گلوله
گلوله، مرمی یا پرّانه جسمی است که از سلاح گرم یا سلاح بادی شلیک میشود. گلوله معمولاً از فلز (بیشتر سرب) ساخته میشود و معمولاً فاقد مواد منفجره است. آسیبی که به هدف وارد میکند صرفاً ناشی از ضربه جسم جامد آن است. گلوله در سلاح کمری یا تفنگ بخشی از فشنگ است.
کلمه فارسی گلوله به صورت «غلوله» و «گولوله» نیز به کار رفته است.[1] واژه گلوله یادگار دورهای است که گلوله در سلاحهای گرم به صورت کروی ساخته میشد. از قرن نوزدهم شکل گلولهها تغییر کرد و به صورت کشیده و نوک تیز یا اسپیتزر درآمد. در برخی از متنهای مربوط به شکار و تیراندازی واژه «مَرمی» نیز که واژهای عربی است، بهجای گلوله بکار میرود.
ردگیری سازنده گلوله
گلولهها ویژگیهای مشترک منحصر به فردی دارند. به عنوان نمونه ویژگیهای نظیر مُهر کالیبر با فونت بخصوص، آلیاژ پوسته گلوله و سه دندانه در جایی که چاشنی به پوکه فشنگ وصل میشود، نشاندهنده یک سازنده مشترک است.[2]
همچنین در برخی موارد، گلولهها دارای مُهرهایی هستند که در بایگانیهای عمومی اطلاعات مربوط به سازندگان سلاح موجود است. مُهرها دارای علامتگذاری کالیبر ساده هستند که معمولاً دو رقم آخر سال ساخت گلوله را نشان میدهند. در ضمن معمولاً گلولهها در صندوقهای چوبی نسبتاً بزرگی بستهبندی میشوند که اطلاعات کشور و شرکت سازنده گلوله بر روی جعبه را نشان میدهند.[2]
دانستنیها
اگر سرعت گلولهٔ یک تفنگ معمولی ۳۷ برابر شود، بر نیروی گرانش زمین غلبه میکند و وارد فضای کیهانی میشود.[3]
منابع
- لغتنامه دهخدا
- A Trail of Bullet Casings Leads From Africa’s Wars Back to Iran, The New York Times
- مجلهٔ دانستنیها، ۳۰ آبان ۱۳۹۴، ص ۴۳.