کفتاردندان

کفتاردندان یا هاینودون (نام علمی: Hyaenodon) یک سرده منقرض‌شده از پستانداران گوشت‌خوار و همچنین سرده شاخص خانواده کفتاردندانان است که میان اواخر ائوسن تا میانه میوسن در آمریکای شمالی، اوراسیا و آفریقا می‌زیست.[2]

با کفتار اشتباه نشود.
کفتاردندان
محدودهٔ زمانی: از پایان ائوسن تا میانه میوسن، ۴۰٫۴ تا ۱۵٫۹۷ میلیون سال پیش
C
اسکلت کفتاردندان هولناک[1] در موزه سلطنتی انتاریو
آرایه‌شناسی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
بالاراسته: نارام‌زیان
راسته: محل اختلاف: †گوشت‌دندان‌سانان (آرایه قدیمی چندنیا) یا †کفتاردندان‌سانان (آرایه‌شناسی امروزی)
تیره: †کفتاردندانان
سرده: †کفتاردندان
ليزر و پاریو، ۱۸۳۸
گونه‌ها
  • Hyaenodon americanus†
    (براوارد، ۱۸۵۸)
  • Hyaenodon bavaricus†
    (دم ۱۹۳۵)
  • Hyaenodon brachycephalus†
    (آزبورن، ۱۹۰۹)
  • Hyaenodon brevirostrus†
    (مک‌دونالد، ۱۹۷۰)
  • Hyaenodon chunkhtensis†
    (داشزوگ، ۱۹۸۵)
  • Hyaenodon crucians†
    (لیدی، ۱۸۵۳)
  • Hyaenodon cruentus†
    (لیدی، ۱۸۵۳)
  • Hyaenodon dubius†
    (فیهول، ۱۸۷۳)
  • Hyaenodon eminus†
    (متیو و گرنجر، ۱۹۲۵)
  • Hyaenodon filholi†
    (سکلوسر، ۱۸۷۷)
  • Hyaenodon gigas†
    (داشزوگ، ۱۹۸۵)
  • Hyaenodon horridus†
    (لیدی، ۱۸۵۳)
  • Hyaenodon incertus†
    (داشزوگ، ۱۹۸۵)
  • Hyaenodon leptocephalus†
    (اسکوت، ۱۸۸۸)
  • Hyaenodon megaloides†
    (ملت، ۱۹۷۷)
  • Hyaenodon microdon†
    (ملت، ۱۹۷۷)
  • Hyaenodon mongoliensis†
    (داشزوگ، ۱۹۶۴)
  • Hyaenodon montanus†
    (داگلاس، ۱۹۰۲)
  • Hyaenodon mustelinus†
    (اسکوت، ۱۸۹۴)
  • Hyaenodon neimongoliensis†
    (هوآنگ و زو، ۲۰۰۲)
  • Hyaenodon pervagus†
    (متیو و گرنجر، ۱۹۲۴)
  • Hyaenodon raineyi†
    (گوستافسون، ۱۹۸۶)
  • Hyaenodon venturae†
    (ملت، ۱۹۷۷)
  • Hyaenodon vetus†
    (استوک، ۱۹۳۳)
  • Hyaenodon weilini†
    (ونگ، ۲۰۰۵)
  • Hyaenodon yuanchuensis†
    (یانگ، ۱۹۳۷)
مترادف
  • Taxotherium
    (بلنویل، ۱۸۴۱)
  • Protohyaenodon
    (استوک، ۱۹۳۳)
  • Pseudopterodon
    (سکلوسر، ۱۸۷۷)

طبقه‌بندی

به طور سنتی کفتاردندان و بسیاری از پستانداران درنده نخستین در راسته‌ای بزرگ به نام گوشت‌دندان‌سانان طبقه‌بندی می‌شوند. امروزه بیشتر مطالعات نشان می‌دهند که این آرایه نه یک راسته حقیقی بلکه یک گروه چندنیا است.[3][4][5][6][7][8][9]

توصیف
جمجمه کفتاردندان چلیپایی[10]
بازسازی کفتاردندان هولناک

برخی از گونه‌های این سرده بزرگ‌ترین پستانداران گوشت‌خوار خشکی‌زی در زمان خود بودند. در مقابل برخی گونه‌های دیگر به کوچکی سمور بودند. بقایای بیشتر گونه‌های کفتاردندان تا کنون در آمریکای شمالی، اروپا و آسیا کشف و شناسایی شده‌است.[11]

