جدول علائم ریاضی به ترتیب تاریخ اختراع

جدول زیر بسیاری از علائم متداول در ریاضیات را به ترتیب تاریخ اختراع یا تاریخ استفاده نشان داده‌است.

علامت‌های ریاضی
علامت	نام	تاریخ اولین استفاده	اولین نویسنده‌ای که علامت را استفاده کرده‌است.
+	جوامع	۱۳۶۰ (میلادی)	نیکل اورسم
−	تفریق	۱۴۸۹ (میلادی) (اولین ظهور این علائم در چاپ)	ژوهان ویدمن
√	ریشهٔ دوم	۱۵۲۵ (میلادی) (بدون سرکش روی رادیکال)	کریستف رودلف
(…)	پرانتز (برای گروهبندی اولویت دار)	۱۵۴۴ (میلادی) (در یادداشتهای دستنویس)	میشائل اشتیفل
(…)	پرانتز (برای گروهبندی اولویت دار)	۱۵۵۶ (میلادی)	نیکولو تارتالیا
=	مساوی	۱۵۵۷ (میلادی)	رابرت ریکورد
×	ضرب	۱۶۱۸ (میلادی)	ویلیام اوترد
±	علامت مثبت-منفی	۱۶۲۸ (میلادی)
∷	تناسب	۱۶۲۸ (میلادی)
ⁿ√	رادیکال (برای ریشهٔ nام)	۱۶۲۹ (میلادی)	آلبر ژیرار
< >	بزرگتر و کوچکتر	۱۶۳۱ (میلادی)	توماس هریوت
x^y	توان	۱۶۳۶ (میلادی) (استفاده از اعداد رومی به عنوان توان)	جیمز هیوم
x^y	توان	۱۶۳۷ (میلادی) (به شکل فعلی)	رنه دکارت
√ ̅	رادیکال (برای ریشهٔ دوم)	۱۶۳۷ (میلادی) (با سرکش بالای رادیکال)	رنه دکارت
%	درصد	۱۶۵۰ (میلادی)	نامعلوم
÷	تقسیم	۱۶۵۹ (میلادی)	یوهان رآن
∞	بی نهایت	۱۶۵۵ (میلادی)	جان والیس
≤ ≥	بزرگتر مساوی و کوچکتر مساوی	۱۶۷۰ (میلادی) (با خط افقی روی علامت نامساوی)	جان والیس
≤ ≥	بزرگتر مساوی و کوچکتر مساوی	۱۷۳۴ (میلادی) (با دو تا خط افقی زیر علامت نامساوی)	پیر بوگر
d	دیفرانسیل	۱۶۷۵ (میلادی)	گوتفرید لایبنیتس
∫	انتگرال	۱۶۷۵ (میلادی)
:	دو نقطه (برای تقسیم)	۱۶۸۴ (میلادی))
·	نقطه (برای ضرب)	۱۶۹۸ (میلادی)
/	[خط مورب (اسلش) (برای تقسیم)	۱۷۱۸ (میلادی) (اقتباس از خط کسری اختراع شده توسط ریاضی‌دانان مسلمان در قرن ۱۲ میلادی)	توماس تووینگ
≠	نامساوی	نامعلوم	لئونارد اویلر
∑	زیگما یا سیگما	۱۷۵۵ (میلادی)	لئونارد اویلر
∝	تناسب	۱۷۶۸ (میلادی)	ویلیام امرسون
∂	دیفرانسیل جزئی	۱۷۷۰ (میلادی)	مارکی دو کندورسه
x′	پریم (برای مشتق)		لئونارد اویلر
≡	همنهشتی یا همانی (برای روابط متجانس (هم ارز))	۱۸۰۱ (میلادی) (اولین ظهور در چاپ، استفاده شده در نوشته‌های شخصی گاوس قبل از این تاریخ)	کارل فریدریش گاوس
[x]	جزء صحیح	۱۸۰۸ (میلادی)
∏	حاصل ضرب	۱۸۱۲ (میلادی)
!	فاکتوریل	۱۸۰۸ (میلادی)	کریستین کرامپ
⊂ ⊃	شمول مجموعه (زیرمجموعه و فرامجموعه)	۱۸۱۷ (میلادی)	جوزف گرگون
⊂ ⊃	شمول مجموعه (زیرمجموعه و فرامجموعه)	۱۸۹۰ (میلادی)	ارنست شرودر
\|…\|	قدر مطلق	۱۸۴۱ (میلادی)	کارل وایرشتراس
\|…\|	دترمینان ماتریس	۱۸۴۱ (میلادی)	آرتور کیلی
‖…‖	نمایش ماتریس	۱۸۴۳ (میلادی)	آرتور کیلی
∇	نابلا (برای دیفرانسیل برداری)	۱۷۴۶ (میلادی) (سابقاً به عنوان عملگری چند منظوره توسط همیلتون استفاده می‌شده‌است)	ویلیام همیلتون
∩ ∪	اشتراک و اجتماع	۱۸۸۸ (میلادی)	جوزپه پینو
∈	عضویت	۱۸۹۴ (میلادی)
∃	سور وجودی	۱۸۹۷ (میلادی)
ℵ	اِلف (برای عدد اصلی (cardinal number)مجموعه‌های نامحدود)	۱۸۹۳ (میلادی)	گئورگ کانتور
{…}	کمانک (برای نمایش مجموعه)	۱۸۹۵ (میلادی)	گئورگ کانتور
ℕ	N دو خطی (برای مجموعهٔ اعداد طبیعی)	۱۸۹۵ (میلادی)	جوزپه پینو
·	نقطه (برای ضرب داخلی)	۱۹۰۲ (میلادی)	جوسایا ویلارد گیبز؟
×	ضرب (برای ضرب خارجی)	۱۹۰۲ (میلادی)	جوسایا ویلارد گیبز؟
∨	یای منطقی (OR منطقی)	۱۹۰۶ (میلادی)	برتراند راسل
(…)	نمایش ماتریس	۱۹۰۹ (میلادی)	جرارد کووالسکی
[…]	نمایش ماتریس	۱۹۱۳ (میلادی)	کاتبرت ادموند کولییس
∮	انتگرال بسته	۱۹۱۷ (میلادی)	آرنولد سامرفلد
ℤ	Z دوخطی (برای مجموعه اعداد صحیح)	۱۹۳۰ (میلادی)	ادموند لانداو
ℤ	Z دوخطی (برای مجموعه اعداد صحیح)	دههٔ ۱۹۳۰ (میلادی)	گروه نیکلا بورباکی
ℚ	Q دو خطی (برای مجموعه اعداد گویا)		گروه نیکلا بورباکی
∀	سور عمومی	۱۹۳۵ (میلادی)	گرهارد گنتسن
∅	مجموعهٔ تهی	۱۹۳۹ (میلادی)	آندره وی / نیکلا بورباکی
ℂ	C دو خطی (برای مجموعه اعداد مختلط)	۱۹۳۹ (میلادی)	ناتان جاکوبسون
→	پیکان (فلش) (برای نمایش تابع)	۱۹۳۶ (میلادی) (برای تفکیک اشکال عناصر خاص)	اویستین اوره
→	پیکان (فلش) (برای نمایش تابع)	۱۹۴۰ (میلادی) (به شکل فعلی f: X → Y)	ویلتورد هورویز
⌊x⌋	'جزء صحیح	۱۹۶۲ (میلادی)	کنت ای آیورسن
∎	انتهای اثبات	نامعلوم	پاول هالموس

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Table of mathematical symbols by introduction date». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ ژوئیه ۲۰۰۸.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.