‌هایی را که برای ایشان ارسال کرده بودند، شنیدم [...] خودم نخواستم این موضوع را پیگیری کنم چون با شماره‌ای ارسال می‌کردند که معلوم نیست از کجاست؟»[15]

دختر نجفی مدعی شد همسر دوم پدرش «با ارگان‌های خاصی رابطه داشت و از همین طریق به پدرم تسلط پیدا کرده بود و او را تحت فشار قرار می‌داد».[13]اما محمد علی نجفی تأکید کرد که از نهادی نام نمی‌برد و ممکن است «شخصی در نهادی باشد که با ایشان ارتباط داشتند.»[14]

وزارت اطلاعات واکنش رسمی نشان داد و هر گونه ارتباطی را با میترا استاد رد کرد.[16][11] سازمان اطلاعات سپاه پاسداران به این اتهام واکنشی نشان نداد.[13]

میترا استاد فرزند کاکابرار استاد از اساتید تنبور بود و در خانواده‌ای از پیروان دین یارسان به دنیا آمد. یارسان به اقلیت دینی غیرمسلمانی گفته می‌شود که بیشتر پیروانش در مناطق کردنشین ساکن اند.[17] با این حال میترا استاد بنا بر گفتهٔ محمدعلی نجفی در دادگاه پس از آشنایی با یک دیپلمات به اسلام روی آورده و مسلمان شیعه شده‌است.[18] این مسئله در حواشی رسیدگی به پروندهٔ قتل او بسیار تأثیرگذار بود و از جمله شایعات و حواشی مطرح‌شده مهدورالدم بودن میترا استاد به سبب باور به دیانت یارسان[17] و نیز مسئلهٔ مراجعه به سید نصرالدین حیدری گوران از رهبران جامعهٔ یارسان برای کسب رضایت از خانوادهٔ استاد و عدم قصاص بود که توسط فرزند وی تکذیب شد.[19]

در روز ۱۳ خرداد دادستان تهران از صدور کیفرخواست پرونده نجفی و ارسال آن به دادگاه خبر داد. به گفته علی القاصی مهر با توجه به تکمیل تحقیقات دایر بر الف- قتل عمد میترا استاد ب- حمل و نگهداری سلاح غیرمجاز ج- ایراد صدمه بدنی عمدی منتهی به جرح (غیر فوتی) با تقاضای اولیای دم مقتول مبنی بر قصاص نجفی، پرونده با صدور کیفرخواست برای رسیدگی به دادگاه کیفری ارسال شد.[24][25]

دادگاه محمدعلی نجفی در سه جلسه برگزار شد که آخرین جلسه آن ۳۱ تیر ۱۳۹۸ بود. در نهایت در ۸ مرداد ۱۳۹۸، سخنگوی قوه قضائیه از محکومیت محمدعلی نجفی، به قصاص نفس توسط دادگاه بدوی خبر داد. بر این اساس، شعبه نهم دادگاه کیفری استان تهران به ریاست قاضی محمدرضا محمدی کشکولی، آقای نجفی را در پرونده قتل میترا استاد همسر دوم‌اش را به قصاص محکوم کرده‌است. این حکم قابل تجدیدنظرخواهی است.^[۵۲]

خانواده میترا استاد از قصاص گذشتند. مسعود استاد، برادر میترا استاد، در اینستاگرام خود نوشت:«به واسطه پادرمیانی بزرگان کرمانشاه و کشور و همچنین وکلای عزیزمان آقای مسعود افرازه و محمود حاجلویی، پدرم، مادرم و مهیارمان، آقای محمدعلی نجفی را بخشیدیم و از خون عزیزمان گذشتیم و خرسندیم که هیچ معامله ای با خون آن بزرگوار نکردیم.»[26] محمدعلی نجفی به رأی صادر شده اعتراض کرد. در ۳۰ شهریور ۱۳۹۸ دیوان عالی کشور حکم صادر شده در دادگاه بدوی را به دلیل نقص در تحقیقات نقض کرد و حکم داد که «باید نظر کارشناسی دربارهٔ نحوه شلیک گلوله‌ها» اخذ شود.[27]

در گزارش جدید، کارشناسان گزارش اولیه مبنی بر شلیک مستقیم گلوله به سوی مقتول را رد کردند و اظهار داشتند «شلیک‌ها مستقیم نبوده و گلوله بعد از اصابت به دست میترا و تغییر شکل مرمی آن وارد بدن او و باعث مرگش شده‌است.»[28]

پرونده قتل میترا استاد بار دیگر به شعبه نهم دادگاه کیفری ارجاع داده شد و در ۶ آذر ماه ۱۳۹۸ جلسه رسیدگی مجدد برگزار شد. نجفی با استناد به گزارش جدید کارشناسی، اتهام قتل عمد را رد کرد اما دادگاه بار دیگر او را به جرم قتل عمد به ۷ سال و نیم حبس محکوم کرد. شش سال آن قابل اجرا بود.[29]

در دی ماه ۱۳۹۸، گودرزی، وکیل نجفی، اعلام کرد که نسبت به حکم صادره به دیوان عالی کشور فرجام‌خواهی کرده‌است. او گفت از یک طرف حکم ۶ سال و ۶ ماه حبس تعزیری به اتهام قتل عمد و یکسال و سه ماه حبس به اتهام حمل سلاح «مجازاتی سنگین» است و به دلیل وجود «جهات تخفیف» دادگاه می‌توانسته میزان آن را کاهش دهد، از طرف دیگر آنها قتل را شبه عمد می‌دانند و به همین دلیل به دیوان عالی کشور فرجام‌خواهی کرده‌اند.[30]

در ۱۰ فروردین ۱۳۹۹، دیوان عالی کشور، بار دیگر حکم دادگاه را نقض کرد و پرونده را به شعبه هم‌عرض ارجاع داد.[31] بنا شد سومین دور از رسیدگی به پرونده محمدعلی نجفی در شعبه ۱۰ دادگاه کیفری به صورت غیر علنی برگزار شود.[32]

نجفی در دادگاهی که ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ به ریاست قاضی متین برگزار شد در مورد جلب رضایت خانوادهٔ مقتول گفت حدود ۱۰ میلیارد تومان پرداخت کرده‌است که حدود ۸ میلیارد آن مهریهٔ ۱۳۶۲ سکه‌ایِ میترا استاد بوده‌است.[33]

در نهایت شعبه دهم دادگاه کیفری محمدعلی نجفی را به شش سال و نیم حبس محکوم کرد. حمیدرضا گودرزی، وکیل نجفی، روز جمعه، ۲۶ اردیبهشت، به ایرنا گفت: «به این حکم که مخالف رای دیوان عالی کشور است، اعتراض می‌کنیم.»[34]