امپریالیسم شوروی

واژه غیر رسمی امپراتوری شوروی را منتقدین اتحاد شوروی به کار می‌بردند تا به سیاست خارجی امپریالیستی پنداشته شدهٔ این کشور در جریان جنگ سرد اشاره کنند. این کشورها کشورهایی مستقل با دولتهایی مجزا بودند که سیاستهای خود را تعیین می‌کردند، ولی آن سیاستها باید درون حدودی می‌ماندند که اتحاد شوروی تعین می‌کرد. عدم پایبندی به این چارچوب‌ها ممکن بود موجب مداخله نظامی پیمان ورشو شود. کشورهای دچار این وضعیت اکثراً حکومتهای اقماری خوانده می‌شوند. این ترتیبات غیر رسمی بودند و دولت شوروی همواره داشتن هرگونه قدرتی بر دیگر کشورها را نفی می‌کرد.

حداکثر اراضی کشورهای جهان تحت تاثیر شوروی, پس از انقلاب کوبا در ۱۹۵۹ و پیش از شکاف چینی-شوروی ۱۹۶۱

گرچه اتحاد شوروی را یک امپراتور رهبری نمی‌کرد و خود را ضد امپریالیستی می‌خواند، منتقدین، استدلال می‌کنند که گرایشهای مشترکی به امپراتوریهای تاریخی داشته است. برخی دانشوران معتقدند که شوروی نهادی دوگانه بود که عناصری مشترک با هم امپراتوریهای چندملیتی و هم با حکومت‌های ملی داشته است. همچنین گفته شده شوروی نظیر دیگر قدرتهای امپریالیستی، استعمار می‌کرد.