سرمایه‌گذاری خصوصی
سرمایه‌گذاری خصوصی، (به انگلیسی: Private equity) در علوم مالی، تأمین‌مالی شرکت‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری که خارج از بازار دادوستد اوراق بهادار در بورس انجام می‌گیرد و غالباً مشتمل بر سرمایه‌گذاران، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های مدیریت و تأمین‌سرمایه‌ای است که به‌طورمستقیم در شرکت‌هایی که خارج از بورس هستند سرمایه‌گذاری می‌کنند.
انواع شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی
| دانش مالی |
|---|
 |
این نوع سرمایه‌گذاری:
۱- در مراحل ابتدایی طرح‌ها و شکل‌گیری شرکت‌ها توسط فرشتگان تجارت(BA)و سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر(VC)
۲- در مراحل رشد شرکت‌ها، با حجم بالاتری از سرمایه در طرح‌های توسعه‌ای و رشد(Growth Fund)
۳- در مراحل بعدی استفاده از صندوق‌های تأمین مالی اهرمی (Buyouts)
۴- و همچنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری پیش از انتشار عمومی سهام (Mezzanine Finance)
صورت می‌پذیرد.
تاریخچه سرمایه‌گذاری خصوصی
توسعه بازار سرمایه‌گذاری خصوصی (Private Equity Markets) به چندین دهه قبل دردنیا و کشورهای توسعه یافته اوایل ۱۹۸۰ میلادی برمی‌گردد و در حال حاضر در کشورهای در حال توسعه‌ای مانند ترکیه، هند و برزیل و حتی بسیاری از کشورهای آفریقایی شاهد توجه ویژه‌ای به این بازار هستیم. به‌طوری‌که شرکت مالی بین‌المللی IFC در بیش از ۲۵۰ صندوق سرمایه‌گذاری خصوصی در کشورهای در حال توسعه، مشارکت و سرمایه‌گذاری کرده است.
درحال‌حاضر بازارهای ادغام و اکتساب(M&A) و خریدوفروش شرکت‌های خارج از بازار بورس حجم بسیاری از دادوستد سهام و تأمین مالی شرکت‌های خصوصی را به خود اختصاص داده است.
این بازار با نرخ بازده‌ای سرمایه‌گذاری بالاتر از شرکت‌های بورسی روزبه‌روز در حال توسعه بوده و بر شمار شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی افزوده می‌گرددو انجمن‌ها و موسسات آموزشی، کنفرانس‌ها و خبرگزاری‌های تخصصی داخلی و بین‌المللی فراوانی در سطح بین‌الملل و سایر کشورهای درحال‌توسعه به وجود آمده‌اند.
همانگونه که در دسته‌بندی فوق اشاره شد سرمایه‌گذاری ریسک پذیر بخشی از بازار وسیع سرمایه‌گذاری خصوصی است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تفاوتهای سرمایه پذاری ریسک پذیر و سرمایه‌گذاری سهام خصوصی خواهیم پرداخت:
تفاوتهای سرمایه‌گذاری خصوصی با سرمایه‌گذاری ریسک پذیر
۱- سرمایه‌گذاری عمدتاً در مراحل اولیه شکل‌گیری شرکت‌ها توسط سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و در مراحل توسعه شرکت‌های با اندازه بزرگ توسط سایر سرمایه‌گذاران فعال در بازار سرمایه خصوصی(Private Equity Markets) وارد سرمایه‌گذاری برای دوره محدود و تعریف شده‌ای می‌شوند.
۲- شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی(PE) در تمام شرکت‌ها با حوزه فعالیت‌های صنعتی مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند. (زمین و ساختمان، حمل و نقل، صنایع معدنی، سیمان، صنعت انرژی و نفت و گاز، پزشکی و داروسازی و غیره) اما سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر بر فناوری‌های جدید، مانند فناوری‌های زیست‌محیطی، فناوری نانو، فناوری اطلاعات و فناوری انرژی‌های نو متمرکز می‌شوند .
۳- شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، اکثر مواقع ۱۰۰٪ سهام یک شرکت را (اغلب از طریق LBO) اکتساب می‌کنند در حالی که سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر سهم اقلی از شرکت یعنی کمتر از ۵۰٪ را اکتساب می‌کنند.
۴- حجم سرمایه‌گذاری شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی بالاست. حداقل ۱۰۰ میلیون دلار تا هزاران میلیارد دلار در شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری می‌کند اما حجم سرمایه‌گذاری شرکت‌های ریسک‌پذیر بسیار کمتر و اغلب زیر ۱۰ میلیون دلار در شرکت‌های در حال تأسیس یا نوپا است.
۵- شرکت‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر تنها از ابزار سهام به منظور سرمایه‌گذاری استفاده می‌کند در حالی که سرمایه‌گذاری خصوصی از ساختار ترکیبی، وام و سهام بهره می‌گیرند
۶- شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی در شرکت‌های بالغ با عملکرد مالی و اجرایی که دارای سوابق هستند سرمایه‌گذاری می‌کنند در حالی که سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر غالباً در شرکت‌های در مراحل اولیه رشد و شکل‌گیری پیش از کسب درآمد و فروش عملیاتی سرمایه‌گذاری می‌کند.
۷- سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر در سبدی از سهام چندین شرکت سرمایه‌گذاری می‌کنند که البته حجم سرمایه‌گذاری‌ها اندک بوده و در صورت شکست یک شرکت/ طرح سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر دچار ضرر و زیان می‌گردند. اما سرمایه‌گذاران خصوصی به دلیل حجم سرمایه‌گذاری بالا اغلب در سهام شرکت‌های اندکی سرمایه‌گذاری می‌کنند که در صورت شکست / طرح متقبل ضرر و زیان قابل توجهی خواهندشد.
۸- شرکت‌های سرمایه‌گذار خصوصی در شرکت‌هایی که دارای محصولات تولیدی با سابقه فروش هستند سرمایه‌گذاری می‌کنند ولی اغلب سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر در مراحل پیش از تولید و توسعه محصول، زمانی‌که ایده یا محصول نمونه ارائه می‌شود سرمایه‌گذاری می‌کند
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Private equity». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۱ مارس ۲۰۱۳.
- محمد رستمی- گزارش آشنایی با سرمایه‌گذاری خصوصی- انتشارات داخلی شرکت راهبرامین خاورمیانه