روش سنت-لاگه

روش سنت-لاگه (به فرانسوی: Sainte-Laguë) یا وبستر (به انگلیسی: Webster) دگرشی از روش بالاترین میانگین‌ها است که در انتخابات مبتنی بر نمایندگی تناسبی به روش فهرست حزبی برای تسهیم کرسی‌های مجلس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش در اروپا به افتخار ریاضی‌دان فرانسوی آندره سنت-لاگه و در آمریکا به افتخار سیاستمدار و سناتور آمریکایی دنیل وبستر نامگذاری شده‌است. اساس روش سنت-لاگه بسیار شبیه روش دونت است اما از مقسوم‌علیه‌های متفاوتی استفاده می‌کند. نتایج آن تقریباً با نتایج روش بزرگ‌ترین باقیمانده یکسان است ولی نتایج روش دونت معمولاً اندکی به نفع احزاب بزرگتر تمام می‌شود.

این روش را اولین بار دنیل وبستر در سال ۱۸۳۲ ابداع کرد و برای سهمیه‌بندی کنگره‌ای آمریکا در سال ۱۸۴۲ به کار رفت. بعداً روش همیلتون جایگزین آن شد ولی در سال ۱۹۱۱ دوباره به روش وبستر بازگشتند. آندره سنت-لاگه در سال ۱۹۱۰ این روش را در مقاله‌ای معرفی کرد. به نظر می‌آید که او و سایر اروپایی‌ها تا بعد از جنگ جهانی دوم از سابقهٔ این روش در آمریکا بی‌خبر بودند.

کشورهای بوسنی و هرزگوین، عراق، کوزوو، لتونی، نیوزیلند، نروژ، و سوئد از این روش استفاده می‌کنند. در آلمان از این روش برای انتخابات بوندستاگ در سطح فدرال و برای مجالس مقننهٔ بادن-وورتمبرگ، برمن، هامبورگ، نوردراین-وستفالن، راینلاند-فالتس، و شلسویگ-هولشتاین در سطح ایالتی استفاده می‌شود. بولیوی (۱۹۹۳)، لهستان (۲۰۰۱)، فلسطین (۲۰۰۶)، و نپال (۲۰۰۸) هم سابقهٔ استفاده از این روش را دارند.

شرح روش

پس از شمارش آرا، با استفاده از مقسوم‌علیه‌های فرد، خارج‌قسمت‌های متوالی برای هر حزب محاسبه می‌شود. فرمول آن به شکل زیر است:

که در آن
  • q خارج قسمت محاسبه‌شده در هر مرحله؛
  • V مجموع آرای کسب‌شده توسط حزب؛
  • s تعداد کرسی‌های تصاحب‌شده توسط حزب تا آن مرحله با مقدار اولیهٔ صفر.

در هر مرحله، حزبی که بالاترین خارج قسمت را به دست آورد، آن کرسی را تصاحب خواهد کرد و خارج قسمت آن حزب با توجه به تعداد کرسی‌های جدید دوباره محاسبه می‌شود. این فرایند آنقدر تکرار می‌شود تا همهٔ کرسی‌ها تسهیم شوند.

به عنوان مثال انتخابات فرضی زیر را در نظر بگیرید که در آن سه حزب قهوه‌ای و آبی و سبز برای تصاحب ۱۱ کرسی شورا با یکدیگر به رقابت می‌پردازند. مجموع آرای مأخوذهٔ احزاب به ترتیب برابر ۵۲٬۰۰۰ و ۶۳٬۰۰۰ و ۱۸٬۰۰۰ است.

حزب قهوه‌ایحزب آبیحزب سبز
مجموع آرا۵۲٬۰۰۰۶۳٬۰۰۰۱۸٬۰۰۰
کرسی ۱م۵۲٬۰۰۰= ۱ ÷۶۳٬۰۰۰ = ۱ ÷۱۸٬۰۰۰ = ۱ ÷
کرسی ۲م۵۲٬۰۰۰۲۱٬۰۰۰ = ۳ ÷۱۸٬۰۰۰
کرسی ۳م۱۷٬۳۳۳ = ۳ ÷۲۱٬۰۰۰۱۸٬۰۰۰
کرسی ۴م۱۷٬۳۳۳۱۲٬۶۰۰ = ۵ ÷۱۸٬۰۰۰
کرسی ۵م۱۷٬۳۳۳۱۲٬۶۰۰۶٬۰۰۰ = ۳ ÷
کرسی ۶م۱۰٬۴۰۰ = ۵ ÷۱۲٬۶۰۰۶٬۰۰۰
کرسی ۷م۱۰٬۴۰۰۹٬۰۰۰ = ۷ ÷۶٬۰۰۰
کرسی ۸م۷٬۴۲۸ = ۷ ÷۹٬۰۰۰۶٬۰۰۰
کرسی ۹م۷٬۴۲۸۷٬۰۰۰ = ۹ ÷۶٬۰۰۰
کرسی ۱۰م۵٬۷۷۸ = ۹ ÷۷٫۰۰۰۶٬۰۰۰
کرسی ۱۱م۵٬۷۷۸۵٬۷۲۷ = ۱۱ ÷۶٬۰۰۰
سهمیهٔ نهایی کرسی‌ها۴۵۲

در هر مرحله کرسی تصاحب‌شده توسط هر حزب به رنگ همان حزب در آمده‌است.

حزب قهوه‌ایحزب آبیحزب سبز
۱ ÷۵۲٬۰۰۰ (۲)۶۳٬۰۰۰ (۱)۱۸٬۰۰۰ (۴)
۳ ÷۱۷٫۳۳۳ (۵)۲۱٬۰۰۰ (۳)۶٬۰۰۰ (۱۱)
۵ ÷۱۰٬۴۰۰ (۷)۱۲٬۶۰۰ (۶)۳٬۶۰۰
۷ ÷۷٬۴۲۹ (۹)۹٬۰۰۰ (۸)۲٬۵۷۱
۹ ÷۵٬۷۷۸۷٬۰۰۰ (۱۰)۲٬۰۰۰
۱۱ ÷۴٬۷۲۷۵٬۷۲۷۱٬۶۳۶
۱۳ ÷۴٬۰۰۰۴٬۸۴۶۱٬۳۸۵

روش دیگری هم برای نمایش جدول سهمیه‌بندی هست که گرچه جمع‌وجورتر است ولی بصیرت و آموزش لازم را به خواننده نمی‌دهد. آرای هر حزب را متوالیاً بر مقسوم‌علیه‌های فرد تقسیم کرده و خارج قسمت‌های به‌دست‌آمده را بر حسب بزرگی رتبه‌بندی می‌کنیم. رتبهٔ هر خارج قسمت در پرانتز کناری‌اش آمده‌است. ۱۱ عدد بزرگتر جواب مسئله‌اند.

فرق روش سنت-لاگه با روش دونت صرفاً در فرمولشان است: فرمول روش دومی است.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.