مانند بسیاری از انواع پستانداران گوشت‌خوار اولیه کفتاردندان نیز جمجمه‌ای بسیار بزرگ و در عین حال مغزی کوچک داشت. جمجمه به طور کلی بلند و باریک بود و در مقایسه با گوشت‌خوارسانان امروزی بسیار بزرگ‌تر بود. گردن از جمجمه کوتاه‌تر بود، در حالی که بدن طولانی و تنومند بود و به یک دم بلند ختم می‌شد. وزن متوسط ​​افراد بالغ در گونه کفتاردندان هولناک بزرگ‌ترین گونه این سرده در آمریکای شمالی حدود ۴۰ کیلوگرم بود و احتمالاً وزن بزرگ‌ترین افراد این گونه از ۶۰ کیلوگرم تجاوز نمی‌کرد. کفتاردندان غول‌پیکر[12] بزرگ‌ترین گونه این سرده بسیار بزرگ‌تر بود و حدود ۳ متر طول و ۵۰۰ کیلوگرم وزن داشت.[13] گونه‌های ابتدایی مربوط به آمریکای شمالی عهد الیگوسن حدود ۱۰ تا ۲۵ کیلوگرم وزن داشته‌اند. دو گونه کفتاردندان کوچک‌دندان[14] و کفتاردندان موستلینوس[15] از آمریکای شمالی اواخر ائوسن از این هم کوچک‌تر بودند و احتمالاً حدود ۵ کیلوگرم وزن داشتند.[16]

دندان‌بندی

مطالعه بر روی نمونه‌های نابالغ کفتاردندان نشان می‌دهند که این جانور دارای یک روش غیرمعمول جایگزینی دندان بوده‌است. ۳ تا ۴ سال طول می‌کشید تا دندان‌های دائم کاملاً جایگزین دندان‌های شیری شوند که این خود نشان دهنده دوره طولانی رسیدن به سن بلوغ است. در گونه‌های آمریکای شمالی اولین دندان دائمی در فک بالا از نوع دندان‌های آسیاب کوچک قبل از اولین دندان دائمی فک بالا از نوع دندان‌ها آسیاب بزرگ در می‌آمد در حالی که بررسی گونه‌های اروپایی حالت عکس این را نشان می‌دهند.[17]

منابع
  1. Hyaenodon horridus
  2. «کفتاردندان». Fossilworks. ۳۰ خرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۰.
  3. Morlo, M., Gunnell G., and P.D. Polly. 2009. What, if not nothing, is a creodont? Phylogeny and classification of Hyaenodontida and other former creodonts. Journal of Vertebrate Paleontology 29(Supplement 3): 152A.
  5. Zack, Shawn P. (2018). "A skeleton of a Uintan machaeroidine 'creodont' and the phylogeny of carnivorous eutherian mammals". Journal of Systematic Palaeontology. 17: 1–37. doi:10.1080/14772019.2018.1466374.
  6. Polly, P.D. (1996). "The skeleton of Gazinocyon vulpeculus gen. et comb. nov. and the cladistic relationships of Hyaenodontidae (Eutheria, Mammalia)". Journal of Vertebrate Paleontology. 16 (2): 303–319. doi:10.1080/02724634.1996.10011318.
  7. Grohé et al. 2012
  8. Anna Bastl, Katharina (2013). "First evidence of the tooth eruption sequence of the upper jaw in Hyaenodon (Hyaenodontidae, Mammalia) and new information on the ontogenetic development of its dentition". Paläontologische Zeitschrift. 88 (4): 481–494. doi:10.1007/s12542-013-0207-z.
  9. Grohé, Camille; Morlo, Michael; Chaimanee, Yaowalak; Blondel, Cécile; Coster, Pauline; Valentin, Xavier; Salem, Mustapha; Bilal, Awad A.; Jaeger, Jean-Jacques; Brunet, Michel (2012). "New Apterodontinae (Hyaenodontida) from the Eocene Locality of Dur At-Talah (Libya): Systematic, Paleoecological and Phylogenetical Implications". PLOS ONE. 7 (11): e49054. doi:10.1371/journal.pone.0049054. PMC 3504055. PMID 23185292.
  10. Hyaenodon crucians
  11. Wang, Xiaoming, Qiu, Zhanxiang, and Wang, Banyue, 2005. Hyaenodonts and Carnivorans from the Early Oligocene to Early Miocene of Xianshuihe Formation, Lanzhou Basin, Gansu Province, China, Palaeontologia Electronica Vol. 8, Issue 1; 6A: 14p, online
  12. Hyaenodon gigas
  13. WANG X. & TEDFORD R. H. 2008. — Dogs, their fossil relatives and evolutionary history. Columbia University Press: 1-219.
  14. Hyaenodon microdon
  15. Hyaenodon mustelinus
  16. Naoko Egi (2001) Body Mass Estimates in Extinct Mammals from Limb Bone Dimensions: the Case of North American Hyaenodontids _Palaeontology 44 (3) , 497–528 doi:10.1111/1475-4983.00189
  17. Katharina Anna Bastl, First evidence of the tooth eruption sequence of the upper jaw in Hyaenodon (Hyaenodontidae, Mammalia) and new information on the ontogenetic development of its dentition, Paläontologische Zeitschrift (Impact Factor: 1.1). 10/2013; 88:481-494. DOI: 10.1007/s12542-013-0207-z

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کفتاردندان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.