توسل به نادانی

توسل به نادانی یا توسل به جهل (به لاتین: argumentum ad ignorantiam) مغالطه‌ای است که در آن شخص ادعا می‌کند که یک گزاره درست است به این دلیل که نقیض آن ثابت نشده‌است. از نظر منطق، هر قضیه در گام نخست نه درست است و نه نادرست و در گام دوم، باید درستی یا نادرستی آن تعیین شود. بی‌اطلاعی دربارهٔ درستی یک گزاره، نمی‌تواند درستی نقیض آن را نتیجه دهد.[1]

ممکن است مغالطه‌گر در توسل به نادانی، از دلیل‌های پنهان استفاده کند؛ مانند این که چیزی که دلیل‌های کافی درباره‌اش وجود ندارد، نادرست است یا اگر دلیل‌های کافی برای اثبات قضیه‌ای وجود نداشته باشد، قضیهٔ دیگری درست انگاشته می‌شود.[1]


الگوی منطقی این مغلطه:

X صحیح است، چون نمی‌توان ثابت کرد X اشتباه است.

X اشتباه است، چون نمی‌توان ثابت کرد X صحیح است.[2]

مثال‌ها
1- مقاله او باید دقیق و عالمانه باشد؛ زیرا تا کنون یک نقد و اعتراض علمی ندیده‌ام که به آن وارد شده باشد.
2- فلان شخصیت دزد است؛ زیرا مدرکی برای دزد نبودن خودش ارائه نکرده‌است.
3- تا به این لحظه، دانشمندان نتوانسته‌اند اثبات کنند چیز های ماوراء الطبیعه وجود ندارد،پس حتما چیزهای ماوراء الطبیعه وجود دارد.

جستارهای وابسته

پانویس
  1. سیدعلی‌اصغر خندان (۱۳۸۰)، مغالطات (ویراست سوم)، تهران: بوستان کتاب انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ص. ۱۶۳
  2. https://www.logicallyfallacious.com/logicalfallacies/Argument-from-Ignorance
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.