دختر افغان
دختر افغان نام عکسی (پرتره‌ای) است که توسط استیو مک‌کری، عکاس آمریکایی، در دسامبر ۱۹۸۴ از دختری با نام شَربَت‌گُل زمانی (به پشتو: شربت گلې؛ به اردو: شربت گله) در ۱۲ سالگی در یک اردوگاه پناهندگان در شمال‌غرب پاکستان گرفته شده‌است. این تصویر صورت (پرتره) با نقاشی مونالیزا، اثر لئوناردو دا وینچی، مقایسه[1][2] و به مونا لیزای جهان سومِ جهان اول موسوم شده‌است.[3]
شربت‌گُل (زادهٔ حدود ۱۹۷۲ میلادی) زنی افغان از قوم پشتون‌ها است. شربت‌گل در بمباران افغانستان توسط اتحاد شوروی، یتیم شد و در ۱۹۸۴ به اردوگاه پناهندگی ناصر باغ در پاکستان فرستاده شد. او مجبور شده بود از افغانستان به اردوگاه پناهندگی در پاکستان فرار کند و در این هنگام بود که روزنامه‌نگاری به نام استیو مک‌کری که عکاس مجله نشنال جئوگرافیک بود از او عکس انداخت. این عکس روی جلد شماره ژوئن ۱۹۸۵ این مجله چاپ شد و شربت‌گل را معروف کرد. تصویر شربت‌گل که عنوان «فراموش‌نشدنی‌ترین عکس» را به خود اختصاص داد مشهورترین تصویر در تاریخ مجلهٔ نشنال جئوگرافیک به شمار می‌رود که بیش از هرچیز به تصاویرش شهره است.[4]
شربت را تا سال ۲۰۰۲ به نام «دختر افغان» می‌شناختند، تا اینکه بالاخره استیو مک‌کوری، پس از ۱۷ سال، در سال ۲۰۰۲، دوباره شربت‌گُل را در یک روستای دوردست در شرق افغانستان پیدا کرد؛ جایی که او ازدواج کرده بود و مادر سه فرزند شده بود. شربت‌گُل به کمک تشخیص عنبیه شناسایی شد.
زندگی‌نامه
هلیکوپترهای اتحاد شوروی در اوایل دهه ۱۹۸۰ به روستای او حمله کردند و پدر و مادر شربت‌گل را کشتند و در نتیجه او، خواهران و برادران و مادربزرگ شان مجبور شدند از میان کوه‌ها به اردوگاه پناهندگی ناصر باغ در پاکستان بگریزند.
شربت‌گل زمانی در اواخر دهه ۱۹۸۰ با فردی بنام رحمت گل ازدواج کرد و در ۱۹۹۲ به افغانستان بازگشت. شربت‌گل سه دختر دارد: روبینا، زاهده و عالیه. دختر چهارمش در کودکی درگذشت. او اعلام کرده که امید دارد کودکانش، تحصیلاتی که خود او نداشت را به دست بیاورند.
در اکتبر ۲۰۱۶ شربت گل به اتهام جعل کارت هویت پاکستانی (شناختی کارت) بازداشت شد.[5][6] دادگاه برای او ۱۵ روز زندان تعیین کرد و قرار شد پس از آن از پاکستان اخراج شود.[7] سازمان عفو بین‌الملل در واکنش به این خبر گفت که «اخراج او نهایت بی‌عدالتی است.»[8] وقتی شربت گل به کابل رسید مورد استقبال اشرف غنی رئیس جمهوری و رولا غنی، بانوی اول افغانستان قرار گرفت. به او کلید خانه‌اش در شهرک قصبه را دادند و رئیس جمهور افغانستان به شربت گل وعده داد که برای آموزش فرزندانش و برای درمان او توجه خاص خواهد کرد.[7]
دختران قابل توجه در افغانستان
جستارهای وابسته
- استیو مک‌کری
- خانه استیو کاشان
منابع
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ دختر افغان موجود است. |
- Zoroya, Greg (2002-03-13). "National Geographic tracks down Afghan girl". USA Today. Gannett Company. Retrieved 2012-02-14.
- "Hollywood movie poster at the Kabul Cinema". Archived from the original on 22 December 2012. Retrieved 2012-12-04.
- Wendy S. Hesford; Wendy Kozol, eds. (2005). Just Advocacy?: Women's Human Rights, Transnational Feminisms, and the Politics of Representation. Rutgers University Press. p. 1. ISBN 978-0-8135-3589-0.
- McCurry, Steve (10 April 2001). "National Geographic: Afghan Girl, A Life Revealed". The Washington Post. The Washington Post Company. OCLC 56914684. Archived from the original on 27 November 2012. Retrieved 2012-01-14.
- "FIA arrests NatGeo's Afghan girl in Peshawar". The Express Tribune. 26 October 2016.
- Boone, Jon (2016-10-26). "National Geographic 'Afghan Girl' arrested in Pakistan living under false papers". The Guardian. ISSN 0261-3077. Retrieved 2016-10-26.
- «شربت گل از پاکستان اخراج شد و در کابل کلید خانه جدیدش را از غنی دریافت کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ نوامبر ۲۰۱۶.
- «عفو بین‌الملل: اخراج شربت گل از پاکستان بی‌عدالتی فاحش است». بی‌بی‌سی فارسی. ۴ نوامبر ۲۰۱۶.
- "How They Found National Geographic's 'Afghan Girl'" (۷ مارس، ۲۰۰۳)
- «بازداشت زن افغان که از مجله نشنال جئوگرافیک به شهرت جهانی رسید». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶.