تیک‌تاک (شبکه اجتماعی)

به گزارش خبرگزاری رویترز این نخستین‌باری است که مقامات دولت آمریکا اعلام می‌کنند فعالیت تیک‌تاک از سوی کمیته نظارت بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حال بررسی است. در ۸ مرداد ۱۳۹۹ استیو منوچین گفت: «فعالیت تیک‌تاک از سوی کمیته نظارت بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی در دست بررسی است و ما توصیه‌های خود را در روزهای آینده به رئیس‌جمهور ارائه خواهیم کرد و گزینه‌های مختلف را در نظر داریم.».[8][7][7]

رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا دونالد ترامپ نیز روز همان روز پس از سخنان استیو منوچین گفت: «ما در حال بررسی فعالیت‌های تیک‌تاک هستیم».

یک سخنگوی تیک‌تاک گفت نمی‌تواند در مورد تحقیقات کمیته نظارت بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی اظهار نظر کند ولی این شرکت «در حال تولید بهترین ساختارهای امنیتی» و ارائه امن‌ترین خدمات به کاربران است. مدتی پیش از آن یک سخنگوی شرکت تیک‌تاک گفت که با وجود آنکه شبکه اجتماعی ما مخصوص بحث‌های سیاسی نیست «با سرمایه‌گذاری و اقدامات مؤثر سعی می‌کند امنیت این شبکه را تأمین کند و از تجارب سایر شبکه‌های اجتماعی در انتخابات ریاست جمهوری پیشین، بیاموزد».[7] او افزود: «تیک‌تاک هم‌اکنون سیاست‌های مشخصی در مقابله با انتشار اطلاعات غلط دارد و این شرکت، آگهی‌های سیاسی را نمی‌پذیرد و کنترل مضامینی که در شبکه اجتماعی تیک‌تاک منتشر می‌شود بر عهده کارمندانی است که در کالیفرنیا کار می‌کنند و تحت نفوذ هیچ قدرت خارجی نیستند».[7]

گروهی از سناتورهای جمهوری‌خواه نیز در مورد احتمال دخالت این شبکه اجتماعی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا در ماه نوامبر سخن گفته‌اند.[9]

در ۱۷ تیر ۱۳۹۹ مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در مصاحبه‌ای با شبکه خبری فاکس نیوز با هشدار به مردم آمریکا در مورد استفاده از این شبکه ارسال ویدئو گفت: «اگر می‌خواهید اطلاعات شما به دست حزب کمونیست چین بیفتد این اپلیکیشن را دانلود کنید». بر پایه قوانین داخلی چین «شرکت‌ها موظف به همکاری با فعالیت‌های امنیتی هستند که توسط حزب کمونیست چین کنترل می‌شود».[9]

به نوشته نشریه فوربز، پس از گفتگوی دونالد ترامپ با خبرنگاران مبنی بر بررسی طرح ممنوعیت استفاده از تیک‌تاک در آمریکا، گفتگوهای بین مایکروسافت و شرکت چینی «بایت دَنس» مالک اصلی این شبکه اجتماعی، به حالت تعلیق درآمد. پس از مدتی، در ۱۲ مرداد ۱۳۹۹ وبلاگ رسمی مایکروسافت، در مطلبی تازه از موافقت ترامپ با ادامه گفتگوهای برای خرید احتمالی تیک‌تاک خبر داد.[9]

مدیر عامل مایکروسافت اعلام کرد در پی جلب موافقت رئیس‌جمهوری آمریکا برای خرید شبکه اجتماعی تیک‌تاک، گفتگو با مالک چینی اپلیکیشن تیک‌تاک از سر گرفته خواهد شد. خبرگزاری رویترز در ۱۳ مرداد ۱۳۹۹ خبر داد که رئیس‌جمهوری آمریکا به «بایت دنس» ۴۵ روز مهلت داده تا در مورد فروش این اپلیکیشن به مایکروسافت به نتیجه برسد.[9]

در ۱۳ مرداد ۱۳۹۹ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا گفت، در صورتی که اپلیکیشن تیک‌تاک تا ۱۵ سپتامبر بخش فعالیت‌های خود را در آمریکا نفروشد فعالیت این شبکه در ایالات متحده ممنوع خواهد شد. رئیس‌جمهوری آمریکا در ادامه گفت، من مهلت تا ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۰ را تعیین کردم، در این مقطع زمانی فعالیت این اپلیکیشن در ایالات متحده متوقف خواهد شد. دونالد ترامپ تصریح کرد: من این را خواهم بست، مگر این که مایکروسافت یا یک شرکت دیگر بتواند آن را بخرد و به توافق برسد. او در ادامه افزود که به دلایل امنیتی نباید اجازه داد توسط «چین کنترل شوید».

