خوشا آنکس که میگوید که ترکم
چه خوشبخت است آنکه میگوید ترکم (به ترکی استانبولی: Ne mutlu Türküm diyene) شعار جمهوری ترکیه است. این عبارت را نخستین بار مصطفی کمال آتاترک در سخنرانیاش به مناسبت دهمین سالگرد بنیانگذاری جمهوری ترکیه در ۲۹ اکتبر ۱۹۳۳ (روز جمهوری) به کار برد. در سال ۱۹۷۲، وزارت آموزش ملی جمهوری ترکیه این عبارت را به عنوان سوگند دانشآموزان تعیین کرد.[1][2][3][4][5][6][7][8][9]
نارضایتی مردم غیر ترک و حذف شعار
شعار ملیگرایانهٔ «چه خوشبخت است آن کس که میگوید ترکم» و نیز شعارهای ملیگرایانهٔ افراطی دیگری مانند «یک ترک با تمام دنیا برابر است»، برای سالهای متمادی بر روی دیوارهای شهرها و بیلبوردهای تبلیغاتی در شهرهای سراسر ترکیه نوشته شده و به عنوان شعار حکومت ترکیه و ناسیونالیسم ترکی در شهرهای غیر ترکنشین ترکیه نیز نوشته میشد. همچنین دانشآموزان سراسر ترکیه بدون توجه به قومیت و زبان مادریشان میبایست هر روز صبح در مراسم صبحگاه پیش از ورود به کلاسهای درس در صف ایستاده و سرودی را که این جمله بخشی از آن بود بخوانند. این وضعیت، در شرایطی که حکومت ترکیه برای چند دهه هویت و موجودیت مردمان غیر ترک ساکن ترکیه به ویژه کردها و ارمنیها را انکار کردهاست، همواره مورد اعتراض بوده و احزاب و سازمانهای سیاسی نماینده مردم غیر ترک خواهان حذف این شعار و لغو اجبار در اجرای سرود مدارس بودهاند. از سال ۲۰۱۴، در جریان مذاکرات صلح میان حزب کارگران کردستان و دولت ترکیه، و نیز کسب حدودی از قدرت محلی در شهرداریهای شهرهای کردنشین توسط حزب دموکراتیک خلقها و حزب مناطق دموکراتیک، کردها به صورت قانونی نسبت به حذف تابلوها و تبلیغات ملیگرایی افراطی ترکی در شهرهای خود اقدام کردند.[10]
نخستین بار در روز چهارم ماه مه سال ۲۰۱۴، شهرداری کولپ در منطقه دیاربکر اقدام به حذف تابلوی چه خوشبخت است آن کس که میگوید ترکم از ورودی جاده دیاربکر-موش کرد. شهرداران مشترک کولپ، متین دینار و سادیه سورر باران علت حذف این تابلو را درخواست مردم اعلام کردند.[11]
پانویس
- نجاتی پولاد (۱ اکتبر ۲۰۱۱)، سنتی در تبعیض: قوه قضائیه و حقوق در ترکیه. اینسایت تورکی؛ بایگانیشده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine بازدید در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۵.
- حریت: ناسیونالیستها علیه بسته صلح تظاهراتی را در سطح ترکیه به راه میاندازند، ۲ اکتبر ۲۰۱۳؛ بازدید در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۵.
- Kaya Genç, "Good riddance, Turkish school oath – but reforms don't go far enough", theguardian, Tuesday 1 October 2013.
- LAUREN BOHN, "All Our Young People Have Gone to the Mountains: Inside Turkey’s revived war against the Kurds", The Atlantic, AUG 18, 2015.
- Shannon Galvin, "A Look at Turkish Nationalism: The Man, the Myth, and the Legend", BERKLEY CENTER FOR RELIGION, PEACE & WORLD AFFAIRS AT GEORGETOWN UNIVERSITY, November 4, 2013.
- Ali Kemal Özcan, "Turkey's Kurds: A Theoretical Analysis of the PKK and Abdullah Ocalan", Routledge Advances in Middle East and Islamic Studies, 1st Edition, New York 2006, p. 82.
- Willfried Spohn, Matthias Koenig, Wolfgang Knöbl "Religion and National Identities in an Enlarged Europe", Palgrave Macmillan, June 2015, P. 112.
- Basak Ince, "Citizenship and Identity in Turkey: From Atatürk's Republic to the Present Day", London and New York: I.B. Tauris, 2012, P 2.
- Ramazan Aras, "The Formation of Kurdishness in Turkey: Political Violence, Fear and Pain", London and New York: Routledge Studies in Middle Eastern Politics, 2014, P 45.
- مرکز بینالمللی مطالعات صلح: ترکیه و کُردها از آرمانگرایی تا عمل گرایی، نوشتهٔ محمد بهرامی؛ بازدید در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵.
- بستانیوز: «چه خوشبخت است آن کس که میگوید ترکم» در کولپ از میان برداشتهشد؛ بایگانیشده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine بازدید در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۵.