جدول علائم ریاضی به ترتیب تاریخ اختراع
جدول زیر بسیاری از علائم متداول در ریاضیات را به ترتیب تاریخ اختراع یا تاریخ استفاده نشان دادهاست.
علامت |
نام | تاریخ اولین استفاده | اولین نویسندهای که علامت را استفاده کردهاست. |
---|---|---|---|
+ |
جوامع | ۱۳۶۰ (میلادی) | نیکل اورسم |
− |
تفریق | ۱۴۸۹ (میلادی) (اولین ظهور این علائم در چاپ) | ژوهان ویدمن |
√ |
ریشهٔ دوم | ۱۵۲۵ (میلادی) (بدون سرکش روی رادیکال) | کریستف رودلف |
(…) |
پرانتز (برای گروهبندی اولویت دار) | ۱۵۴۴ (میلادی) (در یادداشتهای دستنویس) | میشائل اشتیفل |
۱۵۵۶ (میلادی) | نیکولو تارتالیا | ||
= |
مساوی | ۱۵۵۷ (میلادی) | رابرت ریکورد |
× |
ضرب | ۱۶۱۸ (میلادی) | ویلیام اوترد |
± |
علامت مثبت-منفی | ۱۶۲۸ (میلادی) | |
∷ |
تناسب | ||
n√ |
رادیکال (برای ریشهٔ nام) | ۱۶۲۹ (میلادی) | آلبر ژیرار |
< > |
بزرگتر و کوچکتر | ۱۶۳۱ (میلادی) | توماس هریوت |
xy |
توان | ۱۶۳۶ (میلادی) (استفاده از اعداد رومی به عنوان توان) | جیمز هیوم |
۱۶۳۷ (میلادی) (به شکل فعلی) | رنه دکارت | ||
√ ̅ |
رادیکال (برای ریشهٔ دوم) | ۱۶۳۷ (میلادی) (با سرکش بالای رادیکال) | رنه دکارت |
% |
درصد | ۱۶۵۰ (میلادی) | نامعلوم |
÷ |
تقسیم | ۱۶۵۹ (میلادی) | یوهان رآن |
∞ |
بی نهایت | ۱۶۵۵ (میلادی) | جان والیس |
≤ ≥ |
بزرگتر مساوی و کوچکتر مساوی | ۱۶۷۰ (میلادی) (با خط افقی روی علامت نامساوی) | |
۱۷۳۴ (میلادی) (با دو تا خط افقی زیر علامت نامساوی) | پیر بوگر | ||
d |
دیفرانسیل | ۱۶۷۵ (میلادی) | گوتفرید لایبنیتس |
∫ |
انتگرال | ||
: |
دو نقطه (برای تقسیم) | ۱۶۸۴ (میلادی)) | |
· |
نقطه (برای ضرب) | ۱۶۹۸ (میلادی) | |
/ |
[خط مورب (اسلش) (برای تقسیم) | ۱۷۱۸ (میلادی) (اقتباس از خط کسری اختراع شده توسط ریاضیدانان مسلمان در قرن ۱۲ میلادی) | توماس تووینگ |
≠ |
نامساوی | نامعلوم | لئونارد اویلر |
∑ |
زیگما یا سیگما | ۱۷۵۵ (میلادی) | |
∝ |
تناسب | ۱۷۶۸ (میلادی) | ویلیام امرسون |
∂ |
دیفرانسیل جزئی | ۱۷۷۰ (میلادی) | مارکی دو کندورسه |
x′ |
پریم (برای مشتق) | لئونارد اویلر | |
≡ |
همنهشتی یا همانی (برای روابط متجانس (هم ارز)) | ۱۸۰۱ (میلادی) (اولین ظهور در چاپ، استفاده شده در نوشتههای شخصی گاوس قبل از این تاریخ) | کارل فریدریش گاوس |
[x] |
جزء صحیح | ۱۸۰۸ (میلادی) | |
∏ |
حاصل ضرب | ۱۸۱۲ (میلادی) | |
! |
فاکتوریل | ۱۸۰۸ (میلادی) | کریستین کرامپ |
⊂ ⊃ |
شمول مجموعه (زیرمجموعه و فرامجموعه) | ۱۸۱۷ (میلادی) | جوزف گرگون |
۱۸۹۰ (میلادی) | ارنست شرودر | ||
|…| |
قدر مطلق | ۱۸۴۱ (میلادی) | کارل وایرشتراس |
دترمینان ماتریس | |||
‖…‖ |
نمایش ماتریس | ۱۸۴۳ (میلادی) | |
∇ |
نابلا (برای دیفرانسیل برداری) | ۱۷۴۶ (میلادی) (سابقاً به عنوان عملگری چند منظوره توسط همیلتون استفاده میشدهاست) | ویلیام همیلتون |
∩ ∪ |
اشتراک و اجتماع | ۱۸۸۸ (میلادی) | جوزپه پینو |
∈ |
عضویت | ۱۸۹۴ (میلادی) | |
∃ |
سور وجودی | ۱۸۹۷ (میلادی) | |
ℵ |
اِلف (برای عدد اصلی (cardinal number)مجموعههای نامحدود) | ۱۸۹۳ (میلادی) | گئورگ کانتور |
{…} |
کمانک (برای نمایش مجموعه) | ۱۸۹۵ (میلادی) | |
ℕ |
N دو خطی (برای مجموعهٔ اعداد طبیعی) | جوزپه پینو | |
· |
نقطه (برای ضرب داخلی) | ۱۹۰۲ (میلادی) | جوسایا ویلارد گیبز؟ |
× |
ضرب (برای ضرب خارجی) | ||
∨ |
یای منطقی (OR منطقی) | ۱۹۰۶ (میلادی) | برتراند راسل |
(…) |
نمایش ماتریس | ۱۹۰۹ (میلادی) | جرارد کووالسکی |
[…] |
۱۹۱۳ (میلادی) | کاتبرت ادموند کولییس | |
∮ |
انتگرال بسته | ۱۹۱۷ (میلادی) | آرنولد سامرفلد |
ℤ |
Z دوخطی (برای مجموعه اعداد صحیح) | ۱۹۳۰ (میلادی) | ادموند لانداو |
دههٔ ۱۹۳۰ (میلادی) | گروه نیکلا بورباکی | ||
ℚ |
Q دو خطی (برای مجموعه اعداد گویا) | ||
∀ |
سور عمومی | ۱۹۳۵ (میلادی) | گرهارد گنتسن |
∅ |
مجموعهٔ تهی | ۱۹۳۹ (میلادی) | آندره وی / نیکلا بورباکی |
ℂ |
C دو خطی (برای مجموعه اعداد مختلط) | ناتان جاکوبسون | |
→ |
پیکان (فلش) (برای نمایش تابع) | ۱۹۳۶ (میلادی) (برای تفکیک اشکال عناصر خاص) | اویستین اوره |
۱۹۴۰ (میلادی) (به شکل فعلی f: X → Y) | ویلتورد هورویز | ||
⌊x⌋ |
'جزء صحیح | ۱۹۶۲ (میلادی) | کنت ای آیورسن |
∎ |
انتهای اثبات | نامعلوم | پاول هالموس |
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Table of mathematical symbols by introduction date». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۳ ژوئیه ۲۰۰۸.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.