خرمالو

میوه بسیاری از گونه‌های خرمالو خوراکی است؛ رنگ آن‌ها از نارنجی و زرد روشن تا نارنجی و قرمز تیره متفاوت است و قطر آن‌ها بنابر گونه بین ۲ تا ۸ سانتیمتر است. معمولاً پس از چیدن کاسه گل همراه با میوه باقی می‌ماند. شکل خرمالو براساس گونه آن ممکن است کروی یا شبیه بلوط باشد. آن‌ها دو گونه گس و غیر گس دارند: میوه‌های گس تا قبل اززمان پخته شدن گس هستند و هنگامی که می‌رسند شیرین و نرم می‌گردند. گونه‌های غیر گس زمانی‌که کال هستند کمتر گس هستند و حالت گسی خود را خیلی زودتر از دست می‌دهند؛ آن‌ها در حالت رسیده سفت هستند. حالت گسی این میوه را می‌توان طی چند روزبا قرار دادن آن در معرض نور خورشید در سرما از بین برد؛ به این فرایند رسیدن میوه می‌گویند. خرمالو را می‌توان به شکل خام یا در غذا استفاده کرد. نوع غیر گس آن برای خوردن به شکل خام بهتر است.

خرمالوی ژاپنی (گونه Hachiya) گونه‌های تجاری عبارت‌اند از:

گس

• کره‌ای
• هاچیا

غیرگس

• فویو یا خرمالوی ژاپنی
• جیرو
• هاناگوشو

خرمالو سرشار از ویتامین آ و بتاکاروتن است. همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین‌های ب۱، ب۲، ب۳ و ث است. در ضمن این میوه خوش رنگ و خوش طعم دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند کلسیم، گوگرد، آهن، فسفر، منیزیم و پتاسیم است.

هر یک از مواد معدنی فوق نقش مؤثری در سلامتی و تندرستی بدن ما دارند. اگر خرمالو به خوبی رسیده باشد، برای کودکان نیز میوه‌ای مفید محسوب می‌شود و در رشد و نمو آن‌ها مؤثر است. در ضمن خرمالو میوه اشتها آوری است.

کلسیم در رشد کودکان و حفظ انرژی برای بزرگسالان مؤثر است. آهن عنصر اصلی خون سازی، و پتاسیم اشتهاآور و شستشو دهنده کلیه و کبد است. این میوه در افراد مبتلا به نقرس و بیماری‌های کبدی و کلیوی بسیار مؤثر است.

موادقندی خرمالو شامل لوولز و گلوکز است و با آن که مقدار آن ۲۰ درصد است، برای مبتلایان به بیماری قند، زیان بخش نیست.

خرمالو حاوی مقدار زیادی پکتین است. پکتین یکی از انواع فیبرهای محلول در آب است که باعث کاهش چربی‌های خون می‌شود.

اسیدهای موجود در خرمالو عبارتند از: اسید مالیک، اسید سیتریک و اسید تارتاریک. سلولز موجود در خرمالو به‌طور نسبی کم است و از این نظر هضم آن آسان‌تر است.

خرمالو دارای مقدار کمی تانن است که گاهی ممکن است موجب یبوست شود.

همان‌طور که ذکر شد، خرمالو سرشار از ویتامینA است. چنانچه این ویتامین به مقدار کافی به بدن نرسد، نه تنها قدرت بینایی را کم می‌کند، بلکه باعث شکننده شدن پوست، ناخن و موها می‌شود. همچنین در میزان هوش و سلامت بدن نیز اختلال ایجاد می‌شود.

می‌توان از آب خرمالو برای درمان زخم‌ها استفاده کرد. همچنین این میوه برای آفت دهان و گلودرد بسیار مفید است. مصرف این میوه با ارزش به همه شما توصیه می‌شود.

چوب گونه‌ای از درخت خرمالو با نام آبنوس شناخته می‌شود که سنگین و محکم است و مغز چوب آن به رنگ سیاه براق است (عمدتاً گونه Diospyros ebenum). گونه‌هایی که مغز چوب سیاه‌رنگ دارند بیشتر از نظر چوبشان اهمیت دارند تا میوه آنها.

دانشنامه رشد. ]