چنگیز جلیلوند

چنگیز جلیلوند در ۶ آبان ۱۳۱۴ در شیراز زاده شد.[7] او کار هنر خود را در سال ۱۳۳۶ و با تئاتر به همراه ابوالحسن تهامی آغاز کرد.[8][9]

چنگیز جلیلوند پس از انقلاب ۱۳۵۷ به مدت بیست سال در ایالات متحده آمریکا زندگی کرد و پس از آن به ایران بازگشت و کار دوبله را از سال ۱۳۷۷ سر گرفت.[10] وی در چند مجموعهٔ تلویزیونی و فیلم سینمایی نیز بازی کرده‌است.

صدای جلیلوند قابلیت گویندگی به جای شخصیت‌های نقش اول با صلابت و تأثیرگذار سینمایی را فراهم کرده بود. او در گویندگی‌هایش قابلیت تیپ‌سازی را داشت و می‌توانست صداهای گوناگونی به وجود آورد. چنگیز جلیلوند در میان دوبلورها به «مرد حنجره‌طلایی» و «آقای دوبله ایران» شناخته می‌شد.[10]

از چنگیز جلیلوند در سال ۱۳۵۷ به عنوان یک دوبلور نمونهٔ جهانی نام برده شد. او به جای بازیگران سرشناس خارجی و داخلی بسیاری گویندگی کرده‌است. وی با تیپ‌سازی خلاقانهٔ خود گویندهٔ اصلی نقش‌های مارلون براندو بود.[11]

پرآوازه‌ترین گویندگی‌های جلیلوند در فیلم‌های سینمایی خارجی به‌جای مارلون براندو، پل نیومن، برت لنکستر، ماکسیمیلیان شل، ریچارد برتون، پیتر اوتول، یول براینر، کلینت ایستوود، دین مارتین، سیلوستر استالونه، لیام نیسون، جانی دپ، رابرت داونی جونیور و در فیلم‌های سینمایی ایرانی به‌جای محمدعلی فردین، بهروز وثوقی، ناصر ملک مطیعی، ایرج قادری، سعید راد بودند.

چنگیز جلیلوند در ۲ آذر ۱۳۹۹ بر اثر ابتلا به ویروس کرونا، در بیمارستان خاتم‌الانبیا تهران درگذشت.[6] پیکر او در ۵ آذر ۱۳۹۹ در قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.[12]

زنده باد زاپاتا! - مارلون براندو - از کارهای برجسته چنگیز جلیلوند

• «هنوز می‌توانم جای ۲۵ ساله‌ها حرف بزنم»، رادیو زمانه، ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۸
• وبگاه شفاف: خاطرات جلیل‌وند.
• «از دوبله تا بازیگری». باشگاه خبرنگاران. ۱۳۹۲-۰۲-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
• چنگیز جلیلوند در موسسۀ عالی رسانه - نسخۀ بایگانی شده ۲۹-۰۷-۲۰۱۷.