استوراکیوس
استوراکیوس (به یونانی: Σταυράκιος) (به انگلیسی: Staurakios) (درگذشتهٔ ۱۱ ژانویه ۸۱۲) امپراتور بیزانس بهمدت چند ماه در ۸۱۱ بود. او در لشکرکشی پدرش نیکهفروس یکم علیه بلغارها بهشدت آسیب دید و پس از مرگ پدرش جانشین او شد. با این حال طی کودتای شوهر خواهرش میخائیل رانگابه از قدرت برکنار و به صومعهای فرستاده شد و چند ماه پس از آن در ژانویه ۸۱۲ درگذشت.
استوراکیوس Σταυράκιος | |
---|---|
امپراتور بیزانس (روم شرقی) | |
سلطنت | ۲۶ ژوئیه - ۲ اکتبر ۸۱۱[1] |
پیشین | نیکهفروس یکم |
جانشین | میخائیل یکم |
درگذشته | ۱۱ ژانویه ۸۱۲ |
آرامگاه | صومعه براکا |
همسر |
|
فرزند(ان) | بدون فرزند |
دودمان | - |
پدر | نیکهفروس یکم |
زندگینامه
استوراکیوس فرزند نیکهفروس یکم، امپراتور وقت بیزانس بود که در دسامبر ۸۰۳، یک سال پس از بر تخت نشستن پدرش به امپراتوری مشترک با او منصوب شد.[2] نیکهفوروس در فاصلهٔ سالهای ۸۰۷ تا ۸۰۹ درگیر لشکرکشی علیه بلغارهایی بود که مرزهای شمالی بیزانس را مورد تاخت و تاز خود قرار داده بودند.[3] او در ۸۱۱ همراه با پسرش استوراکیوس و دامادش میخائیل به بلغارستان لشکر کشید اما نتیجهٔ آن فاجعهبار بود. نیروهای بیزانسی در تلهٔ بلغارها افتادند و نیکهفوروس یکم در ۲۶ ژوئیه ۸۱۱ در میدان نبرد کشته شد.[2] با این حال استوراکیوس که بهشدت مجروح شده بود، شوهرخواهرش میخائیل که آسیبی ندیده بود و دو نفر دیگر از صاحبمنصبان عالیرتبه، تئوکتیستوس و استفانوس موفق به فرار به آدریانوپل شدند.[2]
پس از رسیدن به شهر، استوراکیوس بلافاصله به مقام امپراتوری رسید.[1] با اینحال امپراتور جوان بهشدت از ناحیهٔ مهرههای ستون فقرات آسیب دیده بود و نجیبزادگانی که در کنار بستر او ایستاده بودند میدانستند که زیاد عمر نخواهد کرد.[2] همچنین آنها این نگرانی را نیز داشتند که آیا سپردن ادارهٔ کشور در این موقعیت حساس به تنها یک نفر که هیچگاه قابلیتی از خود در زمینهٔ کشورداری نشان نداده و اکنون نیز بهواسطهٔ جراحاتش از پای افتاده است صحیح است یا خیر.[2]
تئوکتیستوس یکی از کسانی بود که از این انتخاب راضی نبود و میخائیل را فرد مناسبتری برای فرمانروایی میدانست.[2] همین موضوع سبب شد تا او و تنی چند از مقامات، میخائیل را تحت فشار قرار دهند اما میخائیل که سوگند وفاداری به نیکهفوروس و استوراکیوس خورده بود حاضر به پذیرفتن پیشنهاد آنان نشد.[2]
سرانجام باقیماندهٔ نیروهای بیزانسی راه بازگشت به قسطنطنیه را در پیش گرفته و استوراکیوس را نیز بر تخت روان گذاشته با خود بردند. با این حال آسیبدیدگی او بیش از حدی بود که بهبود یابد و چون فرزندی نیز نداشت این سئوال پیش آمد که پس از او چه کسی جانشینش خواهد شد.[2] پروکوبیا، خواهر استوراکیوس و همسر میخائیل معتقد بود که پس از برادرش باید قدرت به میخائیل و فرزندان او برسد اما تئوفانو، همسر آتنی استوراکیوس معتقد بود که در صورت مرگ همسرش باید قدرت در دستان او قرار گیرد.[2]
سرانجام میخائل علیه استوراکیوس دست به کودتا زد و در ۲ اکتبر ۸۱۱ خود را با عنوان میخائل یکم، امپراتور بیزانس نامید.[2][1] این تغییر قدرت مورد تأیید سنا و سپاهیان قرار گرفت و همان روز، استوراکیوس را که از قدرت برکنار شده بودند سر تراشیدند و جامهٔ کشیشی بر تنش کردند.[2]
استوراکیوس پس از این اتفاق ۳ ماه بیشتر زنده نماند و سرانجام پس از تحمل درد و رنج بسیار در ۱۱ ژانویه ۸۱۲ درگذشت.[1] او را در صومعهٔ جدید باراکا بهخاک سپردند که بنایی زیبا بود و از طرف پروکوپیا به تئوفانو، که او نیز گوشهنشینی اختیار کرده بود، اهدا شده بود.[2]
منابع
- Dumbarton Oaks, Philip Grierson, Alfred Raymond Bellinger. Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection: Leo III to Nicephorus Iii, 717-1081. Dumbarton Oaks, 1973, ISBN 0-88402-045-2. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).
- J. B. Bury. History of the Eastern Empire from the Fall of Irene to the Accession of Basil: A.D. 802-867, Parts 802-867. Cosimo, Inc. , 2008, شابک ۱−۶۰۵۲۰−۴۲۱−۸ . Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).
- «Nicephorus I». Britannica Online Encyclopedia. دریافتشده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۱.