بهره‌کشی
بهره‌کِشی یا استثمار (به انگلیسی: Exploitation of labour) به معنای استفاده از ثمرهٔ کار دیگری است. بهره‌کشی در نظام‌های اجتماعی-سیاسی مختلف، اشکال مختلفی به خود می‌گیرد. چنان‌که در دوران فئودالیسم، استثمار عبارت بوده‌است از برداشت ثمرهٔ کار کشاورزان بر زمین توسط اربابان؛ و در نظام سرمایه‌داری بهره‌کشی به شکل استخراج ارزش اضافی به دست طبقهٔ سرمایه‌داران صنعتی از طبقهٔ کارگر به ظهور می‌رسد.[1] و با استعمار بسیار فرق دارد.
| بخشی از مجموعه مباحث دربارهٔ |
| اقتصاد مارکسی |
|---|
 |
|
کارل مارکس کلاسیک‌ترین و اثرگذارترین نظریه‌پرداز استثمار محسوب می‌شود. مارکس استثمار نیروی کار را از نظر اخلاقی غیرعادلانه به رسمیت شناخت، اما تأکید بیشتر را معطوف به بی‌عدالتی اقتصادی کرد، بی‌عدالتی ریاضیاتی پرداخت نسبت به ارزش تولید شده را پررنگ کرد. اقتصاددانان در تحلیل اسثمار در خصوص توضیح مارکس و آدام اسمیت دربارهٔ استثمار نیروی دودسته اند. اسمیت استثمار را همچون مارکس نه پدیده‌ای سیستمی و ذاتی در برخی نظام‌های اقتصادی بلکه به عنوان یک بی عدالتی اخلاقی اختیاری می‌دید.[2]
پانویس
- فرهنگ اندیشهٔ مارکسیستی- اثرویلیم باتومور- ترجمه اکبر معصوبیگی- نشر بازتب نگار- چاپ اول ۱۳۸۸-ص۶۰
- Horace L. Fairlamb, 'Adam's Smith's Other Hand: A Capitalist Theory of Exploitation', Social Theory and Practice, 1996.