در ۱۴ مرداد ۱۳۹۹ یک روز پس از آن که رئیس‌جمهور آمریکا فشار را بر اپلیکیشن چینی تیک‌تاک افزایش داد و برای فعالیت آن شرط گذاشت، چین این کشور را به قلدری متهم کرد. به گفته سخنگوی وزارت خارجه چین، موضع‌گیری رئیس‌جمهور آمریکا «خلاف اصول اقتصاد بازار و اصول شفافیت و عدم تبعیض» است. این مقام چینی اقدام آمریکا را «چیزی جز قلدرمآبی» ندانسته‌است. وانگ وِن‌بین در ادامه دولت ترامپ را متهم کرد که «بدون ارائه مدرک… و بدون دلیل بر بعضی از شرکت‌های غیر آمریکایی فشار می‌آورد».[10]

در ۱۶ مرداد ۱۳۹۹ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا با صدور فرمانی اعلام کرد که از یک ماه و نیم دیگر انجام معامله میان آمریکایی‌ها با شرکت‌های چینی مالک اپلیکیشن‌های «تیک‌تاک» و «وی‌چت» ممنوع است. این ممنوعیت از ۴۵ روز پس از ۱۶ مرداد ۱۳۹۹ آغاز و شامل دو شرکت «بایت دانس» و «تنسنت» شد. بر پایه این فرمان، مجوزهای این دو شرکت برای کاربرد اپلیکیشن‌های یادشده در آمریکا اجازه تمدید ندارند.[11][12]

ترامپ در فرمان خود عنوان کرد که اپلیکیشن تیک‌تاک می‌تواند در کمپین‌های دروغ‌پراکنی به سود حزب کمونیست چین به کار گرفته شود و از این رو ایالات متحده «باید به منظور حفاظت از امنیت ملی ما دست به اقدامی تهاجمی علیه مالکان تیک‌تاک بزند». رئیس‌جمهوری آمریکا در فرمان دیگری گفت اپلیکیشن وی‌چت «به شکل خودکار بخش بزرگی از اطلاعات کاربران خود را ضبط می‌کند که این گردآوری اطلاعات این اجازه را به حزب کمونیست چین می‌دهد که به اطلاعات شخصی و حقوقی آمریکایی‌ها دسترسی داشته باشند».[11][12]

روز ۲۷ اوت ۲۰۲۰ کوین مایر، یکی از مدیران پیشین شرکت والت دیزنی که در مه ۲۰۲۰ فعالیت خود به عنوان مدیر عامل تیک‌تاک را آغاز کرده بود بخاطر فشارهای دولت آمریکا استعفا کرد. به گزارش آسوشیتدپرس، او در نامه‌ای خطاب به کارمندان تیک‌تاک گفت «تحت تأثیر تغییر چشمگیر در فضای سیاسی» تصمیم گرفته کناره‌گیری کند. کوین مایر در بخشی از نامه خود خطاب به کارمندان تیک‌تاک نوشت:[13]

«من در مورد الزامات تغییر ساختار شرکت و تأثیر آن روی نقش و وظایف من خیلی فکر کرده‌ام. با در نظر گرفتن این مسایل و با توجه به اینکه ما باید خیلی سریع به یک راه حل برسیم با کمال تاسف به شما اطلاع می‌دهم که تصمیم گرفته‌ام از مقام خود استعفا داده و شرکت را ترک کنم.»

شرکت تیک‌تاک در بیانیه‌ای از آقای مایر تشکر کرد و افزود: «ما متوجه هستیم که تغییرات سیاسی ماه‌های اخیر روی وظایف و برنامه‌های آقای مایر تأثیر زیادی خواهد داشت و به تصمیم او کاملاً احترام می‌گذاریم».[13]

در اوایل سپتامبر ۲۰۲۰ پس از تغییر قوانین صادرات چین، گفتگوهای مایکروسافت برای خرید تیک‌تاک متوقف شد.[14] اما در همان ماه، گفتگوهای بین شرکت بایت دنس و ابرشرکت اورکل و وال‌مارت به نتیجه رسید. این نتیجه، با پشتیبانی دونالد ترامپ و شرکت بایت دنس همراه بود. بر پایه این توافق، شرکت تازه‌ای به نام «تیک‌تاک جهانی» آغاز به کار می‌کند که ستاد آن در آمریکا و سهم اوراکل ۱۲/۵ درصد و سهم وال‌مارت ۷/۵ درصد از این شرکت است.[15]